Εξετάσεις στα Πρότυπα Σχολεία: Η δίψα για καλύτερη εκπαίδευση και η ανάγκη να μην τσακίζουμε παιδικές ψυχές
Σάββατο, 24 Μαΐου 2025
Του Στράτου Στρατηγάκη
Μαθηματικού - Ερευνητή
Ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα των πιο δύσκολων εξετάσεων (πολύ πιο δύσκολες από τις Πανελλαδικές) που είναι οι εξετάσεις για τα Πρότυπα Γυμνάσια.
Τα παιδιά που τελειώνουν το Δημοτικό, διαγωνίζονται σε ηλικία 12 ετών, για την εισαγωγή τους στα Πρότυπα και τα Ωνάσεια σχολεία.
Η προσδοκία καλύτερης Εκπαίδευσης ωθεί τους γονείς να μπουν στη διαδικασία των εισαγωγικών εξετάσεων για τα Πρότυπα και τα Ωνάσεια.Είναι προφανές ότι οι γονείς θεωρούν ότι τα Πρότυπα είναι καλύτερα από τα απλά σχολεία. Και πράγματι είναι καθώς στα Πρότυπα δεν περιμένουν οι μαθητές τους καθηγητές τους μέχρι τα Χριστούγεννα, σε μερικές περιπτώσεις προσλαμβάνονται και αργότερα.
Ακόμη οι επιλεγμένοι μαθητές σημαίνει ότι όλοι θέλουν να κάνουν μάθημα σε αντίθεση με τα κοινά σχολεία στα οποία υπάρχουν μαθητές που δεν θα ήθελαν να είναι εκεί, απλά υποχρεώνονται από τους γονείς τους και κάνουν ό,τι περνάει από το χέρι τους για να μην γίνει μάθημα.
Ο μεγάλος ανταγωνισμός για την εισαγωγή σ’ αυτά τα σχολεία οδηγεί τους μαθητές στα φροντιστήρια, στο πολύωρο διάβασμα και τη συμμετοχή των 12χρονων σε διαγωνισμό.
Οι πιθανότητες επιτυχίας
Οι πιθανότητες επιτυχίας είναι γενικά 21%, αλλά αυτό δεν δείχνει την πραγματική εικόνα· πρόκειται για ένα μέσο όρο. Σε κάποια σχολεία, όπως μπορούμε να δούμε στον πίνακα 1 οι υποψήφιοι είναι όσες και οι θέσεις, όπως στο 2ο Πρότυπο Γυμνάσιο Τρίπολης, οπότε εισάγονται όλοι και σε κάποιες άλλες περιπτώσεις είναι μόλις 9,96% στο 1ο Πρότυπο Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης και 10,42% στο Πρότυπο Γυμνάσιο Αναβρύτων.
Πρόκειται για τις ακραίες τιμές. Υπάρχουν και οι ενδιάμεσες, όπως βλέπουμε. Αυτό που κάνει δυσκολότερη την εισαγωγή στα Πρότυπα από τις Πανελλαδικές Εξετάσεις είναι ότι ένας μαθητής μπορεί να δηλώσει μέχρι δύο Πρότυπα ενώ στις Πανελλαδικές μπορεί να δηλώσει μέχρι και όλες τις σχολές του Πεδίου του. Αν δεν εισαχθεί στη σχολή της πρώτης προτίμησης μπορεί να εισαχθεί σε κάποια άλλη σχολή, ενώ στα Πρότυπα δηλώνει μόνο δύο Γυμνάσια.
| Εξετάσεις εισαγωγής στα Πρότυπα Γυμνάσια 2025 | ||||
| Σχολείο | Θέσεις | 1η προτίμηση | Συνολικές αιτήσεις | Πιθανότητα επιτυχίας |
| 1ο ΠΡΟΤΥΠΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΘΗΝΑΣ | 72 | 444 | 966 | 16,22% |
| 1ο ΠΡΟΤΥΠΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ | 48 | 482 | 909 | 9,96% |
| 1ο ΠΡΟΤΥΠΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΙΛΙΟΥ | 60 | 335 | 735 | 17,91% |
| 1ο ΠΡΟΤΥΠΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ | 44 | 90 | 91 | 48,89% |
| 1ο ΠΡΟΤΥΠΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΜΥΤΙΛΗΝΗΣ | 56 | 111 | 111 | 50,45% |
| 1ο ΠΡΟΤΥΠΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΠΡΕΒΕΖΑΣ ΜΕ ΛΥΚΕΙΑΚΕΣ ΤΑΞΕΙΣ - ΓΥΜΝΑΣΙΟ | 44 | 52 | 52 | 84,62% |
| 2ο ΠΡΟΤΥΠΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΤΡΙΠΟΛΗΣ | 66 | 66 | 68 | 100,00% |
| 2ο ΠΡΟΤΥΠΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΘΗΝΑΣ | 156 | 450 | 1.382 | 34,67% |
| 2ο ΠΡΟΤΥΠΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΒΟΛΟΥ | 75 | 258 | 259 | 29,07% |
| 2ο ΠΡΟΤΥΠΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ | 52 | 494 | 885 | 10,53% |
| 5ο ΠΡΟΤΥΠΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΧΑΛΚΙΔΑΣ ΕΥΒΟΙΑΣ | 96 | 246 | 249 | 39,02% |
| ΒΑΡΒΑΚΕΙΟ ΠΡΟΤΥΠΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ | 96 | 717 | 1.236 | 13,39% |
| ΖΑΝΝΕΙΟ ΠΡΟΤΥΠΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ | 104 | 208 | 1.084 | 50,00% |
| ΠΡΟΤΥΠΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΙΩΝ ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ | 52 | 352 | 924 | 14,77% |
| ΠΡΟΤΥΠΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΝΑΒΡΥΤΩΝ | 72 | 691 | 787 | 10,42% |
| ΠΡΟΤΥΠΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ | 72 | 457 | 496 | 15,75% |
| ΠΡΟΤΥΠΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΖΩΣΙΜΑΙΑΣ ΣΧΟΛΗΣ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ | 96 | 296 | 297 | 32,43% |
| ΠΡΟΤΥΠΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ | 72 | 335 | 337 | 21,49% |
| ΠΡΟΤΥΠΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΙΩΝΙΔΕΙΟΥ ΣΧΟΛΗΣ ΠΕΙΡΑΙΑ | 108 | 671 | 965 | 16,10% |
| ΠΡΟΤΥΠΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΑΡΙΣΑΣ | 50 | 324 | 325 | 15,43% |
| ΠΡΟΤΥΠΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΠΑΤΡΩΝ | 64 | 325 | 328 | 19,69% |
| 1.555 | 7.404 | 7.679 | 21,00% | |
| Πηγή: Δ.Ε.Π.Π.Σ. Επεξεργασία: Στράτος Στρατηγάκης | ||||
Στον πίνακα 2 βλέπουμε τα αντίστοιχα στοιχεία για κάποιες από τις δημοφιλέστερες σχολές των Πανελλαδικών.
Μόνο στην Ιατρική Αθήνας η πιθανότητα εισαγωγής είναι 10,49%. Στις υπόλοιπες σχολές η πιθανότητα είναι πολύ μεγαλύτερη.
Μπορούμε, λοιπόν, να συμπεράνουμε ότι οι εξετάσεις στα Πρότυπα είναι πολύ δυσκολότερες από τις Πανελλαδικές. Ακόμη και αν πάρουμε μόνο τους γενικούς μέσους όρους εισαγωγής το διαπιστώνουμε. Το 21% εισάγεται στα Πρότυπα, ενώ στις Πανελλαδικές εισήχθη το 2024 το 69,7% των υποψηφίων του Γενικού Λυκείου.
| Πανελλαδικές Εξετάσεις 2024 | ||||||
| Όνομα | Ίδρυμα | Θέσεις | 1η Προτίμηση | Σύνολο | Βάση | Πιθανότητα επιτυχίας |
| ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ (ΑΘΗΝΑ) | Ε.Μ.Π. | 220 | 986 | 1.570 | 18.490 | 22,31% |
| ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ (ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ) | Α.Π.Θ. | 167 | 395 | 1.389 | 17.920 | 42,28% |
| ΙΑΤΡΙΚΗΣ (ΑΘΗΝΑ) | Ε.Κ.Π.Α. | 140 | 1.334 | 2.113 | 18.775 | 10,49% |
| ΙΑΤΡΙΚΗΣ (ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ) | Δ.Π.Θ. | 114 | 134 | 2.739 | 17.975 | 85,07% |
| ΙΑΤΡΙΚΗΣ (ΗΡΑΚΛΕΙΟ) | ΠΑΝ. ΚΡΗΤΗΣ | 93 | 103 | 2.449 | 18.050 | 90,29% |
| ΙΑΤΡΙΚΗΣ (ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ) | Α.Π.Θ. | 131 | 746 | 2.456 | 18.550 | 17,56% |
| ΙΑΤΡΙΚΗΣ (ΙΩΑΝΝΙΝΑ) | ΠΑΝ. ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ | 110 | 87 | 2.521 | 18.200 | 126,44% |
| ΙΑΤΡΙΚΗΣ (ΛΑΡΙΣΑ) | ΠΑΝ. ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ | 76 | 60 | 2.471 | 18.125 | 126,67% |
| ΙΑΤΡΙΚΗΣ (ΠΑΤΡΑ) | ΠΑΝ. ΠΑΤΡΩΝ | 136 | 139 | 2.450 | 18.460 | 97,84% |
| ΝΟΜΙΚΗΣ (ΑΘΗΝΑ) | Ε.Κ.Π.Α. | 360 | 1.135 | 2.016 | 18.025 | 31,72% |
| ΝΟΜΙΚΗΣ (ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ) | Α.Π.Θ. | 333 | 547 | 2.405 | 17.340 | 60,88% |
| ΝΟΜΙΚΗΣ (ΚΟΜΟΤΗΝΗ) | Δ.Π.Θ. | 464 | 175 | 2.484 | 16.650 | 265,14% |
| Πηγή: ΥΠΑΙΘΑ Επεξεργασία: Στράτος Στρατηγάκης | ||||||
Το πρόβλημα είναι πώς να πεις σε ένα 12χρονο παιδί που προσπάθησε ότι καλός είσαι αλλά δεν… χωράς στο σχολείο που θέλεις. Θα έχει γευτεί την αποτυχία για την οποία δεν ευθύνεται, διότι δεν κρίθηκε η επάρκειά του. Τι να πεις στο παιδί που ήθελε να εισαχθεί στο Ωνάσειο Γυμνάσιο Περιστερίου που ενώ έγραψε 97 έμεινε εκτός διότι η βάση ήταν 98; Διαγωνισμός συμπλήρωσης θέσεων είναι. Μπορεί να είσαι πολύ καλός· μπορεί να είσαι στο 15% των καλύτερων μαθητών και να μείνεις εκτός. Αυτό είναι σοβαρό ψυχικό τραύμα για ένα μαθητή που μόλις τελείωσε το Δημοτικό.
Θα έπρεπε να βελτιωθούν τα υπόλοιπα σχολεία, ώστε να μειωθεί η ζήτηση για μια θέση στα Πρότυπα και πρέπει να γίνουν περισσότερα Πρότυπα σχολεία εκεί που παρατηρείται πολύ μεγάλη ζήτηση.
Στον πίνακα βλέπουμε ότι η Αθήνα, η Θεσσαλονίκη, η Πάτρα και η Λάρισα είναι οι πόλεις με ποσοστό εισαγωγής μικρότερο του 20%.
Τα Ωνάσεια Σχολεία δημιουργήθηκαν, υποθέτω, και μ’ αυτή τη λογική.
Τα 4 από τα 6 Ωνάσεια Γυμνάσια βρίσκονται στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη. Η ίδρυση των Ωνασείων έγινε για να στηριχθούν οι υποβαθμισμένες περιοχές όπως ανακοινώθηκε. Μετά είπαν ότι η εισαγωγή θα γίνεται με εξετάσεις στις οποίες μπορεί να συμμετάσχει όποιος θέλει.
Συνεπώς τα παιδιά αυτών των περιοχών εκδιώκονται από τα σχολεία τους και θα πρέπει να πάνε σε κάποιο μακρινό σχολείο. Αυτό όχι μόνο δεν βελτιώνει την κατάστασή τους αλλά την χειροτερεύει δραματικά. Οπότε είπαν να βάλουμε ποσόστωση εντοπιότητας 40% – 60%. Τελικά δημιουργούν σχολεία με μαθητές δύο ταχυτήτων. Στο Ωνάσειο Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης η βάση για τους υποψηφίους χωρίς εντοπιότητα ήταν 92 και για τους μαθητές με εντοπιότητα ήταν 38. Αυτά συμβαίνουν όταν δεν έχεις όραμα για την Εκπαίδευση και το όραμά σου είναι απλά να βάλεις ιδιώτες στην Εκπαίδευση.
Είναι προφανώς ευπρόσδεκτη κάθε δωρεά, αλλά στο νόμο για τη δημιουργία τους λέει ότι μπορεί το ίδρυμα να αλλάξει το ωρολόγιο πρόγραμμα αυτών των σχολείων κατόπιν εισήγησής τους και έγκρισης από το Υπουργείο Παιδείας. Αυτό είναι παράλογο. Το τι διδάσκονται τα παιδιά μας αποτελεί απόφαση του ελληνικού κράτους, μέσω του Υπουργείου Παιδείας. Είναι αδιανόητο να αποφασίζει ένας ιδιώτης, όσο καλός και αν είναι τι θα διδάσκονται τα παιδιά. Είναι ζήτημα αρχής.
Να μην τσακίζουμε παιδικές ψυχές
Το πρόβλημα του μεγάλου ανταγωνισμού για την εισαγωγή στα Πρότυπα δεν λύνεται, φυσικά, με την ίδρυση των Ωνάσειων σχολείων.
Πρέπει να ιδρυθούν πολύ περισσότερα πρότυπα, ώστε να υπάρχει ένα λογικό ποσοστό επιτυχίας και να μην τσακίζουμε παιδικές ψυχές.
Η τόσο μεγάλη ζήτηση δείχνει ότι οι οικογένειες ενδιαφέρονται για την καλύτερη δυνατή εκπαίδευση των παιδιών τους και ότι δεν είναι ευχαριστημένοι από τη λειτουργία των υπόλοιπων δημόσιων σχολείων, γι’ αυτό συνωστίζονται στα Πρότυπα. Θα λάβει αυτό το μήνυμα ο πολιτικός κόσμος της χώρας ώστε να χαραχθεί μία εθνική πολιτική για την Εκπαίδευση; Φοβάμαι πως όχι…