Η αναδιάρθρωση γίνεται με οικονομικές προτεραιότητες και όχι εκπαιδευτικές
του Στράτου Στρατηγάκη
Δημοσιεύτηκε 17/3/2013
Η ανακοίνωση της τελικής πρότασης του υπουργείου Παιδείας για την αναδιάρθρωση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης δημιούργησε πολλές αντιδράσεις, άλλες δικαιολογημένες και άλλες αδικαιολόγητες. Υπάρχουν, όμως, κάποιοι που δε διαμαρτύρονται, γιατί το σχέδιο «Αθηνά» τους άφησε ανεπηρέαστους.
Η διεύρυνση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, που συντελέστηκε στην Ελλάδα στα τέλη της δεκαετίας του '90, έγινε με όρους οικονομικούς και όχι εκπαιδευτικούς. Η διασπορά των τμημάτων σε 65 πόλεις της Ελλάδας είχε σκοπό να στηρίξει τη ρημαγμένη περιφέρεια. Οι περίεργες ονομασίες είχαν σκοπό να μην παίρνουν μετεγγραφή οι φοιτητές και φεύγουν από τις επαρχιακές πόλεις. Τα επαγγελματικά δικαιώματα των νέων τμημάτων δεν ορίστηκαν, γιατί κανείς δε νοιαζόταν. Ολα αυτά δημιούργησαν το χάος που λέμε «τριτοβάθμια εκπαίδευση στην Ελλάδα».
Η αναδιάρθρωση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης γίνεται πάλι με οικονομικές προτεραιότητες και όχι εκπαιδευτικές. Συνεπώς, το αποτέλεσμα θα είναι και πάλι κακό, αφού δεν εξυπηρετεί την εκπαίδευση αλλά την ανάγκη μείωσης του κόστους. Είναι προφανές ότι με τις συγχωνεύσεις τμημάτων και τις καταργήσεις δε θα προσλαμβάνονται προσωρινοί διδάσκοντες, θα μειωθεί ο αριθμός των συντηρούμενων κτιρίων και θα μειωθεί ο αριθμός των φοιτητών. Ολα αυτά έχουν το μοναδικό στόχο της μείωσης του κόστους.
Με δεδομένο το δημοσιονομικό στόχο, δεν υπήρχε κανένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το ποια τμήματα θα καταργηθούν και ποια θα μείνουν. Ετσι, οι μικροπολιτικές πρακτικές παρέμειναν και καθόρισαν τη διαμόρφωση της αρχικής και της τελικής πρότασης του σχεδίου. Η βιασύνη και η προχειρότητα στην προώθηση της πρότασης αποτελούν μία καλή απόδειξη της αδιαφορίας για την ουσία του θέματος.
Το αποτέλεσμα είναι μοναδικό: ενώ το σύνολο της ακαδημαϊκής κοινότητας συμφωνούσε στην ανάγκη επανασχεδιασμού της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, τελικά σχεδόν όλοι βγήκαν διαμαρτυρόμενοι, με αποτέλεσμα να έχουμε θύελλα αντιδράσεων από όλους τους εμπλεκομένους σε όλα τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα στα οποία γίνεται η αναδιάρθρωση. Είναι λογικό, όταν δεν ερωτάται κανείς από τους ενδιαφερομένους, οι αντιδράσεις να είναι πολλές και πολύ συχνά δίκαιες, αφού η αλλαγή γίνεται στο πόδι.
Βέβαια, και οι πανεπιστημιακοί αλλά και τα διαφωνούντα κόμματα δεν κατέθεσαν καμία συγκεκριμένη πρόταση για το τι πρέπει να κάνουμε με την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Ολοι συμφωνούν στην ανάγκη αλλαγής, αλλά κανείς δεν προτείνει κάποια συγκεκριμένη αλλαγή. Οι διαμαρτυρίες περιορίζονταν στις φωνές ότι δεν είναι σωστό να καταργείται ο τάδε κλάδος, που αποτελεί διακριτό επιστημονικό αντικείμενο, και άλλα παρόμοια, που μπορεί να είναι σωστά, αλλά δεν αποτελούν θέση. Κανείς, όμως, δεν λέει κάτι συγκεκριμένο, γιατί όλοι τους θέλουν όλους με το μέρος τους. Γίνεται, δηλαδή, μικροπολιτική από όλες τις πλευρές. Να, λοιπόν, πώς χάνεται μία ακόμη ευκαιρία να κάνουμε επιτέλους απλώς το προφανές και να βελτιώσουμε την τριτοβάθμια εκπαίδευσή μας.