Βαρόμετρο επιτυχίας τα μαθήματα επιλογής
Οι «παγίδες» που κρύβει η «μάχη» των πανελλαδικών εξετάσεων
Δημοσιεύτηκε 20/5/2007
Του Αποστολου Λακασα
«Πάει η Εκθεση!». Ηδη, από χθες οι περίπου 93.000 τελειόφοιτοι και απόφοιτοι των Ημερήσιων Γενικών Λυκείων που διεκδικούν μία από τις 67.102 θέσεις σε πανεπιστήμια και ΤΕΙ, άφησαν πίσω τους το πρώτο από τα 6 πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα - τη Νεοελληνική Γλώσσα Γενικής Παιδείας (στην οποία το «αγκάθι» είναι η Εκθεση), και προετοιμάζονται για το δεύτερο, την προσεχή Τρίτη, μάθημα. Θα εξετασθούν σε όποιο από τα τέσσερα μαθήματα Γενικής Παιδείας (Μαθηματικά, Φυσική, Ιστορία, Βιολογία), το οποίο έχουν ήδη επιλέξει οι υποψήφιοι. Η επιλογή του μαθήματος αυτού είναι ιδιαίτερα κρίσιμη, καθώς ανάλογα με το μάθημα που επιλέγει κάθε υποψήφιος, μπορεί να δηλώσει και τις σχολές συγκεκριμένου επιστημονικού πεδίου (για παράδειγμα, η Βιολογία αντιστοιχεί στις ιατρικές σχολές, η Ιστορία στις φιλολογίες, τα Μαθηματικά στις οικονομικές σχολές, η Φυσική στα πολυτεχνεία).
«Δεν χρειάζεται μόνο μελέτη, αλλά και στρατηγική! Οι μαθητές εκτός από την προετοιμασία τους στα μαθήματα, πρέπει να καταστρώσουν και ένα ολόκληρο σχέδιο ώστε να κερδίσουν το απόλυτο δυνατό σύνολο μορίων», λέει στην «Κ» ο μαθηματικός - αναλυτής κ. Στράτος Στρατηγάκης, αποτυπώνοντας ένα από τα «παράδοξα» σημεία του συστήματος εισαγωγής στην ελληνική τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Πολλές «παγίδες»
Το σύστημα των πανελλαδικών εξετάσεων με τη διαδρομή που έχει διανύσει –από τα 14 μαθήματα (από το 1999 επί υπουργίας Γεράσιμου Αρσένη), στα 9 (από το 2001 επί υπουργίας Πέτρου Ευθυμίου) και στα 6 (από το 2006 με απόφαση της Μαριέττας Γιαννάκου)–, παρότι έγινε πιο εύκολο, κρύβει πολλές «παγίδες», τις οποίες οφείλουν οι υποψήφιοι να γνωρίζουν τώρα πλέον που μπαίνουν στην τελική ευθεία των εξετάσεων. Ναι μεν η Νεοελληνική Γλώσσα είναι κοινό μάθημα για όλους, όμως, πολλά μπορούν να κριθούν στα υπόλοιπα πέντε μαθήματα, που διαφοροποιούνται ανά κατεύθυνση (θεωρητική, θετική, τεχνολογική). Ταυτόχρονα, τα στρεβλά του συστήματος καταδεικνύονται από το ακραίο: είναι πιθανό στην ίδια σχολή να εισαχθούν δύο υποψήφιοι που εξετάσθηκαν σε δύο μόνο κοινά μαθήματα!
Ειδικότερα, τα βασικά παράδοξα του συστήματος είναι τα ακόλουθα:
1. Το μάθημα επιλογής. Η επιλογή του 6ου μαθήματος κρίνει πολλά για την τελική βαθμολογία. Για παράδειγμα, έχουμε δύο υποψηφίους με στόχο την Ιατρική, που επέλεξαν τη Θετική κατεύθυνση (Χημεία, Βιολογία, Μαθηματικά, Φυσική), εξετάστηκαν στην Νεοελληνική Γλώσσα Γενικής Παιδείας (υποχρεωτικά), και ως έκτο μάθημα ο πρώτος επέλεξε Φυσική Γενικής Παιδείας και ο δεύτερος Μαθηματικά Γενικής Παιδείας. Σε αυτή την περίπτωση, ενώ και οι δύο αντιμετωπίζουν τα ίδια θέματα στα 5 μαθήματα, το 6ο διαφοροποιείται Eτσι, δημιουργούνται ανισότητες... «Η διαφορά του επιπέδου δυσκολίας των θεμάτων στα τέσσερα μαθήματα Γενικής Παιδείας (ένα εκ των οποίων επιλέγει ο υποψήφιος) φέρνει διαφορές πάνω από 2 μονάδες στις επιδόσεις των υποψηφίων στο 6ο μάθημα και εκατοντάδων μορίων τελικά», αναφέρει ο κ. Στρατηγάκης.
2. Ελλειψη εξοικείωσης. «Θα προτιμούσα να είμαι λίγο προετοιμασμένος γι’ αυτό που θα αντιμετωπίσω στην Γ΄ Λυκείου» αναφέρει στην «Κ» ο μαθητής της Β΄ Λυκείου Δημήτρης Τριανταφύλλου. Εχει επιλέξει θετική κατεύθυνση και όνειρό του μία θέση σε τμήμα βιολογίας. Σίγουρα, οι περισσότεροι συνομήλικοί του θεωρούν ότι με την κατάργηση των εξετάσεων στην Β΄ Λυκείου οι μαθητές ευνοήθηκαν, ενώ οι οικογένειες απαλλάχθηκαν από το οικονομικό άγος των φροντιστηρίων. «Δυστυχώς, είναι πραγματικότητα. Ελάχιστοι μαθητές δεν κάνουν φροντιστήριο προετοιμασίας από την Β΄ Λυκείου», προσθέτει ο κ. Στρατηγάκης, ο οποίος συγκλίνει υπέρ της άποψης ότι οι εξετάσεις στη Β΄ Λυκείου βοηθούσαν στην εξοικείωση των μαθητών στη φιλοσοφία των πανελλαδικών εξετάσεων.
3. Λιγότερες ευκαιρίες. Με το πέρασμα, επίσης, από τα 9 στα 6 μαθήματα, μειώθηκαν οι ευκαιρίες των υποψηφίων να «διορθώσουν» τις όποιες κακοτυχίες. Και αυτό διότι με 9 μαθήματα οι υποψήφιοι είχαν πιο πολλές ευκαιρίες να «ισοφαρίσουν» με έναν καλό βαθμό σε ένα μάθημα μία αποτυχία σε κάποιο άλλο μάθημα. Με τα έξι μαθήματα, οι πιθανότητες μειώνονται, ενώ το άγχος για τους μέτριους υποψηφίους αυξάνεται με τη θέσπιση βαθμολογικού ορίου.
4. Διαφορετικές γνώσεις. Το σύστημα αφήνει το περιθώριο να εισαχθούν στην ίδια σχολή υποψήφιοι από διαφορετικά γνωστικά πεδία. Για παράδειγμα, ο υποψήφιος που επί χρόνια έδειχνε έφεση στα Αρχαία, την Ιστορία και την Λογοτεχνία μπορεί να βρεθεί στην σχολή των οπτικών, Φυσιοθεραπείας ή και Οικονομικών με κάποιον που επί χρόνια... είχε έφεση στα Μαθηματικά, τη Φυσική και τη Χημεία!
Εύλογα, λοιπόν, αναδεικνύεται η πρόταση, η οποία έχει κατατεθεί και από το Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας και σχεδόν το σύνολο των πανεπιστημιακών, για αλλαγή του συστήματος και για πιο ενεργό συμμετοχή των πανεπιστημίων στην επιλογή των εισακτέων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.