Τα ΤΕΙ που κλείνουν

του Στράτου Στρατηγάκη

Δημοσιεύτηκε 23/8/2009

Το νομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας σχετικά με τα ΤΕΙ, που θα ψηφιστεί από τη Βουλή, καθορίζει τη διαδικασία που θα ακολουθηθεί για το κλείσιμο των ΤΕΙ που θα μείνουν χωρίς φοιτητές. Η διαδικασία αυτή θα ξεκινήσει από το επόμενο έτος. Το νομοσχέδιο απαιτεί πέντε συνεχή έτη απαξίωσης για να ξεκινήσει η διαδικασία υποχρεωτικής μετονομασίας ή συγχώνευσης. Αν αυτό δεν γίνει τότε το τμήμα κλείνει οριστικά. Το σχετικό απόσπασμα του νομοσχεδίου αναφέρει:
“Με τη ίδια διαδικασία μπορεί Τμήματα των ΤΕΙ, στα οποία ο αριθμός των κατ' έτος εγγεγραμμένων σπουδαστών είναι μικρότερος του 10% του αριθμού των εισακτέων στο Τμήμα για πέντε (5) συνεχόμενα ακαδημαϊκά έτη, να αλλάζουν γνωστικό αντικείμενο, να μετονομάζονται ή να συγχωνεύονται υποχρεωτικά με άλλο Τμήμα συναφούς γνωστικού αντικειμένου που λειτουργεί στο ίδιο ΤΕΙ. Σε περίπτωση που δεν τηρηθεί για οποιονδήποτε λόγο η διαδικασία αυτή, μπορεί με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, που εκδίδεται ύστερα από γνώμη του Σ.Α.Τ.Ε., να διακόπτεται υποχρεωτικά η λειτουργία και να αναστέλλεται η εισαγωγή και εγγραφή νέων σπουδαστών στα Τμήματα αυτά. Στην περίπτωση αυτή, με την ίδια υπουργική απόφαση ρυθμίζονται τα θέματα των σπουδών, των εγγεγραμμένων σπουδαστών, του εκπαιδευτικού και διοικητικού προσωπικού και του Ε.Τ.Π. των οικείων Τμημάτων και κάθε άλλη λεπτομέρεια που είναι αναγκαία για την εφαρμογή της διάταξης αυτής”

Στον πίνακα που ακολουθεί βλέπετε τον αριθμό των εισακτέων και των επιτυχόντων, όχι των εγγεγραμμένων φοιτητών σε κάθε τμήμα. Επειδή ο αριθμός των εγγεγραμμένων είναι μικρότερος, αφού δεν γράφονται όλοι όσοι εισάγονται, βλέπετε ποσοστό κάλυψης μέχρι 15%. Δεν προσμετρώνται οι επιτυχόντες με ειδικές κατηγορίες (Έλληνες του εξωτερικού, με ειδικές παθήσεις, αθλητές και Κύπριοι). Ο πίνακας αποτελείται από τους… συνήθεις υπόπτους των ΤΕΙ, τα τμήματα δηλαδή που τα τελευταία χρόνια άδειασαν από φοιτητές, λόγω της καθιέρωσης της βάσης του 10, αλλά και το τμήμα του Ιονίου Πανεπιστημίου ειδίκευσης στην Ισπανική Γλώσσα και πολιτισμό. Αυτό δεν εμπίπτει στο νέο νόμο, αφού δεν είναι ΤΕΙ, αλλά δεν μπορεί να ισχύουν δύο μέτρα και δύο σταθμά, μοιραία λοιπόν θα ακολουθήσουν και τα ΑΕΙ της ίδιας κατηγορίας το δρόμο των ΤΕΙ.
Οι υποψήφιοι που θα πετύχουν φέτος θα βρεθούν μπροστά σε δίλημμα. Να εγγραφούν και να φοιτήσουν σε τμήματα που έχουν αβέβαιο μέλλον ή να δοκιμάσουν κάτι άλλο; Είναι προφανές ότι απάντηση θα δώσει ο καθένας για τον εαυτό του, αφού το ζήτημα είναι προσωπικό, εμείς απλά οφείλουμε να επισημάνουμε κι αυτή την παράμετρο, γιατί κανείς δεν γνωρίζει πως θα εξελιχθούν αυτές οι πρωτοεφαρμοζόμενες διαδικασίες. Μπορεί να ευνοηθούν κάποιοι και κάποιοι άλλοι να αναγκαστούν να φοιτήσουν σε άλλη πόλη ή σε άλλο αντικείμενο σπουδών, που ίσως είναι τελικά καλύτερο ίσως και όχι.

Πίνακας 1: Τμήματα που κινδυνεύουν να κλείσουν. Στοιχεία του 2008
Όνομα	Θέσεις	Εισακτέοι	Κενά	Ποσοστό κάλυψης θέσεων
Ξένων Γλωσσών Μετάφρασης & Διερμηνείας Ιόνιο Ειδίκευση Ισπανικής Γλώσσας και Πολιτισμού	50	5	45	10,00
Τεχνολογίας Γεωργικών Προϊόντων ΤΕΙ Καλαμάτας	297	32	221	10,77
Εμπορίας και Ποιοτικού Ελέγχου Αγροτικών Προϊόντων ΤΕΙ Δυτ. Μακεδονίας (Φλώρινα)	350	38	261	10,86
Θερμ. Καλλ. και Ανθοκομίας ΤΕΙ Μεσολογγίου	267	29	238	10,86
Φυτικής Παραγωγής ΤΕΙ Ηπείρου (Άρτα)	346	38	257	10,98
Βιολογικής Γεωργίας ΤΕΙ Ιονίων Νήσων (Αργοστόλι)	346	38	308	10,98
Ζωϊκής Παραγωγής ΤΕΙ Ηπείρου (Άρτα)	317	35	236	11,04
Θερμ. Καλλ. και Ανθοκομίας ΤΕΙ Καλαμάτας	297	33	220	11,11
Θερμ. Καλλ. και Ανθοκομίας ΤΕΙ Κρήτης (Ηράκλειο)	178	21	157	11,80
Διεθνούς Εμπορίου ΤΕΙ Δυτ. Μακεδονίας (Καστοριά)	455	55	400	12,09
Δασοπονίας και Διαχείρισης Φυσικού ΠεριβάλλοντοςΤΕΙ Λαμίας (Καρπενήσι)	198	24	145	12,12
Ιχθυοκομίας - Αλιείας ΤΕΙ Μεσολογγίου	247	30	181	12,15
Γεωτεχνολογίας και Περιβάλλοντος ΤΕΙ Δυτ. Μακεδονίας (Κοζάνη)	396	49	347	12,37
Ζωϊκής Παραγωγής ΤΕΙ Λάρισας	267	35	232	13,11
Τουριστικών Επιχειρήσεων ΤΕΙ Κρήτης (Ηράκλειο)	267	35	232	13,11
Χρηματοοικονομικής και Ελεγκτικής ΤΕΙ Ηπείρου (Πρέβεζα)	320	43	277	13,44
Ανθοκομίας - Αρχιτεκτονικής Τοπίου ΤΕΙ Ηπείρου (Άρτα)	300	41	215	13,67
Γεωργ. Μηχαν. και Αρδεύσεων ΤΕΙ Λάρισας	327	45	282	13,76
Φυτικής Παραγωγής ΤΕΙ Καλαμάτας	350	49	301	14,00
Τεχνολογίας Αλιείας - Υδατοκαλλιεργειών ΤΕΙ Θεσσαλονίκης (Μουδανιά)	99	14	70	14,14
Ανακαίνισης και Αποκατάστασης Κτιρίων ΤΕΙ Λάρισας (Τρίκαλα)	247	35	212	14,17
Τουριστικών Επιχειρήσεων ΤΕΙ Λάρισας	247	36	211	14,57
Τεχνολογίας Ήχου και Μουσικών Οργάνων ΤΕΙ Ιονίων Νήσων (Ληξούρι)	297	44	253	14,81
Δασοπονίας και Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος ΤΕΙ Λάρισας (Καρδίτσα)	247	37	210	14,98

Η παπαγαλία στην εκπαιδευτική διαδικασία

του Στράτου Στρατηγάκη

Όλο την «πολεμούν» κι όλο, σα τη Λερναία Ύδρα, μπροστά μας βρίσκεται. Με τη νέα αλλαγή στην εκπαίδευση, που κυοφορείται αυτό τον καιρό, μία ακόμη μάχη θα δοθεί για την πάταξή της.
Προφανώς δεν έχουν αναλυθεί σωστά οι αιτίες που τη δημιουργούν. Απ’ τη μια μεριά έχουμε το εκπαιδευτικό σύστημα, που μένει προσκολλημένο στο παρελθόν. Ακόμα ζητάμε από τα παιδιά μας μόνο να μαθαίνουν απ’ έξω. Σ’ ένα κόσμο που οι γνώσεις αλλάζουν ταχύτατα, αντί να μάθουμε στα παιδιά μας να βρίσκουν πληροφορίες, να κρίνουν την εγκυρότητά τους, να τις αξιολογούν και να τις χρησιμοποιούν συνθετικά, εμείς μένουμε ακόμα να λέμε: «Θα έχετε μάθημα από εδώ μέχρι εκεί.» Το πολλαπλό βιβλίο, που θα περιόριζε κάπως το πρόβλημα, χωρίς ωστόσο να το λύνει, δέκα χρόνια μετά την πρώτη απόπειρα εφαρμογής του δεν υπάρχει στο σχολείο.
Πέρα από το γενικό σχεδιασμό, που πάσχει, υπάρχει και η εκπαιδευτική καθημερινότητα. Βλέπουμε μαθητές που δυσκολεύονται στα μαθήματα, να παπαγαλίζουν και αυτό όχι μόνο γίνεται αποδεκτό από τους περισσότερους διδάσκοντες, αλλά επιβραβεύεται κιόλας. Κακά τα ψέματα, ένα παιδί που θα ξεκινήσει να παπαγαλίζει από το άγχος του να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις του σχολείου, πρόκειται για παιδιά φιλότιμα και με θέληση για μάθηση, θα τελειώσει το γυμνάσιο με άριστα. Στο Λύκειο θα εμφανιστούν τα πρώτα σοβαρά προβλήματα, αλλά τότε θα είναι αργά. Δεν υπάρχει γιατρειά. Καταστρέφουμε δηλαδή παιδιά πρόθυμα για μάθηση, που θα μπορούσαν να μεγαλουργήσουν.
Αν όμως, η παπαγαλία δεν γινόταν αποδεκτή από τους διδάσκοντες, αν δεν απαιτούνταν για να περάσουν οι μαθητές τις εξετάσεις, γιατί τα θέματα την παπαγαλία επιβραβεύουν ακόμη, αναγκαστικά θα την σταματούσαν και οι μαθητές.
Ας δούμε τα πράγματα από τη σκοπιά του μαθητή. Πρέπει, για να περάσει στη σχολή που θέλει, όχι απλά να γνωρίζει την ύλη, αλλά να τη γνωρίζει καλύτερα από το διπλανό του. Ο κλειστός αριθμός των θέσεων σε όλα τα τμήματα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης φέρνει τον ανταγωνισμό μεταξύ των μαθητών, όχι για τη γνώση, αλλά για το κυνήγι των μορίων. Σημασία δεν έχει να ξέρεις αλλά αν θα συγκεντρώσεις περισσότερα μόρια από το διπλανό σου. Η παπαγαλία είναι ένας δρόμος να ξεπεράσεις τους «αντιπάλους», στο αδυσώπητο κυνήγι του ενός μορίου που θα κάνει τη διαφορά και θα φέρει την επιτυχία.
Οι διδάσκοντες κυνηγοί της ύλης, αφού δίνουν αναφορά κάθε τόσο σε ποια σελίδα βρίσκονται, δεν έχουν το χρόνο, αλλά δεν τους το ζητά και κανείς, να ξεφύγουν λίγο από το σφικτό πρόγραμμα και να κάνουν το μάθημα πιο ενδιαφέρον. Κι αν προσπαθήσουν θα τους πουν οι μαθητές ότι αυτά είναι εκτός ύλης και δεν τους αφορούν, αφού αυτοί -οι μαθητές- είναι κυνηγοί… μορίων.
Αυτό το γόρδιο δεσμό κανείς δεν έχει προσπαθήσει να τον λύσει σε επίπεδο σχεδιασμού. Συζητάμε για τον αριθμό των εξεταζομένων μαθημάτων και άλλες ανούσιες λεπτομέρειες…