Top

Οι Ρομπέν των... Πανελληνίων.

του Στράτου Στρατηγάκη

 

Δημοσιεύτηκε 1/6/2008

 

Ο Ρομπέν των Δασών έκλεβε (παρανομούσε) για να δώσει στους φτωχούς, που τους είχε κατακλέψει ο σερίφης του Νότιγχαμ. Αποκαθιστούσε έτσι την αδικία.
Κάτι παρόμοιο συνέβαινε, μέχρι φέτος, με τη διόρθωση των γραπτών των Πανελληνίων εξετάσεων. Παρανομούσαν για να αποκαταστήσουν το δίκαιο. Πιστεύω ότι γινόταν σιωπηλά και τις περισσότερες φορές νομότυπα, αλλά πέρυσι αποκαλύφθηκε ένα τέτοιο περιστατικό, στη διόρθωση των Αγγλικών, και έγινε σάλος. Στον πίνακα 1 υπάρχει το παράδειγμα ενός γραπτού που αναβαθμολογήθηκε και με τους δύο τρόπους. Όπως ίσχυε μέχρι και το 2007 και όπως θα γίνεται από φέτος, που δεν είναι και ο καλύτερος τρόπος, όπως θα δούμε.
Η αναβαθμολόγηση ενός γραπτού στις πανελλήνιες εξετάσεις γίνεται όταν η διαφορά της βαθμολογίας μεταξύ των δύο βαθμολογητών είναι μεγαλύτερη των 12 μονάδων στις 100. Στο παράδειγμά μας, ο πρώτος βαθμολογητής πιθανόν έκανε λάθος και βαθμολόγησε με 80. Ο αναβαθμολογητής βάζει 40, που είναι πιο κοντά στο 35 του δεύτερου βαθμολογητή. Ο τελικός βαθμός με τη συνεκτίμηση και των τριών βαθμών, που ίσχυε μέχρι να αποκαλυφθεί το θέμα στο βαθμολογικό κέντρο Αγγλικών στη Θεσσαλονίκη, ήταν 51,7, που προφανώς ευνοούσε τον υποψήφιο, χαρίζοντάς του πάνω από 10 μόρια στα 100. Αν όμως μετά την αποκάλυψη των βαθμών, κάποιος έσβηνε το προφανές λάθος του 1ου βαθμολογητή και αντί 80 έμπαινε βαθμός πιο κοντινός στην πραγματικότητα, 48 όπως φαίνεται στην επόμενη στήλη, τότε ο τελικός βαθμός αντί 51,7 θα διαμορφωνόταν στο 41, που είναι πιο κοντά στην πραγματικότητα του παραδείγματός μας και, άρα, δικαιότερο, πλην όμως παράνομο, αφού αποτελεί εκ των υστέρων επέμβαση. Εδώ λοιπόν αναβιώνει ο μύθος του Ρομπέν των Δασών.
Σε παρόμοιες περιπτώσεις που παρατηρούνται στα βαθμολογικά κέντρα ήταν σωστό να αλλάξει ο βαθμός, αφού ο νόμος ήταν παράλογος. Η αλλαγή του βαθμού βαρύνει το διορθωτή που βαθμολόγησε τελείως λάθος, 80 στο παράδειγμά μας. Η αλλαγή αυτή, που αποκαθιστά την αδικία, είναι φυσικά παράνομη. Εδώ ενεπλάκη η δικαιοσύνη και η υπόθεση της Θεσσαλονίκης θα καταλήξει στα δικαστήρια.
Η αλλαγή που προτείνεται από το Υπουργείο Παιδείας είναι να μετρούν οι δύο μεγαλύτεροι βαθμοί, πράγμα προφανώς λάθος. Σκοπός των εισαγωγικών εξετάσεων είναι να κατανείμει τους υποψηφίους με τη δικαιότερη δυνατή κατανομή. Δεν είναι σκοπός να πετύχουν την υψηλότερη δυνατή βαθμολογία. Έτσι με την προτεινόμενη αλλαγή, η αδικία αυξάνει και από 51,7 ο υποψήφιος φτάνει το 60! Δηλαδή ένας υποψήφιος που έχει γράψει κάτω από τη βάση βρίσκεται στο 60, που αντιστοιχεί σε 12 στην εικοσάβαθμη κλίμακα.
Το σωστότερο όλων είναι αυτό που ίσχυε παλιά. Να μετράει ο μέσος όρος των δύο βαθμολογητών με τους πλησιέστερους βαθμούς. Η πρόταση αυτή πιστεύω ότι έχει τις περισσότερες πιθανότητες να είναι πιο κοντά στην πραγματικότητα. Στο συγκεκριμένο τουλάχιστον παράδειγμα, πέτυχε κοντινό στην πραγματικότητα βαθμό, χωρίς την ανάγκη κάποιας παρανομίας.
Βλέπετε σκοπός δεν είναι να αλλάζουμε συνεχώς, έτσι για την αλλαγή, αλλά να βελτιώνουμε τα υπάρχοντα.

Πίνακας 1: παράδειγμα αναβαθμολόγησης
	το νόμιμο μέχρι το 2007	μετά την παρανομία	από φέτος	το σωστό
1ος βαθμολογητής	80	48	80	80
2ος βαθμολογητής	35	35	35	35
αναβαθμολογητής	40	40	40	40
τελικός βαθμός	51,7	41	60	37,5

Γιατί γίνονται όλα αυτά;

Οι λόγοι για τους οποίους είναι απαραίτητη πολλές φορές η αναβαθμολόγηση γραπτών στις πανελλήνιες εξετάσεις είναι δύο.
Ο πρώτος έχει να κάνει με τον τρόπο που θέτονται τα θέματα στις εξετάσεις, που επιτρέπει πολλές σωστές απαντήσεις, άρα και διαφορετική βαθμολόγηση. Το φαινόμενο, όπως μπορείτε να δείτε στον πίνακα 2, εμφανίζεται κυρίως στα φιλολογικά μαθήματα. Στα Λατινικά, όπου είναι σαφείς οι ερωτήσεις και οι απαντήσεις, το πρόβλημα είναι πρακτικά ανύπαρκτο. Στη γλώσσα και τη Λογοτεχνία της θεωρητικής κατεύθυνσης το πρόβλημα είναι πολύ μεγάλο, αφού κατά μέσο όρο την τελευταία τετραετία ένα στα τέσσερα γραπτά αναβαθμολογείται. Πρέπει λοιπόν να αλλάξει ο τρόπος εξέτασης των μαθημάτων αυτών ή αν αυτό είναι ανέφικτο να μην εξετάζονται σε επίπεδο πανελληνίων εξετάσεων, γιατί δημιουργούνται πολλές αδικίες. Να σημειώσουμε εδώ ότι οι πανελλήνιες εξετάσεις δεν είναι εξετάσεις πιστοποίησης γνώσεων, αλλά διαγωνισμός συμπλήρωσης θέσεων. Άρα ο σκοπός τους είναι η δίκαιη κατανομή των υποψηφίων στις θέσεις. Απλά με το  ισχύον εξεταστικό σύστημα έχουμε μπλέξει το διαγωνισμό με τις εξετάσεις, αφού ταυτόχρονα με το διαγωνισμό έχουμε και την απόκτηση ή όχι του απολυτηρίου Λυκείου, που είναι μία τελείως διαφορετική διαδικασία. Είναι εξετάσεις. Διαγωνισμός και εξετάσεις ταυτόχρονα. Ιδού το πρόβλημα.
Η δεύτερη αιτία προβλημάτων είναι ότι δεν υπάρχει σώμα βαθμολογητών, ούτε καν κρατούνται στατιστικά στοιχεία για τις επιδόσεις των βαθμολογητών στη διόρθωση των γραπτών. Φυσικά δεν υπάρχει καμία εκπαίδευση των βαθμολογητών και η μόνη απαίτηση απ’ αυτούς είναι να έχουν διδάξει το εξεταζόμενο μάθημα την τελευταία διετία. Αν δεν είναι επαρκής ο αριθμός των βαθμολογητών, τότε επιστρατεύονται και οι καθηγητές των γυμνασίων.
Ακόμη η κεντρική επιτροπή των εξετάσεων δεν προτείνει όλες τις πιθανές λύσεις με τα μόρια που δίνει κάθε βήμα λύσης. Το αποτέλεσμα είναι ότι από βαθμολογικό σε βαθμολογικό κέντρο ισχύουν άλλα κριτήρια. Παράπονα διατυπώνονται κάθε χρόνο από διάφορους νομούς, ότι τα γραπτά των παιδιών τους πήγαν για διόρθωση στον τάδε νομό και τους πετσόκοψαν, ενώ άλλοι σε άλλα βαθμολογικά κέντρα, άλλων νομών αριστεύουν.
Όλα αυτά φωνάζουν από μακριά ότι οι εξετάσεις απαιτούν καλύτερη οργάνωση. Όταν κρίνονται θέσεις για ένα μόριο στα είκοσι  χιλιάδες δεν χωρούν... ανακρίβειες.
Αν λοιπόν το νέο σύστημα εισαγωγικών εξετάσεων, που θα υιοθετηθεί στο κοντινό μέλλον. περιλαμβάνει εξετάσεις στο τέλος της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης είναι απαραίτητο να οργανωθεί σωστά όλη η διαδικασία των πανελληνίων, ώστε πράγματι να διασφαλίζεται το αδιάβλητο των εξετάσεων, που τώρα αμφισβητείται, όχι από πρόθεση, αλλά εξ αιτίας της κακής του οργάνωσης.

Πίνακας 2: Αναβαθμολογήσεις γραπτών
ΜΑΘΗΜΑ	ΠΟΣΟΣΤΟ ΓΡΑΠΤΩΝ ΠΟΥ ΑΝΑΒΑΘΜΟΛΟΓΗΘΗΚΑΝ
	2004	2005	2006	2007
ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ	21,95	24,35	21,08	21,92
ΙΣΤΟΡΙΑ ΓΕΝ. ΠΑΙΔΕΙΑΣ	8,96	11,87	9,02	5,04
ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤ.	6,87	9,33	6,89	7,75
ΛΑΤΙΝΙΚΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤ.	1,21	0,97	0,82	0,79
ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤ.	21,99	25,64	24,16	19,36
ΙΣΤΟΡΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤ.	13,53	8,61	7,30	7,13