Πανελλήνιες 2024: Τι έγινε ξαφνικά με τα θέματα της Φυσικής;
Πέμπτη, 13 Ιουνίου 2024
Του Στράτου Στρατηγάκη
Μαθηματικού - Ερευνητή
Ως τα δυσκολότερα των τελευταίων ετών, γεμάτα ανούσιες και αχρείαστες παγίδες, χαρακτηρίζονται από την Ομοσπονδία Εκπαιδευτικών Φροντιστών Ελλάδος (ΟΕΦΕ) τα θέματα της Φυσικής.
«..τρομοκρατούν τα παιδιά» λέει ή Ένωση Φυσικών για τα θέματα Φυσικής και επισημαίνει:
«Απογοήτευση (σ.σ. νιώθουν) γιατί:
• Η έκταση των θεμάτων είναι ιδιαιτέρως αυξημένη, ιδιαίτερα σήμερα, που υπάρχει και κλιματολογική επιβάρυνση. Έτσι, ο διαθέσιμος χρόνος δεν ήταν επαρκής.
• Δεν υπάρχει διαβάθμιση της δυσκολίας των θεμάτων, με προφανές αποτέλεσμα τη «σαλαμοποίηση» των βαθμολογιών των παιδιών ‘προς τα κάτω’.
• Οι θεματοδότριες/θεματοδότες δεν φαίνεται να ενστερνίζονται την αποφυγή των λεγόμενων «υπερπαραγωγών», οι οποίες τρομοκρατούν τα παιδιά, τα απομακρύνουν από το γνωστικό αντικείμενο και απέχουν πολύ από τις οδηγίες διδασκαλίας του μαθήματος.
Έτσι, απαξιώνεται η διδασκαλία του μαθήματος στο δημόσιο Σχολείο και ο σεβασμός στους συντελεστές του».
Τι έγινε ξαφνικά με τη Φυσική;
Προφανώς τα θέματα ήταν τόσο δύσκολα που προκάλεσαν τις οξύτατες ανακοινώσεις της Ένωσης Ελλήνων Φυσικών και της ΟΕΦΕ. Χρόνια είχαμε να δούμε τόσο έντονες αντιδράσεις εις βάρος της Κεντρικής Επιτροπής Εξετάσεων. Το θέμα είναι πολύ σοβαρό διότι οι αναμενόμενες χαμηλές επιδόσεις στη Φυσική έχουν πολλές συνέπειες.
Οι Πανελλαδικές Εξετάσεις είναι ένας διαγωνισμός συμπλήρωσης θέσεων. Αυτό σημαίνει ότι τις 140 θέσεις της Ιατρικής Αθήνας θα τις καταλάβουν οι 140 υποψήφιοι που θα δηλώσουν την Ιατρική Αθήνας και έχουν γράψει καλύτερα από τους άλλους υποψηφίους. Σκοπός δεν είναι, λοιπόν, να γράψεις καλά. Σκοπός είναι να γράψεις καλύτερα από τους άλλους. Συνεπώς λένε κάποιοι ότι δεν έχει καμία σημασία αν τα θέματα είναι εύκολα ή δύσκολα, αφού και πάλι 140 θα πετύχουν. Και η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής (ΕΒΕ) προσαρμόζεται στην ευκολία ή τη δυσκολία των θεμάτων, οπότε δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα.
Πράγματι στις Ιατρικές είναι έτσι τα πράγματα, διότι όσοι διεκδικούν θέση σε μία από αυτές τις σχολές εξετάζονται όλοι στη Φυσική. Ισχύει, εδώ, η βασική αρχή για το δίκαιο σύστημα εισαγωγής. Τι γίνεται, όμως, με τις σχολές που ανήκουν σε περισσότερα από ένα πεδία; Οι σχολές Πληροφορικής ανήκουν και στο 2ο και στο 4ο Πεδίο. Εισάγονται υποψήφιοι που εξετάζονται στη Φυσική και τη Χημεία, αν προέρχονται από το 2ο Πεδίο και στην Οικονομία και την Πληροφορική αν προέρχονται από το 4ο Πεδίο. Το 2023 είχαμε 1249 υποψηφίους που έγραψαν πάνω από 19 στη Φυσική και 974 στη Χημεία. Στο 4ο Πεδίο είχαμε 2.023 υποψηφίους με πάνω από 19 στην Οικονομία και 2.874 στην Πληροφορική. Προφανώς ευνοούνται οι υποψήφιοι από το 4ο Πεδίο. Στα Μαθηματικά, που είναι κοινό μάθημα και στα δύο πεδία το ποσοστό των υποψηφίων του 2ου Πεδίου που έγραψε κάτω από 10 ήταν 27,58% ενώ στο 4ο ήταν 70,04%. Προφανώς σε γενικές γραμμές οι υποψήφιοι του 2ου Πεδίου είναι υψηλότερου επιπέδου από τους υποψήφιους του 4ου Πεδίου. Οι υποψήφιοι του 4ου Πεδίου, όμως, έχουν ευκολότερα μαθήματα συγκεντρώνουν περισσότερα μόρια και παίρνουν τις θέσεις των υποψηφίων του 2ου Πεδίου. Παράλογο; Εντελώς, όπως και τόσα άλλα σ’ αυτό το ξεπερασμένο σύστημα εισαγωγής.
Το πρόβλημα με τις κοινές σχολές δεν περιορίζεται μόνο στις σχολές Πληροφορικής, που χρησιμοποιήσαμε ως παράδειγμα. Από τα 453 Τμήματα που υπάρχουν στο Μηχανογραφικό του 2023, τα 119 είναι κοινά Τμήματα του 4ου Πεδίου με κάποιο άλλο. Συνολικά 164 είναι τα Τμήματα που ανήκουν σε περισσότερα από ένα Πεδίο και η τάση είναι να αυξάνονται, καθώς όλο και περισσότερα Τμήματα θέλουν να ενταχθούν και στο 4ο Πεδίο, ώστε να αποκτήσουν περισσότερους φοιτητές και να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα που τους δημιουργεί η ΕΒΕ, διότι στο 4ο Πεδίο είναι οι περισσότεροι υποψήφιοι.
Γιατί στο 4ο Πεδίο βρίσκονται οι περισσότεροι υποψήφιοι; Διότι από τη μία θεωρείται το πιο εύκολο και από την άλλη διώχνουν από τα άλλα Πεδία τους υποψηφίους θέματα όπως αυτά της Φυσικής. Το 4ο θέμα της Φυσικής δεν σχετίζεται με κανένα φυσικό φαινόμενο, είναι Α-φύσικο. Πρόκειται για επινόηση των θεματοδοτών. Κι αν ο σκοπός της Φυσικής είναι να ερμηνεύει τα φυσικά φαινόμενα, οι υποψήφιοι πρέπει να μπορούν να ερμηνεύουν και τα μη φυσικά φαινόμενα, για να περάσουν στο Πανεπιστήμιο. Την ημέρα της εξέτασης είχαμε φυσικά φαινόμενα: τον καύσωνα, με τους γονείς να κουβαλάνε ανεμιστήρες για να γράψουν τα παιδιά, διότι δεν πιστεύω να νομίζετε ότι έχουν air-condition τα σχολεία μας. Ούτε οι δύσκολες καιρικές συνθήκες ελήφθησαν υπόψη των θεματοδοτών.
Οι θεματοδότες προφανώς δεν γνωρίζουν τίποτα από όσα γράφουμε παραπάνω για τις κοινές σχολές και με τα θέματα που επινοούν διώχνουν τους υποψηφίους από το 2ο Πεδίο, αφού τους σπάνε το ηθικό. Σε λίγο δεν θα υπάρχουν υποψήφιοι για τις Πολυτεχνικές Σχολές κι αυτοί δεν θα βρίσκουν μαθητές να τους κάνουν μάθημα. Ήδη από το 2021 μέχρι το 2023 ο αριθμός των υποψηφίων του 2ου Πεδίου έχει μειωθεί κατά 1,51% ( από 19,72% το 2021 σε 18,21% το 2023).
Διώχνουμε μαθητές
Ζούμε σε μία εποχή που γίνεται προσπάθεια να γίνουν οι θετικές επιστήμες ελκυστικότερες (αυτό είναι το STEM), διότι η εξέλιξη της παγκόσμιας οικονομίας στηρίζεται στην τεχνολογία, με συνέπεια να χρειαζόμαστε περισσότερους αποφοίτους θετικών επιστημών. Εμείς στην Ελλάδα έχουμε την άνεση να διώχνουμε μαθητές από τις θετικές επιστήμες, βάζοντας τέτοια θέματα και έχοντας τις κοινές σχολές.
Δεν έχει κανένα νόημα να μάθουμε τα ονόματα των θεματοδοτών και να αρχίσουμε όλοι να τους πυροβολούμε. Δεν φταίνε αυτοί που έχουν αυτή την άποψη για τη Φυσική και τους υποψηφίους. Αυτοί που έχουν την ευθύνη είναι αυτοί που τους επέλεξαν για να βάλουν τα θέματα. Θα πρέπει όταν επιλέγουν κάποιους να ξέρουν ποιους επιλέγουν και γιατί επιλέγουν αυτούς και όχι κάποιους άλλους. Δεν νομίζω ότι δεν υπάρχουν αξιόλογοι φυσικοί προς επιλογή. Είμαι σίγουρος ότι υπάρχουν πάρα πολλοί, οπότε η λάθος επιλογή δεν έχει δικαιολογίες.