Οι σπουδές δίνουν ακόμη ελπίδα
του Στράτου Στρατηγάκη
Δημοσιεύτηκε 25/9/2011
Πολλοί μαθητές, αλλά και γονείς, ζώντας στο κλίμα της κρίσης, της ανεργίας και του ζοφερού μέλλοντός μας, αναζητώντας την ελπίδα και την προοπτική για τα παιδιά τους δεν γνωρίζουν που να στραφούν. Ακούνε για την ανεργία των πτυχιούχων για την ανεργία που φουντώνει σε όλα τα επαγγέλματα και σκέφτονται αν έχει νόημα να επενδύσουν στην εκπαίδευση των παιδιών τους. Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει το μέλλον. Μπορεί όμως να βγάλει συμπεράσματα από το παρελθόν. Ναι, πράγματι και οι πτυχιούχοι έχουν ανεργία, αλλά μικρότερη από τους αποφοίτους Λυκείου και τους αποφοίτους Γυμνασίου. Και οι πτυχιούχοι εργάζονται με μερική απασχόληση, αλλά σε μικρότερο ποσοστό από τους αποφοίτους της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Οι μισθοί που παίρνουν οι πτυχιούχοι είναι μεγαλύτεροι από τους μισθούς των αποφοίτων της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης κατά 50%. Αυτά λένε οι αριθμοί, πως βλέπουμε στους πίνακες.
Συγκεκριμένα στον πίνακα 1 βλέπουμε το ποσοστό των εργαζομένων ανάλογα με το μορφωτικό τους επίπεδο σε όλες τις ηλικίες. Στην Ελλάδα τα στοιχεία του ΟΟΣΑ μας λένε ότι οι απόφοιτοι τριτοβάθμιας εκπαίδευσης έχουν εργασία σε ποσοστό 82% λίγο μικρότερο από το 84% που αποτελεί το μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ. Το εντυπωσιακό του πίνακα είναι ότι όλες οι χώρες έχουν ποσοστό εργαζομένων πάνω από 80%. Οι εργαζόμενοι με γνώσεις Λυκείου ή ΙΕΚ στην Ελλάδα είναι στο 68%, ποσοστό μικρότερο από το 74% του μέσου όρου των χωρών του ΟΟΣΑ. Η ανεργία δηλαδή είναι μεγαλύτερη στην Ελλάδα στους αποφοίτους Λυκείου από ότι σε άλλες χώρες. Τα πράγματα είναι λίγο καλύτερα για τους αποφοίτους γυμνασίου που έχουν στην Ελλάδα εργασία σε ποσοστό μεγαλύτερο από άλλες χώρες (60% έναντι 56% μέσο όρο στον ΟΟΣΑ).
Αυτοί που εργάζονται είναι σε μεγαλύτερο ποσοστό πλήρους απασχόλησης όσο πιο μορφωμένοι είναι. Εντύπωση, όμως, προκαλεί το χαμηλό ποσοστό των πλήρους απασχόλησης εργαζομένων στις ΗΠΑ και τις άλλες χώρες. Τα ποσοστά στην Ελλάδα ήταν μεγαλύτερα από πολλές άλλες χώρες και από το μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ, πράγμα που δείχνει προς τα πού θα βαδίσει η εξέλιξη των εργασιακών σχέσεων. Η μόνη χώρα που έχει ποσοστά πλήρους απασχόλησης μεγαλύτερα από την Ελλάδα είναι η συμπάσχουσα, λόγω ΔΝΤ, Πορτογαλία. Όμως οι μισθοί πλήρους απασχόλησης εκεί είναι όσο οι μισθοί μερικής απασχόλησης στην Ελλάδα.
Οι αμοιβές των εργαζομένων φαίνονται στον πίνακα 3. Χρησιμοποιείται ως βάση ο μισθός του αποφοίτου λυκείου που θεωρείται 100 μονάδες σε κάθε χώρα. Στην Ελλάδα ο πτυχιούχος αμείβεται με μισθό 151, δηλαδή 50% υψηλότερα. Ο απόφοιτος Γυμνασίου αμείβεται με 77 μονάδες δηλαδή 25% λιγότερο. Η ψαλίδα είναι μεγαλύτερη στις ΗΠΑ από την Ελλάδα με τον απόφοιτο πανεπιστημίου να παίρνει τριπλάσιο μισθό από τον απόφοιτο γυμνασίου. Η διαφορά αυτή είναι πολύ μεγάλη. Στην Ελλάδα ο πτυχιούχος παίρνει διπλάσιο μισθό από τον απόφοιτο γυμνασίου, ενώ ο πτυχιούχος στη Σουηδία παίρνει μισθό κατά 50% υψηλότερο. Οι μεγάλες αυτές διαφορές έχουν να κάνουν με την κοινωνική οργάνωση κάθε χώρας. Οι ΗΠΑ είναι μία από τις χώρες με τις μεγαλύτερες ανισότητες, ενώ αντίθετα η Σουηδία μία από τις χώρες με τις μικρότερες ανισότητες και οι μισθοί το δείχνουν πολύ καλά.
Τα στοιχεία είναι του έτους 2009 πριν δηλαδή η διεθνής οικονομική κρίση επηρεάσει τους μισθούς και την ανεργία, όμως μας δίνει τη δυνατότητα να πούμε με ασφάλεια ότι σε όλες τις χώρες του κόσμου οι πτυχιούχοι της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης έχουν εργασιακό πλεονέκτημα γιατί έχουν περισσότερες πιθανότητες να έχουν εργασία, να είναι πλήρους απασχόλησης και καλύτερα αμειβόμενη. Αυτό το συμπέρασμα, που προκύπτει από τους αριθμούς, αυξάνει συνεχώς τη ζήτηση για σπουδές τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά παγκοσμίως, δίνοντας έτσι μία πρωτοφανή ανάπτυξη στα πανεπιστήμια όλων των χωρών. Μερικές χώρες που έχουν πλεονέκτημα έχουν επιβάλει υψηλότατα δίδακτρα, εκμεταλλευόμενες την υψηλή ζήτηση για σπουδές, που σε κάποια πανεπιστήμια των ΗΠΑ φτάνουν και τα 50.000 $ το χρόνο.
| Πίνακας 1: Ποσοστό εργαζομένων 25-64 ετών ανά επίπεδο εκπαίδευσης | |||
|
Απόφοιτοι Γυμνασίου | Απόφοιτοι Λυκείου και ΙΕΚ | Απόφοιτοι Τριτοβάθμιας |
Νορβηγία |
65 | 83 | 90 |
Σουηδία |
64 | 81 | 88 |
Ολλανδία |
64 | 82 | 88 |
Δανία |
65 | 80 | 87 |
Πορτογαλία |
69 | 80 | 87 |
Αυστρία |
56 | 78 | 86 |
Γερμανία |
55 | 75 | 86 |
Ηνωμένο Βασίλειο |
57 | 78 | 84 |
Φινλανδία |
57 | 75 | 84 |
Μέσος Όρος ΟΟΣΑ |
56 | 74 | 84 |
Γαλλία |
56 | 77 | 84 |
Ελλάδα |
60 | 68 | 82 |
Ιρλανδία |
50 | 69 | 82 |
ΗΠΑ |
52 | 69 | 81 |
Πηγή: ΟΟΣΑ Επεξεργασία Στράτος Στρατηγάκης |
|||
| Πίνακας 2:Είδος εργασίας εργαζομένων 25-64 ετών | |||
|
|
Πλήρους απασχόλησης | Μερικής Απασχόλησης και Άνεργοι |
Γαλλία |
Απόφοιτοι Γυμνασίου |
64,80 | 35,19 |
Απόφοιτοι Λυκείου και ΙΕΚ |
73,06 | 26,93 | |
Απόφοιτοι Τριτοβάθμιας |
74,57 | 25,43 | |
|
|||
Γερμανία |
Απόφοιτοι Γυμνασίου |
65,18 | 34,82 |
Απόφοιτοι Λυκείου και ΙΕΚ |
66,36 | 33,64 | |
Απόφοιτοι Τριτοβάθμιας |
70,93 | 29,07 | |
|
|
||
Ελλάδα |
Απόφοιτοι Γυμνασίου |
74,76 | 25,24 |
Απόφοιτοι Λυκείου και ΙΕΚ |
82,21 | 17,79 | |
Απόφοιτοι Τριτοβάθμιας |
85,42 | 14,58 | |
|
|
||
Πορτογαλία |
Απόφοιτοι Γυμνασίου |
95,38 | 4,62 |
Απόφοιτοι Λυκείου και ΙΕΚ |
95,77 | 4,23 | |
Απόφοιτοι Τριτοβάθμιας |
93,51 | 6,49 | |
|
|
||
ΗΠΑ |
Απόφοιτοι Γυμνασίου |
58,36 | 41,64 |
Απόφοιτοι Λυκείου και ΙΕΚ |
69,01 | 30,99 | |
Απόφοιτοι Τριτοβάθμιας |
75,11 | 24,89 | |
|
|
||
ΟΟΣΑ |
Απόφοιτοι Γυμνασίου |
65,98 | 34,02 |
Απόφοιτοι Λυκείου και ΙΕΚ |
72,31 | 27,69 | |
Απόφοιτοι Τριτοβάθμιας |
75,48 | 24,52 | |
Πηγή: ΟΟΣΑ Επεξεργασία Στράτος Στρατηγάκης |
|||
| Πίνακας 3: Αποδοχές 25-64 ετών ανάλογα με το επίπεδο εκπαίδευσης Βάση 100 απόφοιτοι Λυκείου σε κάθε χώρα |
|||
|
Απόφοιτοι Γυμνασίου | Απόφοιτοι Λυκείου και ΙΕΚ | Απόφοιτοι Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης |
ΗΠΑ |
64 | 100 | 179 |
Πορτογαλία |
68 | 100 | 169 |
Ιρλανδία |
83 | 100 | 164 |
Ηνωμένο Βασίλειο |
70 | 100 | 159 |
Ολλανδία |
81 | 100 | 159 |
Γερμανία |
87 | 100 | 157 |
Μέσος Όρος ΟΟΣΑ |
77 | 100 | 153 |
Ελλάδα |
76 | 100 | 151 |
Φινλανδία |
93 | 100 | 147 |
Ισπανία |
78 | 100 | 141 |
Σουηδία |
83 | 100 | 126 |
Πηγή: ΟΟΣΑ Επεξεργασία Στράτος Στρατηγάκης |
|||