Μετεγγραφές ξανά;

του Στράτου Στρατηγάκη

 

Δημοσιεύτηκε 4/11/2012

 

Ρύθμιση για κάποιες περιπτώσεις μετεγγραφών ανακοίνωσε ότι θα φέρει για ψήφιση στη Βουλή ο Υπουργός Παιδείας. Ποιο είναι το πρόβλημα που δημιούργησε η κατάργηση των μετεγγραφών; Έλυσε το πρόβλημα που δημιουργούσε στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα ο απροσδιόριστος αριθμός φοιτητών που κατέκλυζαν τα κεντρικά εκπαιδευτικά ιδρύματα, αλλά δημιούργησε πολλά προβλήματα στις οικογένειες που δοκιμάζονται άγρια από την οικονομική κρίση.
Για παράδειγμα, στο Τμήμα Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, το ακαδ. έτος 2010-2011 ο αριθμός εισακτέων ήταν 110 και είχε δεχθεί 145 φοιτητές με μετεγγραφή. Φέτος δέχτηκε 99 εισακτέους γενικής κατηγορίας και 25 φοιτητές ειδικών κατηγοριών. Αυτό σημαίνει ότι περίπου 120 λιγότερες οικογένειες των ειδικών κατηγοριών (αν η αναλογία παραμένει σταθερή) από ένα μόνο τμήμα έκαναν κάποιο συμβιβασμό: είτε δεν σπουδάζουν αυτό που θέλουν είτε δεν σπουδάζουν στην πόλη τους.
Ακριβή αριθμό των φοιτητών που έπαιρναν μετεγγραφή δεν έχουμε, αφού το Υπουργείο Παιδείας ποτέ δεν δημοσίευσε πλήρη στοιχεία. Γνωρίζουμε περιπτώσεις, όπως του τμήματος Γεωγραφίας που ενώ δέχεται 40 εισακτέους το χρόνο δεχόταν περίπου 100 φοιτητές με μετεγγραφή.
Το φαινόμενο των μετεγγραφών οφείλεται κατ’ αρχή στην ανυπαρξία, επί της ουσίας,  φοιτητικής μέριμνας αλλά και στην ανάπτυξη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης χωρίς να λαμβάνει υπόψη τις ανάγκες και τις επιθυμίες των φοιτητών. Έτσι ιδρύθηκαν τμήματα σε απομακρυσμένες περιοχές με «περίεργους» τίτλους με σκοπό να μην παίρνουν μετεγγραφή οι φοιτητές και φεύγουν.
Τώρα πια που η περίοδος των παχιών αγελάδων πέρασε, οι οικογένειες δεν μπορούν να στείλουν τα παιδιά τους να σπουδάσουν μακριά από την οικογενειακή εστία με αποτέλεσμα να υπάρχει κοινωνική πίεση, μέσω δεκάδων ερωτήσεων βουλευτών, για την επαναφορά του συστήματος των μετεγγραφών. Πράγματι το πρόβλημα είναι μεγάλο. Φανταστείτε μία οικογένεια με έδρα την Αθήνα και ένα παιδί να σπουδάζει στην Πάτρα και το άλλο στο Ηράκλειο Κρήτης. Είναι οικονομικά ανέφικτο για τις περισσότερες οικογένειες.
Το Υπουργείο Παιδείας σκεπτόμενο ότι δεν υπάρχει δυνατότητα ουσιαστικής φοιτητικής μέριμνας στους δύσκολους καιρούς που ζούμε και συναισθανόμενο την ανάγκη βοήθειας που έχουν οι δοκιμαζόμενες οικογένειες σκέφτεται να επαναφέρει σε κάποιες περιπτώσεις τις μετεγγραφές. Θα δούμε πως θα το χειριστεί όταν ανακοινώσει τη νέα ρύθμιση.
Μέχρι τότε ας δούμε τι έγινε φέτος. Στον πίνακα 1 βλέπουμε πόσοι υποψήφιοι εισήχθησαν ως ειδική κατηγορία στις ανώτατες σχολές, ανά κατηγορία υποψηφίων.
Στον πίνακα 2 βλέπουμε πως κυμάνθηκαν οι βάσεις ανά κατηγορία. Διαπιστώνουμε ότι δεν υπήρξε σοβαρό πλεονέκτημα στις ειδικές κατηγορίες. Οι πολύτεκνοι είχαν το μεγαλύτερο πλεονέκτημα, αφού με λιγότερα μόρια εισήχθησαν στις σχολές, ενώ οι τρίτεκνοι και τα κοινωνικά κριτήρια είχαν πολύ μικρή μείωση της βάσης τους, που σημαίνει ότι δεν ευνοήθηκαν σχεδόν καθόλου. Στον πίνακα 3 βλέπουμε πόσοι υποψήφιοι από κάθε κατηγορία εισήχθησαν στα εκπαιδευτικά ιδρύματα των μεγάλων πόλεων, όπου υπήρχε πάντα ο συνωστισμός και εξ αιτίας του καταργήθηκαν οι μετεγγρφές.

Τι πρέπει να γίνει

Το Υπουργείο Παιδείας πρέπει κάθε χρόνο το Φεβρουάριο να ζητά, μαζί με την αίτηση που κάνουν οι υποψήφιοι για τα μαθήματα επιλογής, να δηλώνουν και την ειδική κατηγορία στην οποία ανήκουν, ώστε να γνωρίζει πόσους υποψήφιους έχει από κάθε κατεύθυνση από κάθε νομό. Μόνο έτσι μπορεί να κρατήσει μία ισορροπία, ώστε να μην υπάρχουν αδικίες. Επίσης δεν πρέπει να υπάρχει ο διαχωρισμός των τριών επιμέρους κατηγοριών, αφού όλοι οι υποψήφιοι έχουν ανάγκη βοήθειας, χωρίς να μπορούμε να γνωρίζουμε ποιος έχει μεγαλύτερη ανάγκη. Συνεπώς δεν μπορούμε να διαχωρίζουμε με δίκαιο τρόπο τις θέσεις.
Για μια ακόμη φορά διαπιστώνουμε ότι όταν μία ρύθμιση γίνεται στο πόδι, όπως έγινε το 2011 η θέσπιση των ειδικών κατηγοριών, κανένα πρόβλημα δε λύνεται, αντίθετα δημιουργούνται καινούρια, με αποτέλεσμα να αδικούνται πολλοί άνθρωποι, να ξοδεύεται χρόνος για τις νέες ρυθμίσεις που θα προσπαθούν να λύσουν τα προβλήματα που δημιούργησαν οι παλιές και να καταλήγουμε σε πολύπλοκους νόμους που μας κάνουν τη ζωή δύσκολη.

 

Πίνακας 1: Ειδικές κατηγορίες 2012

 

Θέσεις Επιτυχόντες

Πολύτεκνοι

4547 4498

Τρίτεκνοι

2616 2612

Κοινωνικά Κριτήρια

2383 2370

Σύνολο

9546 9480
Πηγή: ΥΠΑΙΘΠΑ

 

Πίνακας 2: Βάσεις 2012

 

Γενική Σειρά Πολύτεκνοι Τρίτεκνοι Κοινωνικά Κριτήρια Καθεστώς Μετεγγραφών

Ιατρική  Αθήνας

19170 18578 19083 19098 18504

Ιατρική Θεσσαλονίκης

19003 18635 18922 18894 18504

Ιατρική Αλεξανδρούπολης

18504 18038 18462 18487 18504

Νομική Αθήνας

18879 18189 18751 18710 18276

Νομική Θεσσαλονίκης

18715 18110 18586 18663 18276

Νομική Θράκης

18276 17728 18161 18214 18276
Πηγή: ΥΠΑΙΘΠΑ

 

 

Θέσεις Γενικής Κατηγ. Θέσεις Πολυτέκνων Θέσεις Τριτέκνων Θέσεις Κον. Κριτηρίων

Αθήνα

12887 1118 699 631

Θεσσαλονίκη

7670 681 408 343

Πάτρα

4627 354 215 190

Σύνολα

25184 2153 1322 1164