Top

Πόσο επενδύουμε στην εκπαίδευση;

Σάββατο, 15 Οκτωβρίου 2022

Του Στράτου Στρατηγάκη 
Μαθηματικού - Ερευνητή

Ακούμε από όλους τους πολιτικούς μας ότι η εκπαίδευση είναι εθνική προτεραιότητα και όλοι θέλουν η εκπαίδευσή μας να είναι πολύ καλή γιατί είναι άμεσα συνδεδεμένη με το μέλλον της χώρας μας. Για να δούμε τι κάνουν στην πράξη για να κάνουν την εκπαίδευσή μας εθνική προτεραιότητα. Πέρα από τις όποιες αλλαγές, που είναι πάρα πολλές και συνήθως αποτυγχάνουν διότι γίνονται βιαστικά, αντιγράφοντας συνήθως αυτά που κάνουν άλλες χώρες, χωρίς μακροπρόθεσμο σχέδιο και χωρίς την απαιτούμενη οργάνωση, που θα εξασφαλίσει την επιτυχία τους υπάρχουν και αντικειμενικές μετρήσεις που δείχνουν κατά πόσο είναι προτεραιότητα ή μόνο λόγια η εκπαίδευση. Πρόκειται για τα χρήματα που δαπανώνται στην εκπαίδευση.

Τα στοιχεία προέρχονται από τον ΟΟΣΑ και αφορούν στο έτος 2019, στο τέλος των μνημονίων, που δημιούργησαν πολλά προβλήματα και στην εκπαίδευση και μείωσαν πολύ τα ποσά που επενδύονταν στην εκπαίδευση. Στο προηγούμενο άρθρο μας είδαμε πως η διακοπή των διορισμών για μία δεκαετία δημιούργησε το πρόβλημα του γερασμένου εκπαιδευτικού προσωπικού. Στον πίνακα βλέπουμε τα χρήματα που επένδυσε το κράτος μας σε κάθε βαθμίδα εκπαίδευσης το 2019.

Στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση δαπανούμε 7.279 δολάρια ανά μαθητή. Αυτό το ποσό είναι μεγαλύτερο από τα αντίστοιχα ποσά του Μεξικού, Κολομβίας, Τουρκίας, Χιλής, Λετονίας και Λιθουανίας. Όλες οι άλλες χώρες δαπανούν μεγαλύτερα ποσά. Η Πορτογαλία δαπανά 8.992 για την Πρωτοβάθμια εκπαίδευση, δηλαδή 23,53% περισσότερα από εμάς. Και η Πορτογαλία πέρασε από μνημόνια, πιο ήπια από εμάς, αλλά πρόκειται για μία χώρα που πριν 30 χρόνια ήταν πολύ πίσω από εμάς και τώρα είναι πολύ πιο μπροστά μας.

Στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση η Ελλάδα ξοδεύοντας 6.728 δολάρια είναι μπροστά μόνο από το Μεξικό, την Κολομβία, την Τουρκία και τη Χιλή. Όλες οι άλλες χώρες επενδύουν περισσότερα από εμάς, με το μέσο όρο των 22 χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης να ξοδεύει 11.673 δολάρια, δηλαδή 73,49% περισσότερα από εμάς. Η Πορτογαλία με 11.162 βρίσκεται ελάχιστα κάτω από το μέσο όρο. Οι πρώην Ανατολικές χώρες, που είδαν τα πάντα να γκρεμίζονται γύρω τους πριν 30 χρόνια κατάφεραν και επενδύουν περισσότερα από εμάς στην εκπαίδευση. Η Τσεχία, για παράδειγμα, επενδύει 12.357 δολάρια για κάθε μαθητή της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, ποσό σχεδόν διπλάσιο από το αντίστοιχο δικό μας.

Στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση το ποσό ανά φοιτητή είναι εξαιρετικά χαμηλό. Η στήλη Τριτοβάθμια Εκπαίδευση χωρίς R&D είναι αυτή που μας ενδιαφέρει, καθώς η έρευνα έχει δοθεί σε άλλο Υπουργείο, αλλά εμάς μας ενδιαφέρει η Εκπαίδευση. Το ποσό των 2.538 δολαρίων είναι πολύ χαμηλό διότι προσμετρώνται και οι λιμνάζοντες φοιτητές, που είναι λίγο περισσότεροι από τους ενεργούς Το πραγματικό ποσό είναι διπλάσιο δηλαδή λίγο πάνω από 5.000 δολάρια. Και αυτό το ποσό, όμως, είναι το μικρότερο στον κόσμο, αφού το Μεξικό που είναι η δεύτερη χώρα στον κόσμο που επενδύει τα λιγότερα στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση ξοδεύει 6.272 δολάρια για κάθε φοιτητή. Ο μέσος όρος της ΕΕ των 22 είναι 11.301 δολάρια, υπερδιπλάσιο από τα 5.000 δολάρια, που εκτιμούμε ότι είναι το δικό μας κόστος ανά φοιτητή.

Εκπαίδευση χωρίς λεφτά, λοιπόν, είναι το μότο μας ως χώρα. Γι’ αυτό τα σχολεία μας έχουν σοβάδες που πέφτουν, τουαλέτες τριτοκοσμικές, δεν έχουν γραμματείες και βοηθητικό προσωπικό. Η αλήθεια είναι ότι δεν επενδύαμε ποτέ στην Εκπαίδευση. Ήρθαν και τα μνημόνια και μειώθηκαν ακόμη περισσότερο τα χρήματα. Ας αντιληφθούμε οριστικά ότι Εκπαίδευση χωρίς χρήματα δε γίνεται. Φυσικά δεν είναι μόνο τα χρήματα, διότι υπάρχει περίπτωση να ξοδέψει κάποια χώρα πολλά χρήματα και να μην έχει αποτέλεσμα. Αλλά χωρίς χρήματα είναι αδύνατο να έχεις αποτέλεσμα.

Πώς, λοιπόν, τα καταφέρνουμε και ενώ είμαστε τελευταίοι σε επενδύσεις δεν είμαστε τελευταίοι σε επιδόσεις; Μήπως είμαστε πανέξυπνοι ως λαός; Όχι φυσικά απλά τα έξοδα για την Εκπαίδευση είναι 50-50 στη χώρα μας. Οι γονείς πληρώνουν αδρά για να καλύψουν όλα αυτά που δεν κάνει το κράτος μας, ως οφείλει. Παιδικοί σταθμοί, ιδιωτικά νηπιαγωγεία και γενικότερα σχολεία, σχολές χορού, εργαστήρια δημιουργικής απασχόλησης, γυμναστήρια, κέντρα ξένων γλωσσών και φροντιστήρια καλύπτουν αυτά που θα έπρεπε να παρέχει το κράτος και δεν το κάνει.

Το αποτέλεσμα είναι ότι τα παιδιά μας κουράζονται πολύ, όλοι λένε ότι είναι οι σκληρότερα εργαζόμενοι. Οι επιδόσεις των μαθητών μας είναι πολύ καλύτερες από αυτό που θα περίμενε κανείς από τις επενδύσεις που κάνει το κράτος μας  στην Εκπαίδευση διότι οι γονείς πληρώνουν αδρά για να καλύψουν τα κενά της έλλειψης επενδύσεων.