Top

Διπλασιάστηκαν οι αριστούχοι

του Στράτου Στρατηγάκη

 

Δημοσιεύτηκε 9/8/2009

 

Πληθωρισμός αριστούχων στις πανελλήνιες εξετάσεις παρατηρείται από το 2006, χρονιά καθιέρωσης της βάσης του 10. Η πρώτη σκέψη που κάνουμε είναι η άνοδος του επιπέδου των υποψηφίων. Όμως, τα πράγματα δεν είναι έτσι. Το ποσοστό επιτυχίας και αποτυχίας καθορίζεται από το επίπεδο των θεμάτων. Δύσκολα θέματα φέρνουν πτώση των επιδόσεων και, συνεπώς, και των βάσεων. Το παράδειγμα των μαθηματικών της θετικής κατεύθυνσης που από το 9,13% των αριστούχων του 2008 έφτασε το 26,5% το 2009, είναι ενδεικτικό του ρόλου που παίζει η ευκολία των θεμάτων. Δεν μπορούμε φυσικά να σκεφτούμε ότι σε πανελλήνια κλίμακα υπάρχουν καλύτερες ή χειρότερες φουρνιές υποψηφίων.
Συμπεραίνουμε λοιπόν, ότι η αύξηση των αριστούχων προκύπτει από τα ευκολότερα θέματα που κάθε χρονιά τίθενται στις εξετάσεις. Όταν αυτό συμβαίνει κάθε χρόνο, μόνο τυχαίο δεν μπορεί να χαρακτηριστεί. Ο πίνακας είναι διαφωτιστικός για την πορεία του αριθμού των αριστούχων. Το 2006 είχαμε 4.601 αριστούχους στο σύνολο και των τριών κατευθύνσεων, για να φτάσουμε τους 7.854 φέτος που ξεπερνούν τους 8.000 όταν προσθέσουμε και τους 161 αριστούχους της τεχνολογικής κατεύθυνσης 1. Σχεδόν έχουμε διπλασιασμό των αριστούχων μέσα στην τετραετία.
Αν μελετήσουμε τα στοιχεία ανά κατεύθυνση βλέπουμε ότι στη θεωρητική κατεύθυνση οι 155 πάνω από το 19 το 2006 έγιναν 733 φέτος. Η μεγαλύτερη αύξηση σημειώθηκε στους υποψηφίους πάνω από 19, όπως βλέπουμε σε όλες τις κατευθύνσεις.
Όσο αυξάνεται ο αριθμός των αριστούχων τόσο αυξάνεται και η απαίτηση των υποψηφίων να σπουδάσουν ή να δοκιμάσουν να σπουδάσουν αυτό που θέλουν. Γιατί κάθε υποψήφιος που αρίστευσε  σκέφτεται: «τι άλλο πρέπει να κάνω για να μ’ αφήσουν να σπουδάσω αυτό που θέλω; Αρίστευσα στις εξετάσεις που με υποχρέωσαν να δώσω και πάλι δεν μ’ αφήνουν να επιλέξω τι θα σπουδάσω.»
Η απαίτηση οποιουδήποτε παιδιού να κάνει τις σπουδές των ονείρων του είναι απολύτως σεβαστή. Όταν αυτό το παιδί έχει περάσει το κριτήριο εισαγωγής που είναι η βάση του 10 και, επιπλέον, έχει αριστεύσει με τα κριτήρια που του έθεσαν, πώς εμείς του στερούμε το δικαίωμα να δοκιμάσει τις σπουδές που θέλει;
Κατ’ αρχήν γκρεμίζουμε τα όνειρα των παιδιών μας. Δεν είναι, όμως, μόνο αυτό. Χάνουμε καλά μυαλά ως έθνος, εξαναγκάζοντάς τους να σπουδάσουν κάτι που δεν επέλεξαν και κάνοντας δυσκολότερη, αν όχι αδύνατη τη διάκρισή τους. Μεταξύ δύο αριστούχων ο καταλληλότερος να σπουδάσει Ιατρική ή Νομική ή Υπολογιστές δεν είναι αναγκαστικά αυτός που έχει λίγα μόρια περισσότερα. Μπορεί αυτός που φαίνεται λιγότερο ικανός στα συγκεκριμένα έξι εξεταζόμενα μαθήματα να αποδειχθεί καταλληλότερος στην πορεία της ζωής. Εξάλλου, τα έξι εξεταζόμενα μαθήματα λίγο αντιστοιχούν στις γνώσεις που πρέπει να έχει κάποιος για να σπουδάσει το συγκεκριμένο αντικείμενο. Αυτό πολύ εύκολα φαίνεται και από το ότι η εισαγωγή σε πολλά από τα δημοφιλή τμήματα γίνεται από διαφορετικές κατευθύνσεις, όπως είναι τα οικονομικά και τα παιδαγωγικά, όπου εισάγονται υποψήφιοι από όλες τις κατευθύνσεις, έχοντας εξεταστεί σε τελείως διαφορετικά μαθήματα.  Αποκλείοντάς εμείς έναν υποψήφιο για λίγα μόρια, χάνουμε, πιθανόν, ένα λαμπρό επιστήμονα και δημιουργούμε έναν απογοητευμένο νέο. Ο συνωστισμός των αριστούχων κάνει όλο και πιο δύσκολο το έργο της επιλογής των «καλύτερων», αφού η διαφορά είναι μονοψήφιος αριθμός μορίων στα 20.000.
Τι οφείλουμε να κάνουμε λοιπόν ως κοινωνία; Θα έπρεπε, όσο αυτό είναι δυνατό, να προσπαθούμε να ικανοποιήσουμε τη ζήτηση για σπουδές. Θα έπρεπε δηλαδή όταν ιδρύεται ένα τμήμα να έχει γίνει μία μελέτη των προτιμήσεων των υποψηφίων, κάτι πολύ εύκολο, αφού τα στοιχεία είναι άμεσα διαθέσιμα από τα μηχανογραφικά δελτία των υποψηφίων στη μηχανογράφηση του Υπουργείου Παιδείας και να λαμβάνεται υπόψη το αντικείμενο σπουδών και η χωροταξική κατανομή των υποψηφίων, ώστε να μην ιδρύονται τμήματα που δεν ικανοποιούν τις προσδοκίες για σπουδές των υποψηφίων, τμήματα που θα είναι εξ ορισμού  θνησιγενή.
Θα μπορούσαμε σε πρώτη φάση να επιτρέπουμε στους αριστούχους να επιλέγουν σπουδές. Να μπορούν δηλαδή να επιλέξουν ελεύθερα το αντικείμενο των σπουδών τους και να κατανέμονται σε πόλεις ανάλογα με τις θέσεις και τον τόπο κατοικίας τους. Όχι μην ανησυχείτε, δε θα συσσωρευτούν όλοι στην Ιατρική. Πολλοί αριστούχοι επιλέγουν σπουδές σε πιο «ταπεινά» τμήματα. Σε πρώτη φάση θα έπρεπε αυτοί οι 8.000 αριστούχοι να έχουν την ελευθερία να σπουδάσουν αυτό που επιθυμούν και σταδιακά να αναπτυχθεί η τριτοβάθμια εκπαίδευση με σκοπό να ικανοποιήσει τη ζήτηση.
Η πράξη δείχνει ότι το κράτος κάνει ακριβώς το αντίθετο από το λογικό. Έτσι βλέπουμε τμήματα να ιδρύονται με τη λογική της ανάπτυξης της περιφέρειας, άλλα να ιδρύονται  για να βολευτούν κάποιοι γνωστοί μας καθηγητές και άλλα γιατί ο καπάτσος βουλευτής ή υπουργός έφερε στην περιφέρειά του φοιτητές, δηλαδή ζεστό χρήμα.
Το κράτος μας δηλαδή αντί να υπηρετεί τον πολίτη, όπως θα έπρεπε, αντίθετα του κάνει τη ζωή πιο δύσκολη. Για μια ακόμη φορά, σε ένα ακόμη τομέα, αντιμετωπίζουμε το κράτος δυνάστη.
Κι ενώ αυτή είναι η κατάσταση και αυτό είναι το πρόβλημα, στο διάλογο για την παιδεία η συζήτηση δεν αγγίζει καν την ουσία του θέματος, όπως τουλάχιστον προκύπτει από τις μέχρι τώρα ανακοινώσεις και διαρροές.

Θεωρητική Κατεύθυνση του Στράτου Στρατηγάκη
	2009		2008		2007		2006
ΚΛΙΜΑΚΑ  ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑΣ	ΥΠΟΨΗΦΙΟΙ	ΠΟΣΟΣΤΟ	ΥΠΟΨΗΦΙΟΙ	ΠΟΣΟΣΤΟ	ΥΠΟΨΗΦΙΟΙ	ΠΟΣΟΣΤΟ	ΥΠΟΨΗΦΙΟΙ	ΠΟΣΟΣΤΟ
19,00 -  20,00	733	2,07	681	1,87	320	0,91	155	0,45
18,00  -  18,99	2673	7,56	2505	6,86	1649	4,68	1022	3,03
Σύνολο	3406		3186		1969		1177
Θετική Κατεύθυνση του Στράτου Στρατηγάκη
19,00 -  20,00	1337	13,18	793	7,16	677	6,16	568	5,12
18,00  -  18,99	2007	19,78	2052	18,54	2088	18,99	1847	16,65
Σύνολο	3344		2845		2765		2415
Τεχνολογική Κατεύθυνση 2 του Στράτου Στρατηγάκη
19,00 -  20,00	1119	2,89	610	1,46	597	1,28	375	0,78
18,00  -  18,99	2658	6,86	2132	5,10	2421	5,21	1656	3,46
Σύνολο	3777		2742		3018		2031
Γενικό Σύνολο	10527		8773		7752		5623
Η τεχνολογική κατεύθυνση 1 απουσιάζει γιατί με τη  μικρή συμμετοχή των  υποψηφίων δημιουργούνται ψευδείς εντυπώσεις
Επεξεργασία  στοιχείων: Στράτος Στρατηγάκης

© Στράτος Στρατηγάκης.