Βάσεις 2017: Ο χάρτης των ανατροπών
* Του Στράτου Στρατηγάκη
Ολοκληρώθηκαν στο μεγαλύτερο μέρος τους οι Πανελλήνιες Εξετάσεις για την εισαγωγή στις Ανώτατες Σχολές. Απομένουν τα ειδικά μαθήματα και οι προκαταρκτικές εξετάσεις για τις Στρατιωτικές, Αστυνομικές και λοιπές παραγωγικές σχολές.
Μπορούμε, λοιπόν, να βγάλουμε κάποια πρώτα συμπεράσματα για τις φετινές εξετάσεις. Πρώτη και σημαντικότατη παρατήρηση είναι ότι όλα πήγαν καλά. Δε σημειώθηκε κανένα παρατράγουδο με λάθος θέματα ή άλλου είδους προβλήματα, πέραν του σεισμού στη Λέσβο.
Τα θέματα φέτος ήταν δυσκολότερα από τα περσινά, όχι τυχαία πιστεύω. Φέτος είχαμε την εξαγγελία μεγάλης μείωσης του αριθμού των εισακτέων στις περιζήτητες σχολές, όπως η Νομική, τα Πολυτεχνεία και οι Ιατρικές. Μετά τις αντιδράσεις των υποψηφίων μειώθηκε… η μείωση, αλλά παρέμεινε μείωση. Μπορεί ο συνολικός αριθμός των εισακτέων να είναι μεγαλύτερος αλλά αυτό οφείλεται στην αύξηση των θέσεων σε χαμηλόβαθμα ΤΕΙ. Η μείωση των θέσεων φέρνει άνοδο των βάσεων και διαμαρτυρίες των υποψηφίων για τη μείωση των θέσεων. Συνεπώς έπρεπε να πέσουν οι βάσεις και αυτό γίνεται μόνο μέσω δυσκολότερων θεμάτων. Το ίδιο συνέβη και το 2013 με υπουργό Παιδείας τον κ. Αρβανιτόπουλο και την τότε μείωση του αριθμού των εισακτέων μέσω του σχεδίου "Αθηνά".
Πώς επιτυγχάνεται η πτώση των βάσεων
Οι τρόποι να επιτευχθούν χαμηλότερες βαθμολογίες, που θα ρίξουν τις βάσεις, είναι δύο. Ο πρώτος είναι να τεθούν αισθητά δυσκολότερα θέματα και ο δεύτερος είναι να είναι τόσο μεγάλη η ποσότητα των ζητούμενων απαντήσεων, ώστε μόνο οι πολύ καλά προετοιμασμένοι υποψήφιοι να μπορέσουν να τα γράψουν όλα.
Φέτος, επιλέχθηκε κυρίως ο δεύτερος τρόπος, αλλά χρησιμοποιήθηκε και ο πρώτος. Έτσι σε αρκετά μαθήματα τα θέματα απαιτούσαν πολύ χρόνο για την σωστή επεξεργασία τους και έλειψε ο χρόνος για μια τελευταία ματιά και μικροδιορθώσεις. Αυτό θα φέρει χαμηλότερες επιδόσεις από τους πολύ καλούς και τους άριστους υποψηφίους. Ένα παράδειγμα είναι η Χημεία όπου πολλοί υποψήφιοι δεν κατάφεραν να ολοκληρώσουν τις απαντήσεις τους σε όλα τα θέματα. Πέρυσι στη Χημεία είχαμε υπερπληθώρα αριστούχων με περισσότερους από 6.000 υποψηφίους να γράφουν πάνω από 19. Φέτος, προφανώς, θα έχουμε πολύ λιγότερους 19ρηδες.
Μια πολύ σημαντική αλλαγή σηματοδότησαν τα θέματα στα Μαθηματικά Προσανατολισμού. Πέρα από τη δυσκολία, αλλά και την ποσότητα που ήταν πολύ μεγάλη είχαμε και αλλαγή φιλοσοφίας που αιφνιδίασε τους υποψηφίους. Η αλήθεια είναι ότι τα θέματα είχαν σωστή φιλοσοφία, αλλά λάθος εκτέλεση, αφού αναμένεται πανωλεθρία των υποψηφίων, όσων είχαν προσαρμόσει το διάβασμά τους στα θέματα των τελευταίων ετών. Η αλλαγή φιλοσοφίας έφερε και πολλές συζητήσεις μεταξύ των μαθηματικών και σίγουρα θα φέρει και αλλαγή στον τρόπο διδασκαλίας. Η βασική φιλοσοφία των θεμάτων ήταν επιστροφή στο σχολικό βιβλίο και στα μαθηματικά που διδάσκονται οι μαθητές στο λύκειο.
Πού θα κινηθούν οι βάσεις ανά Πεδίο
Στον πίνακα βλέπουμε τις επιδόσεις των υποψηφίων στις περυσινές εξετάσεις, όπου τα θέματα ήταν πολύ ευκολότερα, όπως συμβαίνει κάθε φορά που έχουμε ένα νέο εξεταστικό σύστημα, που ήταν το χαρακτηριστικό των περυσινών εξετάσεων.
Βλέπουμε αφενός το ποσοστό των υποψηφίων που έγραψαν κάτω από τη βάση και αφετέρου το ποσοστό των υποψηφίων που αρίστευσαν, γράφοντας πάνω από 18. Αυτό το ποσοστό είναι που καθορίζει τις βάσεις στις υψηλόβαθμες σχολές. Παρατηρούμε ότι το ποσοστό αριστούχων στη Χημεία ήταν 35,34% και στη Φυσική 27,87%. Φέτος τα αντίστοιχα ποσοστά αναμένουμε να είναι πολύ μικρότερα, γεγονός που θα επιφέρει τη μείωση των βάσεων στις σχολές του 3ου πεδίου των Επιστημών Υγείας.
Στο 2ο πεδίο των θετικών και τεχνολογικών επιστημών και στο 5ο πεδίο των επιστημών οικονομίας και διοίκησης, η αναμενόμενη πανωλεθρία των υποψηφίων αναμένουμε να ρίξει τις βάσεις. Ίσως μικρότερη πτώση των βάσεων να έχουμε στο 1ο πεδίο των ανθρωπιστικών, νομικών και κοινωνικών σπουδών.
Φυσικά η εκτίμηση για τη διαμόρφωση των φετινών βάσεων είναι απολύτως πρόωρη, καθώς δεν υπάρχουν τα βαθμολογικά στοιχεία που θα μπορούσαν να μας δώσουν μια εικόνα.
Αναμένοντας την ανακοίνωση των βαθμολογιών θα πρέπει οι υποψήφιοι να ασχοληθούν με την ορθή συμπλήρωση του μηχανογραφικού τους δελτίου.
Πολλοί περιμένουν πρώτα την ανακοίνωση των βαθμολογιών για ν’ αρχίσουν να σκέφτονται ποιες σχολές και με ποια σειρά θα δηλώσουν. Πρέπει να έχουν υπόψη τους ότι οι σωστές αποφάσεις δεν λαμβάνονται σε λίγες μέρες. Χρειάζεται χρόνος μελέτη και σκέψη για να μην κάνουν κάποιο από τα συνηθισμένα λάθη, που φέρνουν την απογοήτευση και τα κλάματα με την έναρξη της φοίτησης στη σχολή της επιτυχίας.
Δεν είναι, λοιπόν, καιρός για στεναχώρια (και οι άλλοι δεν έγραψαν όσο καλά περίμεναν), ούτε για παραίτηση από την αναζήτηση των καλύτερων σπουδών για τον καθένα. Χρειάζεται μελέτη και σοβαρότητα για να υπάρξουν οι κατάλληλες επιλογές που είναι διαφορετικές για τον καθένα.
* Ο Στράτος Στρατηγάκης είναι Μαθηματικός - Ερευνητής, Σύμβουλος Σταδιοδρομίας και Εκπαιδευτικός Συντάκτης