Οι επιδόσεις των υποψηφίων ανά περιοχή

του Στράτου Στρατηγάκη

Δημοσιεύτηκε 8/11/2009

Για Ζώνες Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας (ΖΕΠ) μίλησε η υπουργός Παιδείας, Αννα Διαμαντοπούλου, μετά τη συνάντησή της με τη ΓΣΕΕ. Οι ΖΕΠ έχουν να κάνουν με την ανισότητα των εκπαιδευτικών αποτελεσμάτων. Ολα τα παιδιά της Ελλάδας διδάσκονται τα ίδια βιβλία, την ίδια ύλη με το ίδιο ωράριο, αφού έχουμε κεντρικό σχεδιασμό της εκπαίδευσης. Ομως δεν τα καταφέρνουν όλα τα παιδιά το ίδιο καλά. Σε κάποιες περιοχές τα εκπαιδευτικά αποτελέσματα είναι πιο «φτωχά». Λογικό είναι αυτό, αφού η εκπαίδευση δεν παρέχεται σε «κενό αέρος», αλλά επηρεάζονται τα αποτελέσματά της και από την κοινωνική και οικονομική κατάσταση της οικογένειας, αλλά και από τις μορφωτικές της αξίες.

Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι η άνιση εξέλιξη στην εκπαίδευση με νησίδες χαμηλής επίδοσης κι άλλες υψηλής. Το ερώτημα που προκύπτει είναι πώς θα μετρηθούν αυτές οι νησίδες. Η απάντηση ευτυχώς είναι εύκολη. Οι πανελλήνιες εξετάσεις αποτελούν ένα καλό μέτρο για τις σχολικές επιδόσεις, με ένα μειονέκτημα. Η μέτρηση γίνεται στο τέλος της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και μόνο στους αποφοίτους των γενικών λυκείων. Παρ' όλα αυτά, οι αριθμοί που προκύπτουν είναι αρκετά διαφωτιστικοί. Στον πίνακα βλέπουμε την επίδοση των υποψηφίων ανά διεύθυνση δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.

Πρώτη έκπληξη είναι ο νομός Κεφαλληνίας, που επαληθεύει τη ρήση και «οι έσχατοι έσονται πρώτοι». Από τις τελευταίες θέσεις εκτινάχθηκε στην πρώτη θέση, πράγμα αξιοπερίεργο. Παρατηρούμε ότι η Χίος πάει πολύ καλά, αφού πρόκειται για ένα νησί που δεν ενδιαφέρεται για τον τουρισμό.

Στο τέλος της κλίμακας σταθερά η Κομοτηνή και η Ξάνθη και τα τέσσερα χρόνια, μας δίνουν μια ιδέα για την ανάγκη εκπαιδευτικής ενίσχυσης. Από τα αστικά κέντρα άμεση ενίσχυση χρειάζονται ο Πειραιάς και η δυτική Αττική.

Οι ΖΕΠ ξεκίνησαν στη Γαλλία τις αρχές της δεκαετίας του '80, στη συνέχεια ατόνησαν και επανήλθαν τη δεκαετία του '90. Η λογική τους είναι τελείως διαφορετική από τα κλασικά εκπαιδευτικά αιτήματα υλικοτεχνικών υποδομών και αναλογίας καθηγητών προς μαθητές. Στη γαλλική τους εκδοχή απαιτούν την ύπαρξη εμψυχωτών και κοινωνικών λειτουργών, απογευματινά μαθήματα και εμπλοκή της τοπικής κοινωνίας (γονείς, δήμοι, πολιτιστικοί σύλλογοι κ.ά.).

Η ελληνική τους εκδοχή δεν μπορούμε να γνωρίζουμε πώς θα υλοποιηθεί. Η εμπειρία μας τόσων χρόνων λέει ότι συνήθως στη μεταφορά από την Ευρώπη στην Ελλάδα κάτι χάνεται κάνοντας οποιοδήποτε μέτρο αναποτελεσματικό. Κλασικό παράδειγμα το ολοήμερο σχολείο που λειτουργεί χωρίς να υπάρχουν τραπεζαρίες στα σχολεία, με αποτέλεσμα τα παιδιά να κάνουν το θρανίο τους τραπέζι και το ταπεράκι πιάτο… Πάντα θέλουμε να ελπίζουμε σε τουλάχιστον καλή εφαρμογή των μεταφερόμενων μέτρων, μένει να το δούμε και στην πράξη.

Το άλλο μοντέλο

Οπως σε όλα τα πράγματα, υπάρχει και ο αντίλογος. Κάποιοι θα πουν γιατί να βοηθηθούν αυτά τα παιδιά και να μην αφεθούν στην τύχη τους; Το νεοφιλελεύθερο μοντέλο λέει ότι ο καθένας πρέπει να χρηματοδοτείται ανάλογα με τις επιδόσεις του. Δηλαδή τα σχολεία των οποίων οι μαθητές παρουσιάζουν χαμηλές επιδόσεις πρέπει να χρηματοδοτούνται λιγότερο από αυτά που έχουν υψηλές επιδόσεις, με τη λογική της επιβράβευσης του καλού αποτελέσματος. Αυτή η λογική δε βάζει κάθε γενιά σε κοινή αφετηρία, δίνοντας ίσες ευκαιρίες σε όλους, αλλά αντίθετα ευνοεί τους προνομιούχους που έχουν περισσότερες ευκαιρίες και μέσα για τα παιδιά τους. Επιπλέον αντιμετωπίζει την εκπαίδευση με τη λογική της επιχείρησης δίνοντας μπόνους στα καλά αποτελέσματα.

Τα δύο αυτά μοντέλα μπορεί να συναντηθούν, αν σταματήσει η διδασκαλία των ίδιων μαθημάτων σε όλα τα παιδιά. Μπορεί η διαφοροποίηση να ξεκινήσει με πολύ καλές προθέσεις και ζώνες εκπαιδευτικής προτεραιότητας και μία άλλη κυβέρνηση να εφαρμόσει το νεοφιλελεύθερο μοντέλο.

Οι επιδόσεις των υποψηφίων ανά Διεύθυνση Εκπαίδευσης
	2008	2007	2006	2005	Μέσος Όρος θέσης την τετραετία
Ν. ΚΕΦΑΛΛΗΝΙΑΣ	1	53	52	37	35,75
Ν. ΧΙΟΥ	2	7	1	1	2,75
Ν. ΑΡΓΟΛΙΔΑΣ	3	13	13	24	13,25
Β Δ/ΝΣΗ ΔΕ Ν. ΑΘΗΝΩΝ	4	4	2	2	3
Ν. ΚΕΡΚΥΡΑΣ	5	41	54	53	38,25
Ν. ΑΧΑΪΑΣ	6	8	15	7	9
Ν. ΒΟΙΩΤΙΑΣ	7	9	44	40	25
Ν. ΖΑΚΥΝΘΟΥ	8	1	43	41	23,25
Ν. ΧΑΝΙΩΝ	9	20	22	14	16,25
Ν. ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ	10	10	8	9	9,25
Ν. ΛΑΡΙΣΑΣ	11	5	3	15	8,5
Ν. ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ	12	3	5	13	8,25
Ν. ΛΕΣΒΟΥ	13	30	12	30	21,25
Δ Δ/ΝΣΗ ΔΕ Ν. ΑΘΗΝΩΝ	14	12	16	11	13,25
Ν. ΠΙΕΡΙΑΣ	15	54	40	36	36,25
Ν. ΕΥΡΥΤΑΝΙΑΣ	16	44	56	47	40,75
Ν. ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΙΑΣ	17	18	23	33	22,75
Ν. ΦΩΚΙΔΑΣ	18	22	49	38	31,75
Ν. ΛΑΣΙΘΙΟΥ	19	6	30	6	15,25
Ν. ΓΡΕΒΕΝΩΝ	20	50	50	51	42,75
Ν. ΠΕΛΛΑΣ	21	48	27	48	36
Ν. ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ	22	19	11	20	18
Ν. ΚΙΛΚΙΣ	23	33	38	29	30,75
Ν. ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ	24	21	21	28	23,5
Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ	25	17	14	17	18,25
Ν. ΕΥΒΟΙΑΣ	26	23	37	22	27
Ν. ΠΡΕΒΕΖΑΣ	27	2	19	27	18,75
Β Δ/ΝΣΗ ΔΕ Ν. ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ	28	29	28	26	27,75
Ν. ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ	29	37	9	12	21,75
Γ Δ/ΝΣΗ ΔΕ Ν. ΑΘΗΝΩΝ	30	36	24	18	27
Ν. ΛΕΥΚΑΔΑΣ	31	11	35	56	33,25
Ν. ΑΡΚΑΔΙΑΣ	32	14	7	5	14,5
Α Δ/ΝΣΗ ΔΕ Ν. ΑΘΗΝΩΝ	33	34	29	16	28
Α Δ/ΝΣΗ ΔΕ Ν. ΘΕΣ/ΝΙΚΗΣ	34	32	6	8	20
Ν. ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ	35	49	48	49	45,25
Ν. ΤΡΙΚΑΛΩΝ	36	24	4	10	18,5
Ν. ΣΕΡΡΩΝ	37	15	18	4	18,5
Ν. ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ	38	52	55	31	44
Ν. ΣΑΜΟΥ	39	56	41	54	47,5
Ν. ΗΛΕΙΑΣ	40	31	33	23	31,75
Ν. ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΥ	41	25	36	25	31,75
Ν. ΛΑΚΩΝΙΑΣ	42	16	20	21	24,75
Ν. ΕΒΡΟΥ	43	40	10	44	34,25
Ν. ΔΥΤΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ	44	43	25	55	41,75
Ν. ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ	45	38	45	32	40
Ν. ΑΡΤΑΣ	46	46	17	42	37,75
Ν. ΡΕΘΥΜΝΗΣ	47	45	53	34	44,75
Ν. ΚΑΒΑΛΑΣ	48	35	34	19	34
Ν. ΦΘΙΩΤΙΔΑΣ	49	27	39	39	38,5
Ν. ΗΜΑΘΙΑΣ	50	42	46	43	45,25
Ν. ΘΕΣΠΡΩΤΙΑΣ	51	28	31	3	28,25
Ν. ΠΕΙΡΑΙΑ	52	47	47	45	47,75
Ν. ΚΟΖΑΝΗΣ	53	26	32	35	36,5
Ν. ΔΡΑΜΑΣ	54	39	26	52	42,75
Ν. ΚΥΚΛΑΔΩΝ	55	55	42	46	49,5
Ν. ΦΛΩΡΙΝΑΣ	56	51	51	50	52
Ν. ΞΑΝΘΗΣ	57	57	57	57	57
Ν. ΡΟΔΟΠΗΣ	58	58	58	58	58
Πηγή: ΚΑΝΕΠ/ΓΣΕΕ

Δουλοπάροικοι με διαφάνεια

του Στράτου Στρατηγάκη

Το σύστημα της Πρόσθετης Διδακτικής Στήριξης (ΠΔΣ) (τα απογευματινά φροντιστήρια στα λύκεια) έχουν σταδιακά εξελιχτεί σε οργανωμένο σύστημα εμπορίας ελπίδων. Οι διορισμοί μέχρι τώρα γίνονταν με πλήρη αδιαφάνεια, έτσι ώστε να βολεύονται κάθε φορά τα «δικά μας παιδιά». Η διδασκαλία στην ΠΔΣ δίνει μόρια προϋπηρεσίας με τα οποία μπορεί να ξεπεράσεις το «συνάδελφό» σου στον πίνακα των διοριστέων. Τι θα έκανε κάθε απελπισμένος καθηγητής προκειμένου να διοριστεί; Θα δίδασκε μέχρι και… δωρεάν. Περίπου αυτό γίνεται. Διδάσκει κάποιες ώρες, απαγορεύεται να διδάσκει αλλού, ο μισθός του είναι 7€ την ώρα και πληρώνεται ένα χρόνο αργότερα, μπορεί και αργότερα. Αν τα κάνει όλα αυτά, μπορεί να πάρει κάποια μόρια προϋπηρεσίας και να ανέβει στον ενιαίο πίνακα αναπληρωτών. Συγκεντρώνοντας μόρια, κάποια στιγμή έρχεται η σειρά του να κληθεί ως αναπληρωτής σε κάποια γωνιά της Ελλάδας και να αρχίσει να συγκεντρώνει πολλά μόρια προϋπηρεσίας, που θα του επιτρέψουν να μπει σε τροχιά διορισμού.

Οι εργασιακές σχέσεις που εφαρμόζει το Δημόσιο είναι επιεικώς απαράδεκτες, αφού με το... καρότο των μορίων που οδηγούν στο διορισμό ταλαιπωρεί χιλιάδες εργαζομένους. Εχει όμως κερδίσει πολλούς διψασμένους για δουλειά εκπαιδευτικούς, που είναι διατεθειμένοι να πάνε στην άλλη άκρη της Ελλάδας να εργαστούν ακόμη και απλήρωτοι για λίγα μόρια προϋπηρεσίας.

«Πρώτα ο πολίτης», είναι το κύριο σύνθημα του ΠΑΣΟΚ. Μένει να δούμε την εφαρμογή του. Να καταργηθεί αυτό το σύστημα δουλοπαροικίας, που θεωρεί ότι οι πολίτες είναι οι υπηρέτες του κράτους. Ας επανέλθουμε στο… αυτονόητο: το κράτος υπάρχει για να εξυπηρετεί τους πολίτες του και όχι να τους βασανίζει. Μα θα μου πείτε ότι η κ. Διαμαντοπούλου πήγε να καταργήσει την ΠΔΣ – δεν υπάρχουν και χρήματα – και έγινε εξέγερση των υποψηφίων για διορισμό. Λογικό γιατί δεν έκανε τη σωστή ενέργεια, που είναι να καταργήσει την αναγνώριση προϋπηρεσίας, που συντηρεί την ελπίδα και κάνει ανθρώπους να ταλαιπωρούνται για να τα καταφέρουν έπειτα από «οδύσσεια» να διοριστούν.

Αυτό που έκανε –δεν είχε χρόνο άλλωστε– ήταν να προσπαθήσει να δώσει την αίσθηση της διαφάνειας στις προσλήψεις στην ΠΔΣ, μετά τις αντιδράσεις που έφερε η προσπάθειά της για την κατάργησή της. Η κατάργηση δεν αποτελεί λύση, απλά φέρνει οικονομία. Το ζητούμενο είναι να γίνει αποτελεσματική για τα παιδιά των ασθενέστερων οικονομικά τάξεων, που δεν έχουν να πληρώσουν φροντιστήριο.

Πεδίο δόξης λαμπρόν ανοίγεται στη νέα υπουργό Παιδείας. Μπορεί να αναμορφώσει όλο το σύστημα διορισμών, μεταθέσεων, αποσπάσεων, επιλογής στελεχών και διοίκησης, που δεν αφήνει την παιδεία να φτάσει στον 21ο αιώνα. Ολα αυτά δεν έχουν κανένα οικονομικό κόστος. Το μόνο κόστος που έχει είναι ότι θα καταργηθούν οι πελατειακές σχέσεις και θα δυσαρεστηθούν όλοι όσοι μέσω της κομματικής τους ένταξης προσπαθούν να κάνουν καριέρα.