Ανεργία και μερική απασχόληση
Δευτέρα, 19 Οκτωβρίου 2015
Του Στράτου Στρατηγάκη
Mαθηματικού - ερευνητή
Πρωταθλήτρια ανεργίας, δυστυχώς, η Ελλάδα, σχεδόν σε όλες τις κατηγορίες, ;όπως δείχνουν τα στοιχεία του ΟΟΣΑ. Στους εργαζόμενους που έχουν φοιτήσει μέχρι το Γυμνάσιο έχουμε 28,8%, στους αποφοίτους Λυκείου το ρεκόρ του 28,1% και στους αποφοίτους τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με 19,4%. Μας ξεπερνά μόνο η Ισπανία στην κατηγορία των αποφοίτων γυμνασίου, όπου εμφανίζει ποσοστό ανεργίας 32,7%. Η ψαλίδα μεταξύ των τριών κατηγοριών μορφωτικού επιπέδου είναι μεγαλύτερη στην Ισπανία από την Ελλάδα. Εμείς έχουμε λιγότερους ανέργους αποφοίτους γυμνασίου και περισσότερους ανέργους πτυχιούχους. Οι πτυχιούχοι που εργάζονται δεν σημαίνει ότι εργάζονται σε θέσεις εργασίας που απαιτούν πτυχιούχο.
Πολλές φορές εργάζονται σε θέσεις που απαιτούν γνώσεις αποφοίτου λυκείου, παραγκωνίζοντας τους αποφοίτους λυκείου, που με τη σειρά τους καταλαμβάνουν θέσεις εργασίας που απαιτούν γνώσεις αποφοίτου υποχρεωτικής εκπαίδευσης. Έχουμε λοιπόν αύξηση της ανεργίας όσο μειώνεται το μορφωτικό επίπεδο και για ένα δεύτερο λόγο: Αντικαθίσταται όλο και περισσότερο η εργασία χαμηλών και μεσαίων δεξιοτήτων από μηχανές. Υπάλληλοι διοδίων, ταμίες super market, ταμίες τραπεζών και άλλοι εργαζόμενοι χάνουν τις θέσεις τους από μηχανές. Βέβαια και οι θέσεις υψηλών δεξιοτήτων λιγοστεύουν, αφού η τεχνολογία έχει αυξήσει κατακόρυφα την παραγωγικότητα και, συνεπώς, λιγότεροι υπάλληλοι διεκπεραιώνουν μεγαλύτερο όγκο εργασίας. Η τάση είναι, λοιπόν, πολλοί πτυχιούχοι να καταλαμβάνουν θέσεις εργασίας που απαιτούν λιγότερα προσόντα και να αμείβονται με μικρότερους μισθούς από αυτούς που θα έπαιρναν αν κάλυπταν θέσεις εργασίας σύμφωνα με τα προσόντα τους.
Είναι φυσιολογική η έκταση της ανεργίας των πτυχιούχων στην Ελλάδα; Λογικά, αφού έχουμε μεγάλη γενική ανεργία και η οικονομία συνεχώς φθίνει, αναμενόμενη είναι η υψηλή ανεργία των πτυχιούχων. Αν συνυπολογίσουμε ότι η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας στηρίχτηκε στις κατασκευές, τον τουρισμό, τη ναυτιλία και τη γεωργία, αντιλαμβανόμαστε ότι η ελληνική οικονομία δεν παράγει πολλές θέσεις εργασίας για πτυχιούχους.
Αν προσθέσουμε ότι η ανάπτυξη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης δεν έγινε σύμφωνα με τις ανάγκες της οικονομίας, έχουμε παραγωγή μεγάλου αριθμού πτυχιούχων που δεν βρίσκουν θέσεις εργασίας, αφού οι γνώσεις τους δεν αντιστοιχούν σε κάποιο τομέα της οικονομίας. Τυπικό παράδειγμα είναι τα τμήματα θεολογίας που είναι τέσσερα τον αριθμό και το 2015 δέχτηκαν 780 εισακτέους, τις γνώσεις των οποίων όταν αποφοιτήσουν δεν θα μπορεί να χρησιμοποιήσει καμία εταιρεία.
Κοιτάζοντας τον δεύτερο πίνακα βλέπουμε τη λύση που έδωσε η Γερμανία για να αντιμετωπίσει το δικό της πρόβλημα ανεργίας. Τα ποσοστά ανεργίας στη Γερμανία είναι εξαιρετικά χαμηλά, χαμηλότερα από το μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ, όπως βλέπουμε στον πίνακα 1. Αν κοιτάξουμε, όμως, τον πίνακα 2 με τα ποσοστά της μερικής απασχόλησης βλέπουμε ότι η Γερμανία παρουσιάζει το μεγαλύτερο ποσοστό μερικής απασχόλησης από τις άλλες χώρες και μεγαλύτερο από το μέσο όρο του ΟΟΣΑ.
Τι έκαναν δηλαδή οι Γερμανοί; «Έσπασαν» μία θέση εργασίας σε δύο θέσεις μερικής απασχόλησης. Έφτασαν να έχουν σχεδόν ένα στους τέσσερις εργαζόμενους μερικής απασχόλησης. Αντιμετωπίζουν έτσι το πρόβλημα της ανεργίας, αλλά όχι το πρόβλημα της ζωής των ανθρώπων, αφού ο μισθός από εργασία μερικής απασχόλησης δεν είναι αρκετός για να ζήσει κανείς. Μόλις πρόσφατα καθιερώθηκε στη Γερμανία η κατώτερη αμοιβή των 8,5 ευρώ την ώρα. Μέχρι πρόσφατα δεν υπήρχε κατώτατη αμοιβή για την εργασία. Προσπάθησαν, πάντως, να δώσουν μία λύση, άσχετα με το πόσο διαφωνούμε ή συμφωνούμε με αυτή τη λύση. Στην Ελλάδα δυστυχώς δεν γίνεται τίποτα για να αντιμετωπιστεί η ανεργία. Αρκούμαστε απλά στο ότι είμαστε οι... πρωταθλητές της ανεργίας.
| Πίνακας 1: Ποσοστά Ανεργίας | |||
| Μέχρι Γυμνάσιο | Απόφοιτοι Λυκείου | Απόφοιτοι Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης | |
| Φινλανδία | 12,2 | 7,5 | 4,5 |
| Τσεχία | 23,4 | 6,1 | 2,5 |
| Γαλλία | 13,9 | 8,5 | 5,3 |
| Γερμανία | 12,5 | 5,1 | 2,4 |
| Ελλάδα | 28,8 | 28,1 | 19,4 |
| Πορτογαλία | 17,1 | 14,4 | 11,7 |
| Ισπανία | 32,7 | 23,3 | 14,9 |
| ΟΟΣΑ | 13,5 | 8 | 5,3 |
Πηγή: ΟΟΣΑ Επεξεργασία: Στράτος Στρατηγάκης |
|||
| Πίνακας 2: Μερική Απασχόληση | ||||
| 2000 | 2007 | 2013 | 2014 | |
| Φινλανδία | 10,4 | 11,7 | 13,0 | 13,3 |
| Τσεχία | 3,2 | 3,5 | 4,9 | 4,8 |
| Γαλλία | 14,2 | 13,3 | 14,0 | 14,2 |
| Γερμανία | 17,6 | 22,0 | 22,6 | 22,3 |
| Ελλάδα | 5,3 | 7,7 | 10,3 | 11,2 |
| Πορτογαλία | 9,3 | 10,0 | 12,0 | 11,0 |
| Ισπανία | 7,5 | 10,5 | 14,7 | 14,7 |
| ΟΟΣΑ | 11,3 | 15,4 | 16,8 | 16,7 |
Πηγή: ΟΟΣΑ Επεξεργασία: Στράτος Στρατηγάκης |
||||
https://www.naftemporiki.gr/opinion/997204/anergia-kai-meriki-apascholisi/