Ρυθμιστής το έκτο μάθημα

του Στράτου Στρατηγάκη

Δημοσιεύτηκε 4/5/2008

Με την επιστροφή τους στο σχολείο, αμέσως μετά τις πασχαλινές διακοπές καλούνται οι υποψήφιοι να δηλώσουν το 6ο ή και το 7ο μάθημα, στο οποίο θα εξεταστούν στις Πανελλήνιες εξετάσεις του προσεχούς Ιουνίου. Οι απόφοιτοι έχουν δηλώσει το 6ο μάθημα στην αίτηση του Φεβρουαρίου.
Οι περισσότεροι υποψήφιοι έχουν ήδη αποφασίσει σε ποιο μάθημα θα εξεταστούν και έχουν δώσει ιδιαίτερη προσοχή. Πάντα όμως υπάρχουν και οι αναποφάσιστοι, οι άνθρωποι της τελευταίας στιγμής. Επειδή η επιλογή του 6ου μαθήματος έχει συνέπειες στον τελικό βαθμό πρόσβασης αλλά και στην επιλογή επιστημονικών πεδίων, είναι σωστό να δούμε το ζήτημα συνολικά.
Οι υποψήφιοι λοιπόν έχουν να επιλέξουν το 6ο μάθημα γενικής παιδείας στο οποίο θα εξεταστούν στις Πανελλήνιες εξετάσεις, μαζί με τα 4 μαθήματα της κατεύθυνσης τους και τη Νεοελληνική γλώσσα (Έκθεση). Μπορούν λοιπόν να επιλέξουν μεταξύ των: Μαθηματικών, Φυσικής, Βιολογίας και Ιστορίας. Τα ποσοστά των υποψηφίων που βρέθηκαν σε κάθε βαθμολογική περιοχή, τα τρία τελευταία χρόνια, σ’ αυτά τα μαθήματα φαίνονται στον πίνακα 1. Παρατηρούμε ότι από τα τέσσερα μαθήματα που έχουν να επιλέξουν οι υποψήφιοι, τα δύο επιλέγουν μαζικά οι υποψήφιοι. Τη βιολογία και τα μαθηματικά. Η βιολογία επιτρέπει στους υποψηφίους της θεωρητικής και της τεχνολογικής κατεύθυνσης την επιλογή σχολών του 3ου επιστημονικού πεδίου (Επιστήμες Υγείας). Τα μαθηματικά μαζί με τις Αρχές Οικονομικής Θεωρίας είναι απαραίτητη επιλογή για όσους κατευθύνονται προς τις οικονομικές σχολές. Στα σχήματα μπορείτε να δείτε τις επιλογές πεδίων ανάλογα με την επιλογή του 6ου μαθήματος.
Οι επιδόσεις των υποψηφίων δεν είναι ίδιες. Στα μαθηματικά, περιέργως, είχαμε υψηλότερα ποσοστά επιτυχίας, απ’ ότι στη βιολογία. Έτσι το 50% των υποψηφίων έγραψε πάνω από 15 στα Μαθηματικά, σε αντίθεση με τη βιολογία όπου μόνο το 39% των υποψηφίων ξεπέρασε το 15.
Ιδιαίτερη εντύπωση δημιουργούν οι βαθμοί στο μάθημα της φυσικής, όπου μέχρι το 2005 που εξετάζονταν όλοι οι υποψήφιοι μόνο το 9,55% αρίστευε, ενώ το 2007 οι αριστούχου έφτασαν το 37,37% των ελάχιστων υποψηφίων που επέλεξαν το μάθημα. Οι φυσικοί φροντίζουν τους μαθητές που τους επιλέγουν θέτοντας εύκολα θέματα;

Το νέο

Αυτό που άλλαξε φέτος είναι το βιβλίο της Ιστορίας Γενικής Παιδείας. Αυτή η αλλαγή συνεπάγεται και την αλλαγή της εξεταστέας ύλης. Καταφθάνουν από παντού παράπονα των φιλολόγων για την έκταση της ύλης, που είναι αδύνατο να καλυφθεί στη διάρκεια του σχολικού έτους. Προφανώς οι μαθητές θα κληθούν να καταβάλλουν υπερπροσπάθεια για να καλύψουν την ύλη, με αποτέλεσμα να μειώσουν το διάβασμα των υπόλοιπων μαθημάτων, κάτι που προφανώς θα «πληρώσουν», συγκεντρώνοντας τελικά λιγότερα μόρια. Του χρόνου λοιπόν αναμένουμε αυτό το πενιχρό 2,3% των υποψηφίων, που επέλεξαν την Ιστορία Γενικής Παιδείας, να μηδενιστεί και εκ των πραγμάτων να σταματήσει να αποτελεί εξεταζόμενο μάθημα στις πανελλήνιες εξετάσεις. Μήπως οι φιλόλογοι δεν φροντίζουν τους υποψηφίους που επιλέγουν την Ιστορία Γενικής Παιδείας;
Δημιουργείται λοιπόν ένα μεγάλο πρόβλημα: Η επιλογή του 6ου μαθήματος καταργεί την εξέταση όλων στα ίδια μαθήματα και στα ίδια θέματα, όπως θα διαβάσετε σε άλλο σημείο, με αποτέλεσμα να δημιουργείται ζήτημα αξιοπιστίας στις πανελλήνιες εξετάσεις.

Πίνακας 1: Επιδόσεις υποψηφίων στα μαθήματα γενικής παιδείας
Μάθημα	Αριθμός Εξετασθέντων το 2007	18 -20		15 - 17,9		12 - 14,9		10 - 11,9		5 - 9,9		0 - 4,9
Μάθημα	Αριθμός Εξετασθέντων το 2007	2006	2007	2006	2007	2006	2007	2006	2007	2006	2007	2006	2007
ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ	93.882.	0,66	0,99	15,49	16,68	36,47	32,98	21,89	20,21	22,87	25,18	2,59	3,93
ΙΣΤΟΡΙΑ	2.162	15,31	13,41	19,09	16,32	16,60	15,86	10,87	8,27	24,71	23,03	13,39	23,08
ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ & ΣΤ. ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ	46.395	27,42	33,88	15,99	17,13	11,20	12,32	7,54	7,32	19,06	12,87	18,77	16,45
ΦΥΣΙΚΗ	1.196	31,58	37,37	22,06	22,90	14,13	11,37	7,56	5,68	13,61	11,87	11,03	10,78
ΒΙΟΛΟΓΙΑ	43.990	25,54	20,05	20,12	19,83	13,31	17,15	8,13	10,56	22,44	24,86	10,44	7,53
ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ	30.765	20,77	32,66	20,14	22,88	14,58	15,51	8,24	7,95	21,27	13,86	14,98	7,11

Ζήτημα αξιοπιστίας των Πανελληνίων Εξετάσεων.

του Στράτου Στρατηγάκη

Οι δύο βασικές αρχές στις οποίες πρέπει να στηρίζονται οι διαγωνισμοί συμπλήρωσης θέσεων, όπως είναι πια οι Πανελλήνιες Εξετάσεις, είναι το αδιάβλητο και η ταυτόχρονη εξέταση όλων των υποψηφίων στα ίδια θέματα. Έτσι επιτυγχάνεται η αξιοπιστία του θεσμού. Είναι δεκτές όλες οι πιθανές αντιρρήσεις ότι μια τρίωρη εξέταση δεν μπορεί να κατατάξει με ακρίβεια τους υποψηφίους. Όμως τώρα παρατηρείται κάτι πολύ χειρότερο, μετά τον περιορισμό των εξεταζομένων μαθημάτων από 9 σε 6. Υποψήφιοι που διεκδικούν τις ίδιες θέσεις εξετάζονται σε διαφορετικά μαθήματα, με διαφορετικό βαθμό δυσκολίας και επιδόσεων, με αποτέλεσμα να δημιουργείται πρόβλημα αξιοπιστίας των Πανελληνίων Εξετάσεων, για πρώτη φορά από το 1979, όταν είχαν διαρρεύσει τα θέματα των εξετάσεων. Μπορείτε πολύ εύκολα να διαπιστώσετε, με ένα πρόγραμμα υπολογισμού μορίων, ότι μία μονάδα διαφοράς στο 6ο μάθημα αντιστοιχεί σε πάνω από 90 μόρια. Αν έχουμε δύο υποψηφίους από τη θετική κατεύθυνση, υψηλών επιδόσεων, με στόχο την Ιατρική, για παράδειγμα, ας μελετήσουμε στον πίνακα 1 τις επιδόσεις τους.

Πίνακας 1: γραπτοί βαθμοί δύο υποψηφίων
Μαθήματα	1ος υποψήφιος	2ος υποψήφιος
Μαθηματικά κατεύθυνσης	19	19
Φυσική κατεύθυνσης	19,6	19,6
Χημεία κατεύθυνσης	19	19
Βιολογία κατεύθυνσης	18	18
Νεοελληνική Γλώσσα	17	17
6ο μάθημα	Βιολογία: 19,3	Μαθηματικά: 18,3
Γενικός βαθμός πρόσβασης	19	18,88
μόρια στο 3ο Πεδίο	18.969	18.873
μόρια στο 2ο & 4ο Πεδίο	19.088	18.992
σύμφωνα με τις βάσεις του 2007	εισάγεται στην Ιατρική Λάρισας	εισάγεται στην Ιατρική Αλεξανδρούπολης

Η διαφορά των δύο υποψηφίων είναι μία μονάδα στο 6ο μάθημα. Αν η διαφορά των δύο υποψηφίων ήταν 2 μονάδες, η διαφορά στα μόριά τους θα έφθανε τα 216 μόρια. Όσο αυξάνει η διαφορά αυξάνει υπέρμετρα η διαφορά μορίων, γιατί επηρεάζεται ο μέσος όρος, που αποτελεί το γενικό βαθμό πρόσβασης. Η διαφορά του επιπέδου δυσκολίας των θεμάτων στα τέσσερα μαθήματα πιστεύω ότι θα φέρει διαφορές πάνω από 2 μονάδες στις επιδόσεις των υποψηφίων στο 6ο μάθημα και εκατοντάδων μορίων τελικά
Το πρόβλημα αξιοπιστίας του εξεταστικού συστήματος είναι ότι οι δύο υποψήφιοι του παραδείγματός μας, εξετάστηκαν σε διαφορετικά μαθήματα, σε διαφορετικά θέματα με διαφορετικό βαθμό δυσκολίας. Πως θα πείσετε το δεύτερο υποψήφιο ότι δεν του «έφαγε» τη θέση ο πρώτος υποψήφιος, ο οποίος φάνηκε πιο «πονηρός» στην επιλογή του 6ου μαθήματος; Σίγουρα πάντως δεν αποδείχθηκε καλύτερος, αφού η μέτρηση έγινε με διαφορετικά μέτρα. Η ΚΕΕ (Κεντρική Επιτροπή Εξετάσεων) δεν ευθύνεται γιατί είναι ανθρωπίνως αδύνατο να τεθούν σε τέσσερα τόσο διαφορετικά μαθήματα ίδιας δυσκολίας θέματα. Το πρόβλημα είναι ότι η δυνατότητα επιλογής του 6ου μαθήματος καταργεί την αξιοπιστία της μέτρησης των γνώσεων των υποψηφίων. Μετράει πια και η στρατηγική των εξετάσεων.
Το πρόβλημα οξύνεται όταν πάμε στα ΤΕΙ του 3ου πεδίου (Αισθητική, Φυσικοθεραπεία, Μαιευτική κ.ά.) στα οποία στοχεύουν υποψήφιοι της Θετικής αλλά και της Θεωρητικής και Τεχνολογικής κατεύθυνσης. Εδώ τα μαθήματα, τα θέματα και τα μόρια είναι τελείως διαφορετικά, όπως φαίνεται στον πίνακα 2.

Πίνακας 2: Σε ποια μαθήματα εξετάζονται οι υποψήφιοι για το 3ο πεδίο.
Θεωρητική κατεύθυνση	Θετική κατεύθυνση	Τεχνολογική κατεύθυνση
Αρχαία κατεύθυνσης	Μαθηματικά κατεύθυνσης	Μαθηματικά κατεύθυνσης
Λατινικά	Φυσική κατεύθυνσης	Φυσική κατεύθυνσης
Νεοελληνική Λογοτεχνία κατεύθυνσης	Χημεία κατεύθυνσης	Αν. εφαρμογών
Ιστορία κατεύθυνσης	Βιολογία κατεύθυνσης	ΑΟΔΕ
Βιολογία Γεν. Παιδείας	όποιο θέλει	Βιολογία Γεν. Παιδείας
Νεοελληνική Γλώσσα	Νεοελληνική Γλώσσα	Νεοελληνική Γλώσσα

Στο 3ο πεδίο είναι λογικό να ευνοούνται οι υποψήφιοι της Θετικής κατεύθυνσης, λόγω καλύτερης γνώσης φυσικής, χημείας και βιολογίας, απαραίτητων για τις σχολές του 3ου πεδίου. Γι’ αυτό και οι υποψήφιοι της Θεωρητικής και της Τεχνολογικής κατεύθυνσης έχουν μείωση μορίων. Ενώ όμως μέχρι το 2005 όλοι οι υποψήφιοι εξετάζονταν σε 5 κοινά για όλους μαθήματα, από το 2006 τα κοινά μαθήματα είναι μόνο ένα! Τι μετράμε λοιπόν και πως κατατάσσουμε τους υποψηφίους;
Οι αλλαγές των ... αλλαγών του εξεταστικού συστήματος δημιουργούν χάος, αφού τελικά καταρρακώνεται η αξιοπιστία του, με αποτέλεσμα να γίνεται επιτακτική ανάγκη η ... ριζική αλλαγή του. Συνεχίζουμε λοιπόν να είμαστε εκτός θέματος, ασχολούμενοι με τον τρόπο εισαγωγής κι όχι με τη διδασκαλία. Επιπλέον ένα νέο προσόν είναι απαραίτητο να διαθέτουν, πέρα από το διάβασμα, οι υποψήφιοι: τη στρατηγική.
Όλα αυτά έγιναν γιατί η σημερινή κυβέρνηση, για να κολακέψει τους υποψηφίους και τους γονείς τους, υποσχέθηκε, ως αντιπολίτευση, την κατάργηση των εξετάσεων της Β Λυκείου και τον περιορισμό των πανελληνίως εξεταζομένων μαθημάτων από 9 σε 6, χωρίς να το έχει μελετήσει, πετώντας ένα πυροτέχνημα και, δυστυχώς, πήρε στο λαιμό της πολλούς υποψηφίους.
Τι κερδίσαμε; Εμείς τίποτα. Απ’ ότι φαίνεται χάσαμε. Ο προϋπολογισμός όμως κέρδισε περίπου 20 εκατομμύρια € που αντιστοιχούν στο κόστος διεξαγωγής των εξετάσεων στη Β Λυκείου και σε 9 μαθήματα. Είναι πλέον επιτακτική ανάγκη η άμεση αλλαγή του εξεταστικού συστήματος για να ανακτήσει την αξιοπιστία του.