Μη μάθεις, παιδί μου, γράμματα
του Στράτου Στρατηγάκη
Δημοσιεύτηκε 23/9/2012
Είναι νέοι, ωραίοι και εργαζόμενοι με πλήρες ωράριο. Το ιδανικό στην εποχή της κρίσης, θα μου πείτε. Το θέμα, όμως, είναι ότι δεν μπορούν να συντηρήσουν τον εαυτό τους. Πρόκειται για τους 225 μόνιμους εκπαιδευτικούς που διορίστηκαν φέτος, τους πάνω από 10.000 αναπληρωτές που θα διοριστούν φέτος και τους καθηγητές στα κέντρα ξένων γλωσσών. Ολοι αυτοί, ενώ εργάζονται κανονικά, έχουν μισθό στο όριο της φτώχειας ή και κάτω από αυτό. Το κατώφλι κινδύνου φτώχειας ήταν σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Αρχή τα 7.178 ευρώ το χρόνο το έτος 2010. Εκτοτε το κόστος ζωής έχει αυξηθεί λόγω της αύξησης των φόρων.
Ο μόνιμα διοριζόμενος νέος εκπαιδευτικός παίρνει 620 ευρώ καθαρά το μήνα. Εχει νόημα να συζητάμε μόνο για τις πραγματικές αποδοχές που καταλήγουν στην τσέπη του εργαζομένου και όχι για τις μικτές αποδοχές που δίνουν πλασματική εικόνα. Ο νέος αυτός εκπαιδευτικός θα διοριστεί στις εσχατιές της Ελλάδας και είναι υποχρεωμένος να παραμείνει δύο τουλάχιστον χρόνια στην αρχική του θέση. Το σύνολο των αποδοχών του είναι 7.440 ευρώ το χρόνο συν τα επιδόματα που αντικαθιστούν τα πρώην δώρα Χριστουγέννων, Πάσχα και επίδομα αδείας. Τα επιδόματα αυτά όμως έχει ήδη ανακοινωθεί ότι θα κοπούν στο πλαίσιο του νέου πακέτου των 11,5 δισ. Τουλάχιστον το 1/3 των εισοδημάτων θα πηγαίνει στο ενοίκιο, άρα μένουν λιγότερα από 5.000 ευρώ το χρόνο για φαγητό, ένδυση, μετακινήσεις. Αδύνατο;
Υπάρχουν και οι αναπληρωτές. Μισθός λίγο μεγαλύτερος ανά μήνα, αλλά το καλοκαίρι ταμείο ανεργίας με 356 ευρώ το μήνα. Σύνολο ετήσιων αποδοχών περίπου το ίδιο με των μόνιμων νεοδιόριστων. Η διαφορά είναι ότι αυτοί δεν έχουν ούτε τη μονιμότητα. Γιατί λοιπόν να τρέχουν στις εσχατιές της Ελλάδας; Φέτος παρατηρήθηκε το φαινόμενο των μαζικών αρνήσεων των αναπληρωτών να πάνε σε παραμεθόριες περιοχές, αφού ούτε οικονομικό κίνητρο υπάρχει, ούτε το κίνητρο του διορισμού. Οι διορισμοί έχουν σταματήσει πρακτικά.
Ο υπουργός Παιδείας έκανε την πρόταση να σιτίζονται οι αναπληρωτές που υπηρετούν εκτός έδρας στις φοιτητικές ή τις στρατιωτικές λέσχες. Πολύ καλή ιδέα, που αποτελεί μία έμμεση ομολογία για την εξαθλίωση των μισθών των εκπαιδευτικών, αλλά κερνάει με... ξένα κόλλυβα. Το κόστος της σίτισης βαρύνει τα πανεπιστήμια (που δεν έχουν λεφτά και ούτε θα πάρουν γι' αυτόν το σκοπό) και το υπουργείο Εθνικής Αμυνας, που δεν ενδιαφέρεται για τους εκπαιδευτικούς.
Ας κρατήσουμε όμως την πρόταση, γιατί μας εισάγει στη νέα έννοια του εργαζομένου: πρόκειται για τον άνθρωπο που ενώ εργάζεται με πλήρη απασχόληση το αντίτιμο της εργασίας του δεν του φτάνει για να ζήσει. Δεν είναι μόνον ο δημόσιος τομέας που έχοντας χρεοκοπήσει δεν δίνει μισθούς ικανούς για την επιβίωση. Στον ιδιωτικό τομέα τα πράγματα είναι πολλές φορές χειρότερα. Η ΟΙΕΛΕ (Ομοσπονδία Ιδιωτικών Εκπαιδευτικών Λειτουργών Ελλάδας) κατήγγειλε τη σύμβαση που υπέγραψε ο Σύνδεσμος Ιδιοκτητών Ξένων Γλωσσών με το Σωματείο Εργαζομένων στα Κέντρα Ξένων Γλωσσών Αττικής, σύμβαση που κατεβάζει την ωριαία αμοιβή των εργαζομένων από τα 9 ευρώ την ώρα στα 2,9 ευρώ την ώρα, δηλαδή για πλήρη απασχόληση 274 ευρώ το μήνα!
Η ΟΙΕΛΕ επίσης καταγγέλλει ότι τα 21 ιδρυτικά μέλη του Σωματείου Εργαζομένων είναι, στη συντριπτική πλειοψηφία τους, συγγενείς πρώτου βαθμού των ιδιοκτητών των φροντιστηρίων και απαιτεί διερεύνηση από τα υπουργεία Παιδείας και Εργασίας. Οι αμοιβές αυτές, αν ισχύσουν, είναι μικρότερες από το επίδομα ανεργίας και επιτρέπουν στους εργαζομένους μαζί με το επίδομα ανεργίας για τους μήνες που δεν εργάζονται να συγκεντρώσουν το ετήσιο ποσό των 3.500 ευρώ. Πολύ κάτω από το όριο της φτώχειας. Οι αριθμοί είναι αφοπλιστικοί και δεν αφήνουν κανένα περιθώριο ελπίδας για το μέλλον.
Καταλήγουμε, δηλαδή, στο σημείο ο εργαζόμενος και ο άνεργος να έχουν πολύ μικρή έως ασήμαντη οικονομική διαφορά. Και όμως πρόκειται για αποφοίτους των πανεπιστημίων μας, πολλές φορές και με μεταπτυχιακά, που αγωνίστηκαν στη ζωή τους για να παίρνουν μισθό 620 ευρώ καθαρά, μετά από εξετάσεις στον ΑΣΕΠ ή τρέξιμο στην άκρη της Ελλάδας για να εξασφαλίσουν την προϋπηρεσία ή και τα δύο μαζί, ώστε να διοριστούν ως αναπληρωτές…