Η αξιολόγηση των δημόσιων υπαλλήλων
ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΟΥ ΣΤΡΑΤΗΓΑΚΗ
Δημοσιεύτηκε 2/3/2014
Γιατί εισάγεται η υποχρεωτική ποσόστωση επιτυχίας στην αξιολόγηση των δημόσιων υπαλλήλων, από δύο διαφορετικές κυβερνήσεις;
Ο νόμος 4024 του 2011, που καθιέρωσε το ενιαίο μισθολόγιο στο Δημόσιο, ορίζει ποσόστωση στις προαγωγές των δημόσιων υπαλλήλων ορίζοντας ότι μόνον το 30% θα προάγεται στον α' βαθμό. Οι ποσοστώσεις ισχύουν για όλη τη βαθμολογική κλίμακα, όπως φαίνεται στον πίνακα. Ο νόμος αυτός που ψηφίστηκε από την κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ το 2011, επί υπουργίας Οικονομικών του κ. Βενιζέλου καθιερώνει την εκ των προτέρων αξιολόγηση, που εξάγει ως αποτέλεσμα μόνο το 30% των υπαλλήλων ικανούς. Πρέπει να πούμε ότι διαχωρίζεται ο βαθμός από τη θέση, αφού οι θέσεις διευθυντών για παράδειγμα είναι συγκεκριμένες και λίγες και αυτό είναι σωστό, αλλά ο βαθμός δεν έχει σχέση με τη θέση αλλά το μισθό.
Το 2012 η ομάδα εργασίας που συγκροτήθηκε στο υπουργείο Παιδείας για να προτείνει τον τρόπο αξιολόγησης των εκπαιδευτικών, ανακοίνωσε το πόρισμά της, όπου μεταξύ άλλων αναφέρει: «Οι νομικές ρυθμίσεις που κρίνονται απαραίτητες είναι: α) η τροποποίηση του άρθρου 7 του Ν. 4024/2011 που συνδέει τις προαγωγές με τις ποσοστώσεις και β) η θέσπιση της Α.ΔΙ.Π.Ε. ως Αρχής Διασφάλισης της Ποιότητας στη γενική εκπαίδευση. Ειδικά, η διαφοροποίηση από τις διατάξεις του άρθρου 7 του Ν. 4024/2011 κρίνεται ως απολύτως απαραίτητη προϋπόθεση για την εφαρμογή της αξιολόγησης στην εκπαίδευση, διότι συνδέεται άμεσα με τη φιλοσοφία, το χαρακτήρα και την αξιοπιστία της πρότασης και του συστήματος αξιολόγησης, καθώς και -κυρίως- με τη δήλωση των προθέσεων και την επανάκτηση της εμπιστοσύνης της Πολιτείας από την πλευρά των εκπαιδευτικών».
Αντί της κατάργησης των συγκεκριμένων διατάξεων έχουμε νέο νόμο για την αξιολόγηση των δημόσιων υπαλλήλων, που υπογράφει ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ορίζει ότι το 25% των δημόσιων υπαλλήλων θα αξιολογείται με βαθμούς 9 και 10, το 60% με βαθμούς 7 και 8 και το υπόλοιπο 15% με βαθμούς από 1 έως 6. Δηλαδή το 15% των υπαλλήλων κρίνεται εκ των προτέρων μη ικανό.
Παρατηρούμε ότι υπάρχει η εμμονή των νομοθετών να έχουμε εκ των προτέρων ορισμένα αποτελέσματα και, κυρίως, να έχουμε συγκριτική αξιολόγηση. Σκοπός της συγκριτικής αξιολόγησης είναι να κρίνεται ο υπάλληλος σε σχέση με τους άλλους. Εισάγεται, δηλαδή, η έννοια του ανταγωνισμού, μεταξύ των εκπαιδευτικών. Θα καθιερωθεί στα σχολεία ο ανταγωνισμός, η καχυποψία, τα μαχαιρώματα, τα καρφώματα και φυσικά καταστρέφεται το κλίμα συνεργασίας μεταξύ των εκπαιδευτικών, απαραίτητο για την εύρυθμη λειτουργία του σχολείου.
Γιατί καθιερώνεται, λοιπόν, μια διαδικασία που θα χαλάσει το κλίμα συνεργασίας στα σχολεία; Διότι θέλουν να κυριαρχήσει η λογική του «διαίρει και βασίλευε», που διχάζει τους εκπαιδευτικούς, με συνέπεια να μειώνονται οι αντιστάσεις στις μειώσεις των μισθών (ήδη περίπου 40%) και τις απολύσεις, με όποιο όνομα και αν πλασάρονται (κινητικότητα, διαθεσιμότητα κ.λπ.). Η αξιολόγηση, έτσι όπως θεσμοθετείται από τα υπουργεία Παιδείας και Διοικητικής Μεταρρύθμισης, αποτελεί εργαλείο διχασμού και απολύσεων.
Δυστυχώς αυτή η αξιολόγηση δεν έχει καμία σχέση με την αξιολόγηση που πρότεινε η ομάδα εργασίας που συγκροτήθηκε από το υπουργείο Παιδείας. Χάνεται έτσι η ευκαιρία να θεσμοθετηθεί η αξιολόγηση ως εργαλείο βελτίωσης των εκπαιδευτικών και του εκπαιδευτικού συστήματος, χάνεται ακόμη μια ευκαιρία να λειτουργήσει, επιτέλους, σωστά το σχολείο, θυσιάζοντας την πρόοδο, που θα έφερνε η αξιολόγηση με σκοπό τη βελτίωση, στο βωμό της μείωσης προσωπικού, με τις λιγότερες δυνατές αντιδράσεις.