Top

Πώς οι μαθητές επιλέγουν επάγγελμα;

του Στράτου Στρατηγάκη

 

Δημοσιεύτηκε 13/7/2008

 

Τώρα την περίοδο υποβολής των μηχανογραφικών δελτίων είδαμε αναποφάσιστους μαθητές, αποφασισμένους αλλά παρασυρμένους από τις μόδες της εποχής, αποφασισμένους με επίγνωση των επιθυμιών τους. Πώς όμως επιλέγουν επάγγελμα οι μαθητές; Ποιοι είναι οι καθοριστικοί παράγοντες; Θα μας αποκαλύψει τους παράγοντες η έρευνα του επίκουρου καθηγητή του πανεπιστημίου Αιγαίου κ. Ευστρατίου Παπάνη.

Η ταυτότητα της έρευνας

Το δείγμα της έρευνας απαρτίστηκε από 2.100 μαθητές εκ των οποίων 1260 ήταν μαθητές Λυκείου και 840 μαθητές Γυμνασίου, από 48 Γενικά Λύκεια, 12 τεχνικά Λύκεια και 48 Γυμνάσια.

Τι «καίει» τα παιδιά μας.

Τα παιδιά μας ενδιαφέρονται για την άμεση επαγγελματική αποκατάσταση και τις συνθήκες εργασίας, τις οικονομικές απολαβές και την δική τους ανταπόκριση στις δυσκολίες και τις απαιτήσεις του επαγγέλματος που θα ακολουθήσουν. Ακολουθεί η ευχαρίστηση από το επάγγελμα που αφορά λίγους -μόλις το 14,9% των ερωτώμενων- η κοινωνική απήχηση του επαγγέλματος και τελευταίος έρχεται ο ελεύθερος χρόνος. Άγχος διακρίνουμε και ανασφάλεια μεγάλη, που μπορεί να έχει περάσει στους μαθητές από τα ΜΜΕ, τον κοινωνικό περίγυρο και την οικογένεια. Βομβαρδίζονται τα παιδιά μας από πληροφορίες για ανεργία, οικονομική κρίση, απολύσεις, χειροτέρευση των εργασιακών συνθηκών και του ασφαλιστικού. Από την άλλη ζουν σε περιβάλλον άκρατης κατανάλωσης. Οι διαφημίσεις της τηλεόρασης έχουν χάσει κάθε επαφή με την πραγματικότητα. Αναμενόμενο είναι λοιπόν να βγάζουν ανασφάλεια. Μάλλον αντιμετωπίζουν την εργασία ως αναγκαίο κακό, αφού σε ποσοστό 66% θέλουν άδεια 2 έως 3 μήνες το χρόνο, που συμφωνεί όμως με τον ελεύθερο χρόνο τους από το σχολείο. Δεν έχουν όμως μεγάλες οικονομικές απαιτήσεις γιατί προτιμούν εργασία με  σταθερό εισόδημα κι όχι με μεγάλα κέρδη. Πιστεύουν, σε ποσοστό 63%, ότι η κοινωνική θέση είναι πιο σημαντική από τα χρήματα. Δεν πιστεύουν ότι η χειρωνακτική εργασία είναι κατώτερη από την πνευματική και ισομοιράζονται οι προτιμήσεις ανάμεσα στον ιδιωτικό και το δημόσιο τομέα εργασίας.

Οι αναποφάσιστοι.

Οι μαθητές που δεν έχουν αποφασίσει ακόμη διστάζουν εξαιτίας των επιδόσεων στο σχολείο, τα μαθήματα στο Λύκειο, τις οικονομικές απολαβές, την ανεργία και τον κορεσμό κάποιων επαγγελμάτων. Κάποιοι, λιγότεροι, αναφέρουν την έλλειψη ολοκληρωμένης εικόνας για το επάγγελμα και τις γνώσεις και δεξιότητες που απαιτούνται. Είναι γεγονός ότι οι έφηβοι δεν γνωρίζουν πολλά για τα επαγγέλματα και είναι πολύ λογικό, αφού δεν τους δίνεται καμία πληροφόρηση στο σχολείο για τα επαγγέλματα. Επιλέγουν λοιπόν τα εκπαιδευτικά επαγγέλματα, γιατί οι εκπαιδευτικοί είναι οι εργαζόμενοι με τους οποίους έρχονται περισσότερο σε επαφή, τα πολιτιστικά αναζητώντας τη διασημότητα και μετά ακολουθούν τα γνωστά από παλιά: γιατρός, δικηγόρος, αλλά και στρατιωτικά - αστυνομικά, τα μόνα επαγγέλματα που δίνουν επαγγελματική ασφάλεια.

Οι παράγοντες που επιδρούν.

Το μορφωτικό επίπεδο των γονέων είναι αυτό που κυρίως επηρεάζει την προτίμηση και την επαγγελματική απόφαση των μαθητών. Μαθητές με γονείς υψηλού μορφωτικού επιπέδου επιλέγουν επαγγέλματα ίδιου επιπέδου. Αντίθετα μαθητές με γονείς χαμηλού μορφωτικού επιπέδου επιλέγουν επαγγέλματα αντιστοίχου επιπέδου. Οι γονείς αυτοί δίνουν ιδιαίτερη βαρύτητα στην αξία της εκπαίδευσης, μόνο ως μέσο κοινωνικής και οικονομικής ανόδου κι όχι ως αξία καθαυτή. Εάν η επιτυχία μπορεί να διασφαλιστεί με επαγγέλματα που δεν απαιτούν ιδιαίτερη μόρφωση, τότε τα προτιμούν.
Το μορφωτικό επίπεδο της μητέρας είναι καθοριστικός παράγοντας στην επιλογή για αγόρια και κορίτσια. Είναι γεγονός, επισημαίνει  η έρευνα, ότι η σύγχρονη Ελληνίδα μητέρα έχει ξεφύγει από τα στερεότυπα και συνειδητά πλέον λαμβάνει αποφάσεις που σχετίζονται με την ανατροφή των παιδιών.

Προσέξτε.

Γονείς που δίνουν έμφαση στη σταδιοδρομία τους, πιθανόν να στερούν από τα παιδιά τους πολύτιμες ώρες συναναστροφής και αλληλεπίδρασης, να τα επιβαρύνουν με τη μάθηση ολοένα και περισσότερων δεξιοτήτων και να δημιουργούν τελικά ένα πολωμένο κλίμα, μέσα στο οποίο τα πραγματικά πλέον ταλέντα των παιδιών να μην μπορούν να ισχυροποιηθούν.

© Στράτος Στρατηγάκης.