Σε θέση μάχης ΑΕΙ, ΤΕΙ και κολέγια
του Στράτου Στρατηγάκη
Δημοσιεύτηκε 21/3/2010
Το Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Επαγγελματικών Προσόντων (ΕΠΕΠ) είναι το νέο πεδίο μιας ακόμη μάχης στο χώρο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Η κατάταξη των πτυχίων στα επίπεδα 5,6 και 7 θα κρίνει και τη μάχη των επαγγελματικών δικαιωμάτων που εκκρεμούν στην Ελλάδα εδώ και… δεκαετίες. Το κάθε εκπαιδευτικό ίδρυμα επιδιώκει για τους αποφοίτους του την καλύτερη μεταχείριση. Κανείς αρμόδιος εδώ και δεκαετίες δεν αναλαμβάνει να αποφασίσει. Ας δούμε τις επιδιώξεις εκάστου των… μονομάχων.
Πολυτεχνεία και ΑΕΙ γενικότερα
Στα πολυτεχνεία οι σπουδές διαρκούν 5 χρόνια και η πολιτεία αρνείται να αναγνωρίσει τις σπουδές αυτές ως πτυχίο και μεταπτυχιακό. Το πολυτεχνείο απαιτεί δηλαδή να κατατάσσονται τα πτυχία που χορηγεί στο επίπεδο 7. Σύμφωνα με αυτή τη λογική προτείνεται οι τετραετείς σπουδές στα ΑΕΙ να αντιστοιχούν στο επίπεδο 6 και τα ΤΕΙ στο επίπεδο 5.
Τα ΤΕΙ
Τα ΤΕΙ ισχυρίζονται ότι είναι ανώτατα βάσει του νόμου. Το 2001 ανωτατοποιήθηκαν και ονομάστηκαν ΑΤΕΙ (Ανώτατα Τεχνολογικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα). Ισχυρίζονται λοιπόν ότι πρέπει να ενταχθούν στο επίπεδο 6 μαζί με τα ΑΕΙ, αφού αποτελούν τον τεχνολογικό τομέα της ανώτατης εκπαίδευσης.
Τα κολέγια
Τα κολέγια προσπαθούν να μην ενταχθούν καθόλου στο ΕΠΕΠ στην Ελλάδα, λέγοντας ότι έχουν ήδη ενταχθεί στο επίπεδο 6 στη Μεγάλη Βρετανία τα μητρικά τους πανεπιστήμια και άρα εκεί ανήκουν και τα πτυχία που αυτά χορηγούν, αφού είναι ακριβώς ίδια με των πανεπιστημίων της Μεγάλης Βρετανίας. Επειδή ξέρουν ότι είναι δύσκολο να πείσουν προσπαθούν να μην ενταχθούν καθόλου, οπότε να λένε ότι ανήκουν στο επίπεδο 6 στη Μεγάλη Βρετανία.
Η ένταξη σε επίπεδα και τα επαγγελματικά δικαιώματα
Η ένταξη σε επίπεδα θα καθορίσει και τα επαγγελματικά δικαιώματα. Άρα αυτή είναι η… μητέρα των μαχών. Δυστυχώς το 2013 κλείνουν 30 χρόνια από τη δημοσίευση του νόμου για την ίδρυση των ΤΕΙ που όριζε ότι εντός εξαμήνου έπρεπε να έχουν καθοριστεί τα επαγγελματικά δικαιώματα των πτυχιούχων των ΤΕΙ και ακόμη δεν έχει γίνει τίποτα. Ο γόρδιος αυτός δεσμός απαιτεί τόλμη για να λυθεί, πράγμα δύσκολο αφού οι πολιτικοί μας προσπαθούν να μη στεναχωρήσουν κανένα. Εν τω μεταξύ τα Ελληνικά Πανεπιστήμια χορηγούν πτυχία που δεν αναγνωρίζει το Ελληνικό κράτος που τα χρηματοδοτεί. Δεν έχει όριο ο παραλογισμός…
Η κόντρα μεταξύ των Πολυτεχνείων και των αντίστοιχων τμημάτων ΤΕΙ έχει φρενάρει τις προσπάθειες. Οι υπουργοί παιδείας που προσπάθησαν δεν κατάφεραν, γιατί δεν θέλησαν να συγκρουστούν, να δώσουν λύση. Το θέμα ανέλαβε ο υφυπουργός παιδείας κ. Πανάρετος που υποσχέθηκε να δώσει, αυτή τη φορά, λύση. Οι ενέργειες που σκοπεύει να κάνει είναι οι εξής (αντιγράφουμε από το site του):
«Με βάση τις συζητήσεις που προανέφερα και τις απόψεις που διατυπώθηκαν σε αυτές, επαναδιατυπώνονται τα σχέδια των ΠΔ. Η επαναδιατύπωση των σχεδίων γίνεται με βάση τις εξής αρχές :
- Οι Πτυχιούχοι των Τ.Ε.Ι. θα έχουν δικαίωμα ευρείας επαγγελματικής δραστηριοποίησης στον Δημόσιο και Ιδιωτικό τομέα με δυνατότητα επαγγελματικής ανέλιξης στα πλαίσια και της Δια Βίου Μάθησης με αξιόπιστες διαδικασίες.
- Θα μπορούν να δραστηριοποιούνται σε μελέτες, εκτιμήσεις, επιβλέψεις, συντηρήσεις, κατασκευές, αξιολογήσεις, κλπ. ατομικά ή/και σε συνεργασία με άλλους επιστήμονες.
- Η άδεια άσκησης επαγγέλματος θα χορηγείται από διευρυμένο φορέα (π.χ. διευρυμένο ΤΕΕ ή διευρυμένο Οικονομικό Επιμελητήριο) με διαδικασίες που θα ορισθούν.
- Η επαγγελματική εξέλιξη στα διάφορα επίπεδα ευθύνης, π.χ. συνήθη έργα και προχωρημένα έργα θα γίνεται μετά από πιστοποίηση των απαραίτητων γνώσεων και εμπειρίας στο πλαίσιο προσόντων και τους φορείς.
Η κατοχή μεταπτυχιακών τίτλων (Master και Διδακτορικού) είναι προφανές ότι θα λαμβάνεται υπ’ όψιν παράλληλα ή σε συνδυασμό και με αποδεδειγμένη εμπειρία στο αντικείμενο. - Στα υπό έκδοση ΠΔ, λαμβάνεται υπόψη το Ευρωπαϊκό Κεκτημένο και οι διεθνείς Πρακτικές.
- Προβλέπεται η ίδρυση ενιαίου φορέα, (π.χ. φορέα για τους Μηχανικούς), ο οποίος θα επιλαμβάνεται στην πράξη των ανωτέρω θεμάτων, όπως τα όρια και το επίπεδο τεχνικής ευθύνης.
Η εξέλιξη σε επίπεδα ευθύνης κατοχυρώνεται αξιοκρατικά μέσα από Διαπίστευση με ευθύνη του ως άνω φορέα. - Καταβάλλεται προσπάθεια εναρμόνισης των Επαγ/κών Δικ/των υπό τη νέα αυτή αντίληψη με την ισχύουσα νομοθεσία, π.χ. κατηγοριοποίηση έργων κατά ΝΕΑΚ.
Τα επόμενα βήματα:
Μέσα στις επόμενες μέρες, συγκαλώ συνάντηση με συμμετοχή εκπρόσωπου της Συνόδου των Πρυτάνεων, εκπρόσωπου της Συνόδου των ΤΕΙ, τους Προέδρους του ΤΕΕ, της ΕΕΤΕΜ, του Τεχνικού Επιμελητηρίου, του Οικονομικού Επιμελητηρίου, του Δικηγορικού Συλλόγου, της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Πτυχιούχων Μηχανικών Τεχνολογικής Εκπαίδευσης για συζήτηση και ανταλλαγή απόψεων πάνω στις αρχές που προανέφερα.
Εκτιμώ ότι πριν από το τέλος Μαρτίου, θα δοθούν στους ενδιαφερόμενους και θα τεθούν σε διαβούλευση τα νέα σχέδια ΠΔ που θα στηρίζονται στις αρχές που προαναφέρθηκαν.
Πριν από το τέλος Ιουνίου, θα συνέλθουν σε κοινή συνεδρίαση τα Συμβούλια Πανεπιστημιακής και Τεχνολογικής Εκπαίδευσης για να διατυπώσουν την γνώμη τους επί των σχεδίων, όπως απαιτεί ο νόμος.
Τα ΠΔ για όλες τις ειδικότητες που βρίσκονται σε εκκρεμότητα θα έχουν εκδοθεί πριν από την έναρξη του επομένου ακαδημαϊκού έτους»
Η έμφαση είναι δική μας γιατί αποτελεί συγκεκριμένη δέσμευση με χρονοδιάγραμμα. Λέτε φέτος τα παιδιά να καταθέτουν μηχανογραφικό με ξεκάθαρο το τοπίο;
Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Επαγγελματικών Προσόντων |
|||
|
Γνώσεις |
Δεξιότητες |
Ικανότητες |
|
Στο ΕΠΕΠ, οι γνώσεις περιγράφονται ως θεωρητικές ή/και αντικειμενικές |
Στο ΕΠΕΠ, οι δεξιότητες περιγράφονται ως γνωστικές (χρήση λογικής, διαισθητικής και δημιουργικής σκέψης) και πρακτικές (αφορούν τη χειρωνακτική επιδεξιότητα και τη χρήση μεθόδων, υλικών, εργαλείων και οργάνων) |
Στο ΕΠΕΠ, η περιγραφή ως προς τις ικανότητες αφορά την υπευθυνότητα και την αυτονομία |
Επίπεδο 1Τα μαθησιακά αποτελέσματα που αντιστοιχούν στο επίπεδο 1 είναι τα εξής: |
Βασικές γενικές γνώσεις |
Βασικές δεξιότητες που απαιτούνται για την εκτέλεση απλών εργασιών |
Εργασία ή σπουδή υπό άμεση επίβλεψη σε δομημένο πλαίσιο |
Επίπεδο 2Τα μαθησιακά αποτελέσματα που αντιστοιχούν στο επίπεδο 2 είναι τα εξής: |
Βασικές αντικειμενικές γνώσεις ενός πεδίου εργασίας ή σπουδής |
Βασικές γνωστικές και πρακτικές δεξιότητες που απαιτούνται για την αξιοποίηση σχετικών πληροφοριών με σκοπό την εκτέλεση εργασιών και την επίλυση συνήθων προβλημάτων με τη χρήση απλών κανόνων και εργαλείων |
Εργασία ή σπουδή υπό επίβλεψη και με κάποια αυτονομία |
Επίπεδο 3Τα μαθησιακά αποτελέσματα που αντιστοιχούν στο επίπεδο 3 είναι τα εξής: |
Γνώση αντικειμενικών στοιχείων, αρχών, διαδικασιών και γενικών εννοιών σε ένα πεδίο εργασίας ή σπουδής |
Φάσμα γνωστικών και πρακτικών δεξιοτήτων που απαιτούνται για την εκτέλεση εργασιών και την επίλυση προβλημάτων με επιλογή και εφαρμογή βασικών μεθόδων, εργαλείων, υλικών και πληροφοριών |
Ανάληψη ευθύνης για την εκπλήρωση καθηκόντων στην εργασία ή στη σπουδή. Προσαρμογή της προσωπικής συμπεριφοράς στις περι-στάσεις κατά την επίλυση προβλημάτων |
Επίπεδο 4Τα μαθησιακά αποτελέσματα που αντιστοιχούν στο επίπεδο 4 είναι τα εξής: |
Αντικειμενικές και θεωρητικές γνώσεις γενικού φάσματος σε ένα πεδίο εργασίας ή σπουδής |
Φάσμα γνωστικών και πρακτικών δεξιοτήτων που απαιτούνται για την εξεύρεση λύσεων σε συγκεκριμένα προβλήματα σε ένα πεδίο εργασίας ή σπουδής |
Άσκηση αυτοδιαχείρισης βάσει κατευθύνσεων σε περιβάλλοντα εργασίας ή σπουδής που είναι συνήθως προβλέψιμα, αλλά υπόκεινται σε αλλαγές. Επίβλεψη της συνήθους εργασίας άλλων ατόμων, αναλαμβάνοντας κάποια ευθύνη για την αξιολόγηση και τη βελτίωση των δραστηριοτήτων εργασίας ή σπουδής |
Επίπεδο 5Τα μαθησιακά αποτελέσματα που αντιστοιχούν στο επίπεδο 5 είναι τα εξής: |
Ευρείες, εξειδικευμένες, αντικειμενικές και θεωρητικές γνώσεις σε ένα πεδίο εργασίας ή σπουδής και επίγνωση των ορίων των γνώσεων αυτών |
Ευρύ φάσμα γνωστικών και πρακτικών δεξιοτήτων που απαιτούνται για την εξεύρεση δημιουργικών λύσεων σε αφηρημένα προβλήματα |
Άσκηση διαχείρισης και επίβλεψης στο πλαίσιο δραστηριοτήτων εργασίας ή σπουδής όπου συμβαίνουν απρόβλεπτες αλλαγές. |
Επίπεδο 6Τα μαθησιακά αποτελέσματα που αντιστοιχούν στο επίπεδο 6 είναι τα εξής: |
Προχωρημένες γνώσεις σε ένα πεδίο εργασίας ή σπουδής, οι οποίες συνεπάγονται κριτική κατανόηση θεωριών και αρχών |
Προχωρημένες δεξιότητες, απόδειξη δεξιοτεχνίας και καινοτομίας, που απαιτούνται για την επίλυση σύνθετων και απρόβλεπτων προβλημάτων σε εξειδικευμένο πεδίο εργασίας ή σπουδής |
Διαχείριση σύνθετων τεχνικών ή επαγγελματικών δραστηριοτήτων ή σχεδίων εργασίας, με ανάληψη ευθύνης για τη λήψη αποφάσεων σε απρόβλεπτα περιβάλλοντα εργασίας ή σπουδής. Ανάληψη ευθύνης για τη διαχείριση της επαγγελματικής ανάπτυξης ατόμων και ομάδων |
Επίπεδο 7Τα μαθησιακά αποτελέσματα που αντιστοιχούν στο |
Πολύ εξειδικευμένες γνώσεις, μερικές από τις οποίες είναι γνώσεις αιχμής σε ένα πεδίο εργασίας ή σπουδής, ως βάση για πρωτότυπη σκέψη ή/και έρευνα. |
εξειδικευμένες δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων, οι οποίες απαιτούνται στην έρευνα ή/και στην καινοτομία προκειμένου να αναπτυχθούν νέες γνώσεις και διαδικασίες και να ενσωματωθούν γνώσεις από διαφορετικά πεδία |
Διαχείριση και μετασχηματισμός σε περιβάλλοντα εργασίας ή σπουδής που είναι σύνθετα, απρόβλεπτα και απαιτούν νέες στρατηγικές προσεγγίσεις. |
Επίπεδο 8Τα μαθησιακά αποτελέσματα που αντιστοιχούν στο |
Γνώσεις στα πλέον προχωρημένα όρια ενός πεδίου εργασίας ή σπουδής και στη διασύνδεσή του με άλλα πεδία |
Οι πλέον προχωρημένες και εξειδικευμένες δεξιότητες και τεχνικές, συμπεριλαμβανομένης της σύνθεσης και της αξιολόγησης, που απαιτούνται για την επίλυση κρίσιμων προβλημάτων στην έρευνα ή/και στην καινοτομία και για τη διεύρυνση και τον επαναπροσδιορισμό των υφιστάμενων γνώσεων ή της υφιστάμενης επαγγελματικής πρακτικής |
Επίδειξη ουσιαστικού κύρους, καινοτομίας, αυτονομίας, επιστημονικής και επαγγελματικής ακεραιότητας και σταθερής προσήλωσης στη διαμόρφωση νέων ιδεών ή διαδικασιών στην πρωτοπορία πλαισίων εργασίας ή σπουδής, συμπεριλαμβανομένης της έρευνας |
© Στράτος Στρατηγάκης.