Συμβουλές για διαχείριση του άγχους στις Πανελλαδικές
05.05.2016
Οι τελευταίες μέρες λίγο πριν από την έναρξη των Πανελλαδικών Εξετάσεων είναι ίσως οι πιο δύσκολες για τους υποψηφίους – σε σύγκριση ακόμη και με το δεκαπενθήμερο των εξετάσεων. Και αυτό διότι το άγχος και η αγωνία για την έκβαση του ... εξεταστικού μαραθωνίου μεγαλώνει, όσο η κλεψύδρα μέχρι το εναρκτήριο λάκτισμα λιγοστεύει. Το άγχος δεν είναι εύκολο να εξαφανιστεί, αλλά μπορεί να γίνει διαχειρίσιμο. Σκοπός των υποψηφίων είναι τις ημέρες των εξετάσεων να έχουν τη μέγιστη δυνατή πνευματική διαύγεια, ώστε να πετύχουν τη μέγιστη απόδοση σε κάθε τρίωρο διαγώνισμα.
Για να το πετύχει αυτό, ο υποψήφιος πρέπει να είναι ξεκούραστος πριν από τη μάχη. Ετσι, όπως λένε οι ειδικοί, δεν βοηθάει τον υποψήφιο να ξενυχτά στο διάβασμα το προηγούμενο βράδυ, προσπαθώντας να συγκεντρώσει το σύνολο της ύλης στο μυαλό του. Το πιεσμένο και εξαντλημένο μυαλό την άλλη μέρα δεν θα μπορέσει να ανταποκριθεί με επιτυχία στο διαγώνισμα. «Είναι σαν να πάρετε έναν δρομέα 100 μέτρων και, αφού τον βάλετε να τρέξει 2 κατοστάρια, του πείτε μόλις τα τελειώσει: “Τρέξε τώρα ακόμη ένα κατοστάρι για να σε χρονομετρήσω”», λέει, μιλώντας στην «Κ» για το θέμα, ο εκπαιδευτικός-αναλυτής Στράτος Στρατηγάκης. Σύμφωνα με την εμπειρία του, οι υποψήφιοι που έχουν κουραστεί από το διάβασμα και το άγχος (ακόμη κι αν βρουν όλες τις λύσεις), συνήθως κάνουν «χαζολαθάκια», αριθμητικών πράξεων, π.χ., κρίσιμα ωστόσο για το «χτίσιμο» του άριστα. Αρκετός ύπνος λοιπόν, τουλάχιστον 7-8 ώρες, για να είσαστε ξεκούραστοι. «Διαβάστε ένα άσχετο με τις εξετάσεις βιβλίο ή περιοδικό για να... αλλάξετε θέμα. Προς Θεού, όχι τηλεόραση ή Διαδίκτυο. Μπορεί να πιστεύετε ότι ξεχνιέστε, αλλά βαραίνει το μυαλό σας», προτείνει στους υποψηφίους ο κ. Στρατηγάκης.
Το διάβασμα τις μέρες των εξετάσεων πρέπει να είναι προγραμματισμένη επανάληψη και όχι προσπάθεια να μάθει ο μαθητής καινούργια πράγματα, την τελευταία στιγμή. Το αγχωτικό διάβασμα των τελευταίων ημερών, προσπαθώντας να «κλείσουν τρύπες», φέρνει πανικό και απογοήτευση. Πολύ συχνά οι αγχωμένοι υποψήφιοι πανικοβάλλονται, γιατί, όπως λένε, κλείνουν το βιβλίο και νομίζουν ότι δεν ξέρουν τίποτα. Φυσικά και δεν συμβαίνει αυτό. Απλά το άγχος τούς έχει κυριεύσει και έχει μπλοκάρει το μυαλό τους.
Προσοχή πρέπει να δώσουν οι υποψήφιοι και στη διατροφή τους – και σε αυτό το θέμα κρίσιμος είναι ο ρόλος των γονιών. Οι υποψήφιοι πρέπει να μην αλλάζουν τις διατροφικές τους συνήθειες, προσέχοντας ωστόσο το βραδινό φαγητό να είναι ελαφρύ για να μπορέσουν να κοιμηθούν ευχάριστα. Επίσης, είναι κακό να πίνουν πολλούς καφέδες, προσπαθώντας να «πουσάρουν» τον εαυτό τους για ν’ αντέξει πιο πολύ. Oταν πιέζει κάποιος τον εαυτό του να ξεπεράσει τα φυσικά του όρια, κάποια στιγμή θα καταρρεύσει και δεν γνωρίζουμε ποια θα είναι αυτή η στιγμή. Μπορεί να είναι στο μέσον των εξετάσεων...
Οι υποψήφιοι πρέπει να προσέξουν ιδιαίτερα την υγεία τους στη διάρκεια των εξετάσεων, περισσότερο απ’ ό,τι τον υπόλοιπο καιρό, και βέβαια η καλή ψυχολογική τους κατάσταση είναι το μεγαλύτερο όπλο στην προσπάθεια για επιτυχία. Για τον λόγο αυτό, κρίσιμος παράγοντας είναι η διαχείριση του άγχους. «Είναι αλήθεια ότι οι εξετάσεις είναι μια σημαντική στιγμή στη ζωή των παιδιών. Τα περισσότερα λάθη, όμως, γίνονται μετά τις εξετάσεις, κατά τη συμπλήρωση του μηχανογραφικού δελτίου. Γι’ αυτό οι υποψήφιοι πρέπει να προσπαθούν για το καλύτερο δυνατό γραπτό, χωρίς να ξεχνούν ότι το πιο σημαντικό είναι η σωστή εκμετάλλευση των μορίων που, τελικά, θα συγκεντρώσουν», παρατηρεί ο κ. Στρατηγάκης. Η επιτυχία στις πανελλαδικές δεν κρίνεται μόνον από τις ικανότητες αλλά και από τις επιλογές στο μηχανογραφικό δελτίο.
Ανταγωνισμός και στόχοι
Οι υποψήφιοι (και οι γονείς τους που τους επηρεάζουν και πολλές φορές τούς επιβαρύνουν) πρέπει να γνωρίζουν ότι οι Πανελλήνιες Εξετάσεις είναι ένας διαγωνισμός συμπλήρωσης των θέσεων που διατίθενται στα ΑΕΙ/ΤΕΙ και, συνεπώς, μια εξ ορισμού ανταγωνιστική διαδικασία. Πολλές φορές κάποιοι υποψήφιοι με πολύ υψηλούς στόχους, όταν αντιλαμβάνονται ότι δεν μπορούν να προσεγγίσουν το άριστα, καταρρέουν. Απαιτείται ψυχραιμία έως το τέλος της διαδικασίας. Μόνον όταν ανακοινωθούν οι βάσεις, θα δει ο καθένας τι κατάφερε.