Το 4ο Επιστημονικό Πεδίο και η νάρκη στην τεχνολογική ανάπτυξη της χώρας
Σάββατο, 9 Νοεμβρίου 2024
Του Στράτου Στρατηγάκη
Μαθηματικού - Ερευνητή
Είναι πιο εύκολη η εισαγωγή από τις σχολές του 4ου Πεδίου; Αυτή είναι η αντίληψη που επικρατεί στη σύγκριση του 2ου και του 4ου Πεδίου. Πέρα από τα κοινά μαθήματα των δύο Πεδίων που είναι η Γλώσσα και τα Μαθηματικά, η διαφορά είναι η Φυσική και η Χημεία έναντι της Οικονομίας και της Πληροφορικής. Τα ποσοστά των υποψηφίων που αριστεύουν έχουν μεγάλη διαφορά.
Στον πίνακα 1 βλέπουμε ότι οι επιδόσεις στα Μαθήματα που είναι κοινά και στα δύο Πεδία είναι πολύ διαφορετικές. Με την ίδια ύλη και τα ίδια θέματα οι υποψήφιοι του 2ου Πεδίου γράφουν πολύ καλύτερα στα Μαθηματικά και τη Γλώσσα με τη διαφορά στα Μαθηματικά να είναι τεράστια. Οι αριστούχοι του 2ου Πεδίου είναι 10πλάσιοι των αριστούχων του 4ου Πεδίου. Συγκεκριμένα 11,41% αριστούχοι από το 2ο Πεδίο και μόλις 1,16% από το 4ο Πεδίο στην ίδια ύλη και τα ίδια θέματα. Στη Γλώσσα οι αριστούχοι του 2ου είναι τετραπλάσιοι από τους αριστούχους του 4ου.
Το συμπέρασμα είναι ότι οι υποψήφιοι του 2ου Πεδίου είναι σαφώς υψηλότερου επιπέδου από τους υποψηφίους του 4ου Πεδίου, με σημαντική, μάλιστα, διαφορά. Φυσικά μιλάμε πάντα για τον μέσο όρο, αφού σε κάθε Πεδίο υπάρχουν άριστοι, καλοί, μέτριοι και αδύνατοι υποψήφιοι. Οι σημαντικά χειρότερων επιδόσεων στα κοινά μαθήματα υποψήφιοι του 4ου Πεδίου γράφουν σε πολύ μεγαλύτερο ποσοστό άριστα στην Οικονομία και την Πληροφορική, από ότι οι υποψήφιοι του 2ου Πεδίου στη Φυσική και τη Χημεία. Ακόμη και αν ήταν οι αριστούχοι στη Φυσική στο 12-13% που είναι το σύνηθες, διότι αυτό που συνέβη το 2024 ήταν ακραίο, και πάλι οι επιδόσεις των υποψηφίων του 4ου Πεδίου είναι πολύ καλύτερες. Έτσι δημιουργήθηκε η άποψη ότι είναι ευκολότερο το 4ο Πεδίο από το 2ο, συνεπώς ο εύκολος δρόμος για το Πανεπιστήμιο είναι το 4ο Πεδίο.
| Πίνακας 1: Πανελλαδικές 2024: Ποσοστό αριστούχων | |
| Ποσοστό Υποψηφίων που έγραψε πάνω από 18 | |
| 2ο Πεδίο | |
| Γλώσσα | 1,56% |
| Μαθηματικά | 11,41% |
| Φυσική | 7,84% |
| Χημεία | 16,62% |
| 4ο Πεδίο | |
| Γλώσσα | 0,39% |
| Μαθηματικά | 1,16% |
| Οικονομία | 20,19% |
| Πληροφορική | 21,71% |
| Μελέτη: Στράτος Στρατηγάκης | |
Πέρα από τις επιδόσεις των υποψηφίων σε ποσοστά υπάρχουν οι απόλυτοι αριθμοί και οι προσφερόμενες θέσεις. Στον πίνακα 2 βλέπουμε ότι οι υποψήφιοι του 4ου Πεδίου είναι οι διπλάσιοι από τους υποψηφίους του 2ου Πεδίου. Οι προσφερόμενες αποκλειστικές θέσεις είναι μόνο 1.000 περισσότερες για τους υποψηφίους από το 4ο Πεδίο. Αυτό σημαίνει ότι ο ανταγωνισμός είναι πολύ μεγαλύτερος για τους υποψηφίους του 4ου Πεδίου με την αναλογία θέσεων προς υποψηφίους να είναι 49,59%, ενώ η αντίστοιχη αναλογία για τους υποψηφίους του 2ου Πεδίου είναι 90,79%. Βέβαια οι θέσεις αυτές είναι οι συνολικές θέσεις (και της κατηγορίας του 10%), αλλά αυτό δεν αλλάζει σημαντικά τις αναλογίες. Αυτό σημαίνει ότι αν δεν υπήρχε η ΕΒΕ και συμπληρώνονταν όλες οι θέσεις θα εισάγονταν σχεδόν όλοι οι υποψήφιοι του 2ου Πεδίου και μόνο οι μισοί του 4ου Πεδίου. Συνεπώς είναι μεγαλύτερος ο ανταγωνισμός για μία θέση στα Οικονομικά (από πιο αδύνατους υποψηφίους) από τον ανταγωνισμό για μία θέση στα Πολυτεχνεία.
Η διαφορά υπέρ των υποψηφίων του 4ου Πεδίου υπάρχει στις κοινές σχολές του 2ου και του 4ου Πεδίου. Υπάρχουν 10.176 προσφερόμενες θέσεις σε 50 Τμήματα που διεκδικούν υποψήφιοι από το 2ο και το 4ο Πεδίο. Σ’ αυτά τα Τμήματα (που είναι κυρίως Πληροφορικής) εισάγονται οι υποψήφιοι που συγκεντρώνουν τα περισσότερα μόρια, ενώ έχουν διαγωνιστεί σε δύο διαφορετικά μαθήματα και δεν επιτρέπεται (σε κανονικές χώρες) η σύγκριση των μορίων τους. Υπάρχει και ένας άλλος λόγος που τα 50 αυτά Τμήματα γεμίζουν κυρίως με υποψηφίους του 4ου Πεδίου. Όλοι οι υποψήφιοι του 2ου Πεδίου που ξεπερνούν το όριο της ΕΒΕ περνούν στις σχολές του Πεδίου τους και υπάρχουν και πολλές κενές θέσεις. Δεν έχουν ανάγκη να διεκδικήσουν θέση σε κάποια από τις κοινές σχολές.
Το δίλημμα επιλογής Πεδίου ουσιαστικά το έχουν μόνο οι υποψήφιοι που επιθυμούν την εισαγωγή τους σε κάποια από τις κοινές Σχολές. Από το 2026 οι Στρατιωτικές Σχολές εντάσσονται και στο 2ο και στο 3ο Πεδίο. Έτσι οι υποψήφιοι που επιθυμούν την εισαγωγή τους σε κάποια Στρατιωτική Σχολή θα βρεθούν στο δίλημμα τι να επιλέξουν· το 2ο ή το 4ο Πεδίο. Τα μόρια που θα συγκεντρώσουν από το 4ο Πεδίο θα είναι περισσότερα από τα μόρια που θα συγκεντρώσουν από το 2ο Πεδίο, για τη μεγάλη πλειοψηφία των υποψηφίων. Αναμένουμε, λοιπόν, νέα μετακίνηση υποψηφίων από το 2ο στο 4ο Πεδίο, με αποτέλεσμα να έχουμε περισσότερες θέσεις από υποψηφίους στο 2ο Πεδίο και να γίνεται εμφανές το πρόβλημα της εύρεσης φοιτητών για τις Πολυτεχνικές και τις Θετικές Σχολές. Οι κενές θέσεις θα είναι χιλιάδες και οι σχολές του 2ου Πεδίου θα ακολουθήσουν φθίνουσα πορεία ελλείψει φοιτητών. Αυτό, όπως εύκολα καταλαβαίνουμε, αποτελεί νάρκη στην τεχνολογική ανάπτυξη της χώρας μας, αλλά ποιος νοιάζεται;
Αν οι περισσότεροι υποψήφιοι για τις στρατιωτικές σχολές προτιμήσουν το 4ο Πεδίο και εισάγονται από αυτό θα έχουμε μεγάλο πρόβλημα με τους μελλοντικούς αξιωματικούς του Στρατού. Χωρίς να γνωρίζουν Φυσική και Χημεία θα δυσκολευτούν πολύ στις σπουδές τους.
Στο 4ο Πεδίο ήδη αυξάνεται και θα αυξηθεί ακόμη περισσότερο ο ανταγωνισμός των μέτριων υποψηφίων και για την εισαγωγή σε μία σχολή· δεν θα αρκεί μόνο να ξεπεράσουν την ΕΒΕ, αφού οι θέσεις θα είναι αισθητά λιγότερες από τους υποψηφίους. Ευτυχώς για τους υποψηφίους του 4ου Πεδίου αυξάνονται συνεχώς οι σχολές που εντάσσονται και στο 4ο Πεδίο, που θα γεμίζουν με τους υποψηφίους του 4ου Πεδίου, που πιστεύω ότι σύντομα θα είναι οι μισοί του συνολικού αριθμού από 36,59% που ήταν το 2024.
Η υπερφόρτωση υποψηφίων αλλά και Τμημάτων στο 4ο Πεδίο είναι προφανές ότι δημιουργεί ανισορροπίες έναντι των σχολών των άλλων Πεδίων που σιγά – σιγά θα ερημώνουν από φοιτητές. Ο τρόπος που εισάγονται οι φοιτητές στα Πανεπιστήμια, η αναλογία τους ως προς τα επιστημονικά αντικείμενα, η παραγωγή, τελικά, πτυχιούχων είναι άμεσα συνδεδεμένη με το μέλλον της χώρας μας. Δεν μπορώ να καταλάβω τι άλλο πρέπει να συμβεί για να καταλάβουν στο Υπουργείο Παιδείας ότι αυτές οι ανισορροπίες υποσκάπτουν το μέλλον της χώρας μας και να αποφασίσουν επιτέλους να κάνουν κάτι γι’ αυτό.
| Πίνακας 2: Υποψήφιοι και Θέσεις | ||
| 2o Πεδίο | 4ο Πεδίο | |
| Αριθμός Υποψηφίων | 13.578 | 26.795 |
| Αποκλειστικές Θέσεις Πεδίου | 12.328 | 13.284 |
| Αναλογία θέσεων προς υποψηφίους | 90,79% | 49,57% |
| Κοινές Θέσεις στο 2ο και 4ο | 10.176 | |
| Μελέτη: Στράτος Στρατηγάκης | ||