«Ωθούν» τους υποψήφιους φοιτητές προς την επαρχία
Με μείωση θέσεων στις δημοφιλείς σχολές και αύξηση στις σχολές χαμηλής ζήτησης
Δημοσιεύτηκε 7/4/2007
Του Αποστολου Λακασα
Πώς θα είναι τα θέματα των εξετάσεων; Θα «πέσουν» εύκολα; Θα καταφέρω να περάσω; Σε ποια σχολή; Στην Αθήνα; Εάν όχι, αξίζει τον κόπο να μεταναστεύσω; Ερωτήσεις που δείχνουν το άγχος των 145.000 υποψηφίων για τα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ, καθώς η αντίστροφη μέτρηση για τις κρίσιμες πανελλαδικές εξετάσεις άρχισε. Το πρόγραμμα των πανελλαδικών εξετάσεων ανακοινώθηκε την περασμένη εβδομάδα και οι 93.000 τελειόφοιτοι και απόφοιτοι που θα διεκδικήσουν μία από 67.102 θέσεις γνωρίζουν ότι το «εξεταστικό ράλι» αρχίζει το Σάββατο 19 Μαΐου. Πρώτο μάθημα, η Νεοελληνική Γλώσσα γενικής παιδείας.
Η μάχη, βέβαια, δίνεται πρωτίστως για τις σχολές με καλές επαγγελματικές προοπτικές – Ιατρική, Νομική, Πληροφορική, Παιδαγωγικά, Οικονομικά, Μάρκετινγκ... Πέρυσι, 2.223 υποψήφιοι είχαν ως πρώτο στόχο μία από τις 180 θέσεις στο Παιδαγωγικό Θεσσαλονίκης. Τις 144 θέσεις της Ιατρικής Αθήνας διεκδίκησαν 1.025 υποψήφιοι, ενώ τις 234 θέσεις του τμήματος Ηλεκτρονικών Υπολογιστών ΕΜΠ, 1.641 υποψήφιοι. Κι όμως, τα στοιχεία δείχνουν ότι τα τελευταία χρόνια οι θέσεις στις περιζήτητες σχολές μειώνονται, ενώ αυξάνονται οι θέσεις στα χαμηλής ζήτησης τμήματα της περιφέρειας, μόνο και μόνο για να τονωθεί η τοπική κοινωνία από τους σπουδαστές που εγκαθίστανται στην πόλη. Αλλωστε, ελάχιστοι είναι οι απόφοιτοι Λυκείου που επιλέγουν να σπουδάσουν σε σχολή που εδρεύει στην πόλη τους.
Τα τμήματα των «αιωνίων»
Ετσι, υπάρχουν τμήματα που οι θέσεις εισακτέων είναι τριπλάσιες από τον αριθμό των υποψηφίων που τα είχαν ως πρώτη επιλογή. Ενδεικτικά, το 2006, τις 149 θέσεις του τμήματος Γεωπληροφορικής και Τοπογραφίας Σερρών είχαν ως πρώτη επιλογή 49 υποψήφιοι. Στα τμήματα αυτά εισάγονται οι περισσότεροι από τους μελλοντικούς «αιώνιους» (έστω και αν ο νέος νόμος τούς καταργεί), αφού έως τώρα πολλοί εισακτέοι απλώς εγγράφονταν αλλά δεν παρακολουθούσαν τα μαθήματα. Ομως, χαμηλή ζήτηση δεν σημαίνει... «άνθρακας». Πολλές φορές στα χαμηλά των βάσεων βρίσκονται σχολές «θησαυροί».
Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία του μαθηματικού - ερευνητή κ. Στράτου Στρατηγάκη, το 2000 οι θέσεις εισακτέων ήταν 82.205. Επτά χρόνια μετά, φέτος, δόθηκαν 82.394 θέσεις σε πανεπιστήμια και ΤΕΙ. Ωστόσο, παρατηρείται ότι έχουμε μείωση των θέσεων στις περιζήτητες Ιατρικές, Νομικές και Οικονομικά και μικρή αύξηση στις σχολές Πληροφορικής και στα Παιδαγωγικά, λόγω της μεγάλης ζήτησης. Συνολικά χάθηκαν μόνο από τα τμήματα του σχετικού πίνακα που δημοσιεύεται 1.278 θέσεις σε σχολές υψηλής ζήτησης. Το άθροισμα έμεινε σταθερό, όπως σημειώνει ο κ. Στρατηγάκης, καθώς πολλές θέσεις πήραν τα καινούρια τμήματα, αλλά είχαμε και μεταφορά θέσεων από τις περιζήτητες θέσεις των ΑΕΙ στα ΤΕΙ της περιφέρειας. Στα τμήματα αυτά είχαμε ιδιαίτερα μεγάλη αύξηση των προσφερόμενων θέσεων, η οποία –σε πολλές περιπτώσεις– είναι πλασματική μετά την καθιέρωση της βαθμολογικής βάσης του 10. Για παράδειγμα, στο τμήμα Διεθνούς Εμπορίου της Καστοριάς οι θέσεις αυξήθηκαν από 330 σε 450. Το 2006 όμως εισήχθησαν στο συγκεκριμένο τμήμα μόλις επτά υποψήφιοι των Γενικών Λυκείων που δίνουν πανελλήνιες εξετάσεις. Ευρύτερα, το πρόβλημα των κενών θέσεων έπληξε τα περιφερειακά ΤΕΙ και κυρίως τα τμήματα χαμηλής ζήτησης.
Από την άλλη, τα λεγόμενα τμήματα χαμηλής ζήτησης δεν σημαίνει και ότι είναι «χαμηλής αξίας». «Δεν υπάρχει μέχρι σήμερα καμία επίσημη αξιολόγηση στην Ελλάδα», παρατηρεί ο κ. Στρατηγάκης. Οι παράγοντες που συμβάλλουν στη χαμηλή ζήτηση των συγκεκριμένων τμημάτων είναι κατ’ αρχήν η έδρα του τμήματος (όσο πιο μακριά από τα μεγάλα αστικά κέντρα, τόσο πιο δύσκολα θα το δηλώσουν οι υποψήφιοι). Για παράδειγμα, το τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών Θράκης με έδρα την Ξάνθη βρίσκεται στα τμήματα με χαμηλή ζήτηση – ενώ διέθετε 189 θέσεις απέσπασε μόνο 71 πρώτες προτιμήσεις. Πέρυσι η βάση του τμήματος της Ξάνθης ήταν 17.698 μόρια, ενώ στα αντίστοιχα περιζήτητα τμήματα του ΕΜΠ και του ΑΠΘ η βάση ήταν 18.971 και 18.492 μόρια αντίστοιχα. Η διαφορά Ξάνθης - Αθήνας ήταν 1.273 μόρια και εκείνη Ξάνθης - Θεσσαλονίκης 794 μόρια.
Ενας δεύτερος λόγος της χαμηλής ζήτησης είναι το αντικείμενο σπουδών. Αλλες φορές γιατί πράγματι οι πτυχιούχοι τους δεν έχουν καλές επαγγελματικές προοπτικές και άλλες γιατί το αντικείμενο του τμήματος είναι πολύ εξειδικευμένο. Βέβαια, όπως μας λέει ο κ. Στρατηγάκης, «θα δείτε αριστούχους να δηλώνουν σχολές και τμήματα που δεν σας «γεμίζουν το μάτι». Ευτυχώς πολλοί υποψήφιοι αγνοούν τον συρμό και ακολουθούν την καρδιά τους.
Από την άλλη, μεταξύ των λεγόμενων τμημάτων χαμηλής ζήτησης υπάρχουν τμήματα (όπως Μηχανολογίας, Ηλεκτρολογίας, Χρηματοοικονομικών, Διοίκησης Επιχειρήσεων, Logistics, Ιχθυολογίας κ.ά.) που χορηγούν πτυχίο με αντίκρισμα στην αγορά εργασίας και δυνατότητα μεταπτυχιακών.