Ένα laptop δε φέρνει την άνοιξη ... στην παιδεία

του Στράτου Στρατηγάκη

Δημοσιεύτηκε 2/8/2009

Ένα laptop σε κάθε μαθητή της Α Γυμνασίου από το νέο σχολικό έτος. Ακούγεται εντυπωσιακό, θα είναι και αποτελεσματικό; Οι 100.000 υπολογιστές που θα αγοραστούν με κουπόνια των 500€ θα κοστίσουν στο κράτος 50.000.000€. Τα χρήματα αυτά θα πρέπει να τα δαπανά το κράτος κάθε χρόνο για να αγοράζουν υπολογιστή τα παιδιά της Α Γυμνασίου. Είναι αυτονόητο ότι δεν μπορεί να γίνει μόνο μία χρονιά. Αναγκαστικά θα καθιερωθεί. Αν δεν χάριζαν τους υπολογιστές στους μαθητές, αλλά τους αγόραζαν για τα σχολεία, δαπανώντας αυτό το ποσό θα εξόπλιζαν τα σχολεία σε 6 χρόνια, οπότε θα άρχιζαν από την αρχή γιατί θα είχε ήδη παλιώσει ο εξοπλισμός. Καλώς λοιπόν δίνουν τους υπολογιστές στα παιδιά και όχι στα σχολεία. Επειδή θα τους ανήκουν, θα τους έχουν διαλέξει και αγοράσει, θα έχουν την ευθύνη τους και θα τους προσέχουν περισσότερο.

Η ιστορία

Όταν πριν πολλά χρόνια τέθηκε το ερώτημα της εισαγωγής της πληροφορικής στα σχολεία, οι λύσεις που μπορούσαν να υλοποιηθούν ήταν δύο: Να οργανωθούν εργαστήρια πληροφορικής σε ειδικά διαμορφωμένες αίθουσες ή να εξοπλιστούν όλες οι τάξεις με υπολογιστή. Προκρίθηκε η πρώτη λύση και για λόγους κόστους. Τώρα πηγαίνουμε στη δεύτερη λύση με μια απλή ανακοίνωση του Υπουργείου Παιδείας και χωρίς καμία μελέτη. Προχωρώντας στη δεύτερη λύση φυσικά ακυρώνουμε την πρώτη. Δεν θα υπάρχει λόγος να χρησιμοποιούνται τα εργαστήρια πληροφορικής αφού κάθε παιδί θα έχει στην τάξη του στο θρανίο του υπολογιστή. Πετιούνται στα σκουπίδια, λοιπόν, όλα τα χρήματα που έχουν ήδη δοθεί. Οι υπολογιστές πρέπει να έχουν ασύρματη δικτύωση, ανακοινώθηκε από το Υπουργείο Παιδείας, ώστε να συνδέονται στο internet, χωρίς περαιτέρω διαδικασίες. Τα σχολεία όμως, ακόμη κι όσα έχουν γρήγορο internet, δεν έχουν ασύρματο δίκτυο. Εντάξει, με μικρό κόστος μπορούν να αποκτήσουν.
Τι θα τους κάνουν τα παιδιά της Α Γυμνασίου τους υπολογιστές; Κατ’ αρχήν δεν γνωρίζουν τη χρήση τους, αφού ποτέ δεν έχουν διδαχθεί κάτι σχετικό στο δημοτικό. Πρέπει να μάθουν το βασικό χειρισμό, αλλά η πληροφορική διδάσκεται μία ώρα την εβδομάδα και στις τρεις τάξεις του Γυμνασίου. Σύνολο διδασκαλίας 75 ώρες σε όλο το Γυμνάσιο. Η διδασκαλία της πληροφορικής είναι απαραίτητη για να μπορέσουν τα παιδιά να συντονιστούν και να εργαστούν με τον υπολογιστή, γιατί κάποια θα γνωρίζουν και κάποια όχι. Μετά από 8-10 ώρες διδασκαλίας που θα μπορούν να κάνουν μια αναζήτηση στο internet, θα έχουν ήδη φτάσει τα Χριστούγεννα.
Ο υπολογιστής είναι μέσο για τη διδασκαλία και όχι αυτοσκοπός η ύπαρξή του. Όμως τα παιδιά δεν θα μπορούν να κάνουν τίποτε άλλο εκτός από να σερφάρουν στο internet και να χαζεύουν στο facebook. Γιατί για όλα τα άλλα χρειάζεται λογισμικό, προγράμματα δηλαδή, που δεν έχει φροντίσει το Υπουργείο Παιδείας να προμηθευτεί σε ποσότητες των 100.000 αντιτύπων το χρόνο. Έτσι τα παιδιά δεν θα μπορούν να γράψουν ούτε μία εργασία χωρίς να πληρώσουν ή να χρησιμοποιήσουν δωρεάν ή παράνομο λογισμικό. Υπάρχουν λύσεις δωρεάν λογισμικού για τις βασικές εργασίες γραφείου, που χρησιμοποιούνται σε άλλες χώρες όπως η Γερμανία, αλλά ο κ. Αλογοσκούφης μας έδεσε στο άρμα της Microsoft και τώρα πρέπει να πληρώσουμε. Η βασική χρήση του υπολογιστή θα είναι η βοήθειά του στη διδασκαλία των διαφόρων μαθημάτων, κάνοντας προσομοιώσεις πειραμάτων και άλλα πολλά. Το Υπουργείο Παιδείας δεν φρόντισε να αγοράσει άδειες χρήσης για μαζική διανομή στα σχολεία των εκπαιδευτικών προγραμμάτων στη χρήση των οποίων εκπαιδεύονται οι εκπαιδευτικοί.
Το μεγαλύτερο όμως από όλα τα προβλήματα, γιατί τα προηγούμενα ελπίζω ότι θα ξεπεραστούν σε βάθος χρόνου, είναι ότι το σχολείο δεν είναι σχεδιασμένο για διδασκαλία με χρήση του υπολογιστή, για διερευνητική δηλαδή μάθηση. Τα αναλυτικά προγράμματα είναι πολύ «σφικτά» σχεδιασμένα για σχολικό έτος 36 εβδομάδων, ενώ η πραγματικότητα είναι πολύ διαφορετική. Ο καθηγητής λοιπόν κυνηγάει την ύλη, ώστε να προλάβει να την ολοκληρώσει μέχρι το τέλος της χρονιάς, να μην πάνε τα παιδιά με κενά στην επόμενη τάξη, προσπαθώντας το μεγαλύτερο δυνατό ποσοστό μαθητών να κατέχει την ύλη. Δεν υπάρχει χρόνος για τη χρήση υπολογιστή, που μπορεί να βοηθήσει στην κατανόηση δύσκολων εννοιών, αφού το ζητούμενο της μάθησης στο σχολείο δυστυχώς δεν είναι η κατανόηση αλλά η παπαγαλία.
Ο μαθητής μας λοιπόν θα προσθέσει στη ήδη βαριά του τσάντα μία ακόμη με 3-4 κιλά βάρος που θα πρέπει καθημερινά να κουβαλάει στο σχολείο, ώστε μία στο τόσο να μπορεί να χρησιμοποιήσει τον υπολογιστή, γιατί δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι υπάρχει η διπλοβάρδια και τα εσπερινά σχολεία που χρησιμοποιούν τις αίθουσες των πρωινών άρα δεν υπάρχει τρόπος να αφήνουν τα παιδιά τον υπολογιστή τους στο σχολείο, σε κάποιο ντουλάπι που κλειδώνει για παράδειγμα ή κάτι άλλο.
Για να λειτουργήσει δηλαδή αποδοτικά το laptop στα σχολεία πρέπει να έχουν ρυθμιστεί πολλά άλλα πράγματα, πριν την επιδότηση της αγοράς του, κάτι που προφανώς δεν έχει γίνει.
Η ερώτηση είναι ποιοι τελικά θα ωφεληθούν; Κατ’ αρχήν τα καταστήματα υψηλής τεχνολογίας που θα αυξήσουν κατά πολύ το τζίρο τους, αφού πολύ γονείς θα χρησιμοποιήσουν τα 500€ ως βάση για να πάρουν κάτι «καλό» για το παιδί. Το Υπουργείο Παιδείας που φαίνεται μοντέρνο, νοιάζεται για τα παιδιά μας και βρίσκεται στο πνεύμα της εποχής. Επικοινωνιακά πολύ προχωρημένη κίνηση. Εκείνοι που θα ωφεληθούν λιγότερο από όλους είναι τα παιδιά μας…

Και τώρα πτυχίο από κολέγιο κοντά στο σπίτι

του Στράτου Στρατηγάκη

Το προτελευταίο βήμα στο σίριαλ της νομιμοποίησης των κολεγίων έγινε με την αδειοδότηση των πρώτων 33. Τώρα που έγιναν νόμιμα μένει να αναγνωριστούν και τα πτυχία που χορηγούν για να αρχίσει η μεταφορά χιλιάδων φοιτητών από τα δημόσια πανεπιστήμια και ΤΕΙ στα κολέγια.
Πράγματι πολλοί γονείς σκέφτονται γιατί να στείλουν τα παιδιά τους στη Φλώρινα, για παράδειγμα, να σπουδάσουν σ’ ένα ΤΕΙ που δεν επέλεξαν, αλλά τους έτυχε λόγω των μορίων που συγκέντρωσαν και να μη κρατήσουν το παιδί τους στο σπίτι τους, να σπουδάσει σε κολέγιο και τα χρήματα που θα ξόδευαν στα ενοίκια να τα δίνουν στα δίδακτρα. Σε λίγο με την επερχόμενη αποσύνδεση των εισαγωγικών εξετάσεων από το Λύκειο θα σκέφτονται γιατί να μπει το παιδί μου στην περιπέτεια των εισαγωγικών και να μην πάει κατευθείαν στο κολέγιο;
Για να διατυπωθεί αυτό το ερώτημα από τους γονείς χρειάστηκε μεγάλη προσπάθεια από το Υπουργείο Παιδείας. Αρχικά καθιερώθηκε η βάση του 10 που άφησε εκτός τριτοβάθμιας εκπαίδευσης περίπου 35.000 υποψηφίους το χρόνο. Μετά, με πρόσχημα την διάσωση από το κλείσιμο των περιφερειακών ΤΕΙ, μεταφέρθηκαν πάνω από 10.000 θέσεις εισακτέων το χρόνο από Αθήνα και Θεσσαλονίκη στην περιφέρεια, ώστε να αυξηθεί η φοιτητική μετανάστευση, που κάνει τις δωρεάν σπουδές… πανάκριβες. Φυσικά τα ΤΕΙ που κινδύνευαν να κλείσουν δεν θα επιβιώσουν. Ήδη κατατέθηκε στη Βουλή προς ψήφιση το νομοσχέδιο που ρυθμίζει τις διαδικασίες του κλεισίματος.
Ταυτόχρονα δόθηκαν θέσεις σε σχολές χαμηλής ζήτησης και όχι σε αυτές που επιθυμούσαν οι υποψήφιοι. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι για τα παιδιά της θεωρητικής κατεύθυνσης οι 100 θέσεις που δόθηκαν φέτος στα δύο τμήματα της θεολογίας στην Αθήνα, ενώ οι σχολές υψηλής ζήτησης για τη θεωρητική κατεύθυνση είναι τα παιδαγωγικά, η νομική και η ψυχολογία. Το κόστος των επιπλέον θέσεων είναι ίδιο, αφού δεν έχουν εργαστήρια, όμως δίνονται εκεί που οι υποψήφιοι δεν θέλουν, γιατί το πτυχίο της θεολογίας οδηγεί στην ανεργία.
Τρεις υπουργοί παιδείας χρειάστηκε να εργαστούν για να αφήσουν εκτός τριτοβάθμιας εκπαίδευσης χιλιάδες υποψηφίους και να στείλουν τους περισσότερους από τους άλλους να σπουδάσουν κάτι που δεν θέλουν μακριά από το σπίτι τους.
Τρεις υπουργοί παιδείας εργάστηκαν για να φτάσουν οι γονείς στο σημερινό δίλημμα: πτυχίο από κολέγιο δίπλα στο σπίτι μας ή από ΤΕΙ στην επαρχία;
Το τελευταίο βήμα είναι η αναγνώριση των πτυχίων αυτών των κολεγίων, κάτι που επιβάλει η ΕΕ, και θα έχουμε τη μεγαλύτερη μεταφορά φοιτητών από τη Δημόσια στην Ιδιωτική τριτοβάθμια εκπαίδευση, που δεν υπάρχει σύμφωνα με το σύνταγμα.
Θα μου αντιτείνετε ότι δεν μπορούσε να γίνει κάτι άλλο αφού η ΕΕ επιβάλλει την αναγνώριση των πτυχίων. Σωστά ως προς τα πτυχία, αλλά αυτό θα έμενε κενό γράμμα αν κάθε απόφοιτος του Λυκείου μπορούσε να εισαχθεί σε μια σχολή της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης που θα ταίριαζε με τις επιθυμίες του. Με λίγα λόγια εκτός από τη νομική αναγνώριση των πτυχίων χρειαζόταν να δημιουργηθεί και το αντίστοιχο κοινό που θα πάρει τα πτυχία των κολεγίων.