Η ιδέα των laptop και ο θρίαμβος της προχειρότητας

του Στράτου Στρατηγάκη

Δημοσιεύτηκε 13/9/2009

Πώς μπορεί να συνδεθούν 25 φορητοί ηλεκτρονικοί υπολογιστές σε μία πρίζα; Δεν μπορούν να συνδεθούν, γι’ αυτό στις προδιαγραφές λειτουργίας τους ζήτησε το Υπουργείο Παιδείας να έχουν μεγάλη αυτονομία μπαταρίας (5,5 ώρες). Τα laptop στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση είναι μία άλλη προσέγγιση της εισαγωγής της πληροφορικής στα σχολεία. Όταν πριν από δέκα και περισσότερα χρόνια τέθηκε το θέμα της εισαγωγής της πληροφορικής στα σχολεία δύο ήταν οι λύσεις: τα ξεχωριστά εργαστήρια πληροφορικής στα οποία θα πήγαιναν οι μαθητές εγκαταλείποντας την τάξη τους και η δεύτερη κάθε μαθητής να έχει το δικό του υπολογιστή. Επιλέχθηκε η πρώτη λύση. Τώρα με ένα laptop σε κάθε μαθητή της Α Γυμνασίου έχουμε εφαρμογή της δεύτερης λύσης. Άρα η πρώτη εγκαταλείπεται; Τι θα γίνουν τα περισσότερα από 4.000 εργαστήρια πληροφορικής που εν τω μεταξύ δημιουργήθηκαν; Σταδιακά θα παροπλιστούν. Κάθε χρόνο θα πρέπει το Υπουργείο Παιδείας να πληρώνει πάνω από 50.000.000€ για να αγοράζει υπολογιστές στους μαθητές της Α Γυμνασίου. Δεδομένου ότι ο χρόνος ζωής τους είναι περίπου τρία χρόνια, όταν οι μαθητές φτάσουν στην Α Λυκείου θα πρέπει τα laptop να αντικατασταθούν. Εγκαταλείπεται έτσι μία πολιτική προς όφελος μιας άλλης, χωρίς να γνωρίζει κανείς αν όλα αυτά θα είναι προς όφελος των μαθητών, ως οφείλουν. Δεν υπάρχει βλέπετε καμία μελέτη για την αναγκαιότητα της αλλαγής στρατηγικής. Η εφαρμογή της νέας στρατηγικής άρχισε, όπως όλα στην Ελλάδα, από το τέλος, την αγορά των υπολογιστών δηλαδή. Οι απαραίτητες ενέργειες, που προηγούνται, δεν έχουν γίνει. Δεν υπάρχει σύνδεση κάθε τάξης με το διαδίκτυο, δεν υπάρχει αρκετή ηλεκτρική ισχύς ούτε πρίζες στις τάξεις, αλλά το κυριότερο το εκπαιδευτικό υλικό δεν έχει παραχθεί γι’ αυτό το σκοπό. Αποτελείται:
1. από τα διδακτικά βιβλία σε μορφή pdf, κάτι τελείως άχρηστο, αφού οι μαθητές θα τα έχουν εκτυπωμένα, από όπου είναι πιο ευανάγνωστα, άρα η μόνη τους χρήση είναι να αναζητήσουν κάτι σε βιβλίο προηγούμενης τάξης, αν δεν θέλουν να κρατάνε τα παλιά βιβλία στη βιβλιοθήκη τους και
2. από τα συνοδευτικά cd-rom, που θα είναι εγκατεστημένα στο laptop σε συμπιεσμένη μορφή, ώστε να τα αποσυμπιέσουν για να τα γράψουν σε cd οι μαθητές και να τα εγκαταστήσουν μετά στον υπολογιστή τους.
Πήραμε δηλαδή ότι είχαμε πρόχειρο και το δίνουμε στα παιδιά. Πρόκειται για υλικό που δεν κατασκευάστηκε με τη λογική της μάθησης μέσω υπολογιστή, αλλά της βοηθητικής χρήσης του υπολογιστή στη μάθηση, που κυρίως γίνεται από το βιβλίο και κάποιες φορές χρησιμοποιείται και ο υπολογιστής.
Καμία πρόβλεψη δεν έγινε για το πώς αυτά τα πράγματα θα διδαχθούν, καμία αλλαγή στο ωρολόγιο πρόγραμμα δεν έγινε, αφού η διερευνητική μάθηση, ο καλύτερος τρόπος να μάθει κάποιος ψάχνοντας, δυστυχώς απαιτεί πολύ χρόνο. Τα 13χρονα παιδιά φορτώνονται ήδη με 5 επτάωρα στην Α Γυμνασίου. Πού θα βρεθεί λοιπόν ο απαιτούμενος χρόνος; Επέκταση του ωραρίου δε μπορεί να γίνει, αφού καιροφυλακτεί η διπλοβάρδια. Να μειωθούν ώρες από άλλα μαθήματα αποκλείεται, άρα η δουλειά θα γίνει όπως-όπως, τσαπατσούλικα και κυρίως μισή.
Οι καθηγητές, που θα κληθούν να κάνουν την προχειρότητα πράξη, θα… ελεηθούν με μερικά laptop κι αυτοί και κανείς δεν γνωρίζει τίποτε άλλο. Πώς θα διδαχθεί μέρος της ύλης με τη χρήση των cd-rom; Έχει γίνει δοκιμαστικά, έχει εκπαιδευτεί κάποιος σ’ αυτό ή θα κληθούν οι καθηγητές ν’ αυτοσχεδιάσουν, ως συνήθως;
Οι μαθητές δεν έχουν καμία επίσημη εκπαίδευση στη χρήση του υπολογιστή. Σε ολόκληρο το γυμνάσιο διδάσκονται μία (ολόκληρη) ώρα την εβδομάδα τη χρήση του υπολογιστή. Υποψιαζόμαστε λοιπόν ότι τα παιδιά θα κάνουν αυτά που έμαθαν μόνα τους και θα θριαμβεύσει το… facebook.
Υπάρχει και ένα καλό για την τσέπη των γονιών. Η επιταγή των 450€ δεν θα αποτελέσει τη βάση για να πάρουν στο παιδί κάτι «καλό», ούτε τα παιδιά θα ζητούν υπολογιστές των 2.000€. Είναι υποχρεωμένα να αγοράσουν ένα από τα εγκεκριμένα που θα κοστίζουν ακριβώς 450€. Μεγάλη προστασία για τους γονείς, μεσούσης της οικονομικής κρίσης.
Αυτοί που σίγουρα θα ωφεληθούν είναι οι εταιρείες πληροφορικής, που ενώ πωλούσαν περίπου 100.000 υπολογιστές το χρόνο, τώρα θα πουλήσουν μέσα σε δύο μήνες μόνο στους μαθητές της Α Γυμνασίου 120.000 υπολογιστές.
Ιδού, λοιπόν, πως παίρνουμε μια κατά βάση καλή ιδέα και την καίμε στην εκτέλεση.